ยุคของปัญญาประดิษฐ์ (AI) กำลังเปลี่ยนแปลงโลกของการทำมาหากินอย่างรวดเร็ว ทั้งในแง่ของความท้าทายและโอกาสใหม่ ๆ บางครั้งก็อาจสร้างความวิตกกังวลว่า AI เหล่านี้จะส่งผลกระทบกับงานอย่างไรบ้างในอีกแง่มุม

สิ่งสำคัญที่สุด คือ การทำความเข้าใจว่า AI จะส่งผลกระทบต่ออาชีพและธุรกิจอย่างไร และเราสามารถเตรียมพร้อมปรับตัวเพื่อคว้าโอกาสเหล่านั้นได้หรือไม่

โอกาสในการทำมาหากินในยุค AI แม้ AI จะเข้ามาแทนที่งานที่ทำซ้ำ ๆ และใช้แรงงานคนน้อยลง แต่ก็สร้างโอกาสใหม่ ๆ มากมาย โดยเฉพาะในสายงานที่ต้องใช้ทักษะเฉพาะทางและความสามารถของมนุษย์ที่ AI ยังไม่สามารถทำได้ดีเท่า ประกอบด้วย

1. ธุรกิจและอาชีพที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา AI

ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา AI ไม่ได้จำกัดอยู่แค่บริษัทเทคโนโลยีขนาดใหญ่เท่านั้น แต่ยังรวมถึงบริษัทที่นำ AI ไปประยุกต์ใช้เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มในอุตสาหกรรมต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น

  • นักพัฒนา AI/Machine Learning Engineer: ผู้สร้างและปรับปรุงระบบ AI รวมถึง Machine Learning และ Deep Learning
  • วิศวกรข้อมูล (Data Engineer): ผู้รับผิดชอบโครงสร้างพื้นฐานและท่อส่งข้อมูลที่จำเป็นสำหรับการฝึกฝน AI
  • นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล (Data Scientist): ผู้ที่วิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่เพื่อหาข้อมูลเชิงลึก และนำไปใช้ในการพัฒนาโมเดล AI
  • นักวิเคราะห์ AI (AI Analyst): ผู้ประเมินผลลัพธ์ของ AI และแนะนำการปรับปรุง
  • นักจริยธรรม AI (AI Ethicist): ผู้ดูแลให้การพัฒนาและการใช้

2. ธุรกิจที่นำ AI มาประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ

...

AI ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีเท่านั้น แต่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ในหลากหลายธุรกิจเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ลดต้นทุน และสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ เช่น

  • การแพทย์และสุขภาพ: การวินิจฉัยโรคจากภาพทางการแพทย์ การค้นคว้ายาใหม่ ๆ การจัดการข้อมูลผู้ป่วย
  • การเกษตร: ระบบควบคุมการให้น้ำและปุ๋ยอัตโนมัติ การพยากรณ์ผลผลิต การเฝ้าระวังโรคพืช
  • การเงินและการธนาคาร: การตรวจจับการฉ้อโกง การวิเคราะห์ความเสี่ยง การให้คำปรึกษาทางการเงินส่วนบุคคล
  • การตลาดและการขาย: การวิเคราะห์พฤติกรรมลูกค้า การแนะนำสินค้าที่ตรงใจ การทำตลาดแบบเฉพาะบุคคล
  • อุตสาหกรรมการผลิต: การควบคุมคุณภาพการผลิต การบำรุงรักษาเชิงคาดการณ์ (Predictive Maintenance)
  • โลจิสติกส์และการขนส่ง: การเพิ่มประสิทธิภาพเส้นทาง การจัดการคลังสินค้าอัตโนมัติ
  • การศึกษา: แพลตฟอร์มการเรียนรู้เฉพาะบุคคล การช่วยสอน และการสร้างเนื้อหาการเรียนรู้

สำหรับคนที่ยังกังวลว่า AI จะเข้ามาส่งผลต่ออาชีพ และหน้าที่การงานที่อาจต้องปรับตัว แต่ก็ยังมีอาชีพที่เน้นทักษะมนุษย์ที่ AI ยังทำไม่ได้ดี ถึงแม้ AI จะเก่งในเรื่องข้อมูลและการคำนวณ แต่ยังมี “ทักษะ” หลายด้านที่มนุษย์ยังเหนือกว่าและเป็นโอกาสในการทำมาหากิน 

รวม “ทักษะจำเป็นในยุค AI” เพิ่มโอกาสการต่อยอด

ความคิดสร้างสรรค์: งานที่ต้องใช้จินตนาการ การสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ เช่น ศิลปิน นักออกแบบ คอนเทนต์ครีเอเตอร์ นักประดิษฐ์

คิดเชิงวิพากษ์และการแก้ปัญหาซับซ้อน: การวิเคราะห์ปัญหาที่ซับซ้อน การตัดสินใจในสถานการณ์ที่ไม่ชัดเจน

ด้านอารมณ์และสังคม (Soft Skills): การสื่อสาร การเจรจาต่อรอง การเป็นผู้นำ การสร้างแรงบันดาลใจ การดูแลลูกค้าที่ต้องการความเข้าใจ ทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล และความเห็นอกเห็นใจ: อาชีพด้านการดูแลสุขภาพจิต นักบำบัด ครู ผู้ให้คำปรึกษา

ทักษะการปรับตัวและเรียนรู้สิ่งใหม่: โลกที่เปลี่ยนแปลงเร็วทำให้ผู้ที่พร้อมเรียนรู้และพัฒนาตนเองอยู่เสมอมีโอกาสที่ดี

ความเข้าใจพื้นฐานด้าน AI และเทคโนโลยีดิจิทัล: ไม่จำเป็นต้องเป็นนักพัฒนา แต่ควรเข้าใจหลักการทำงานของ AI และเครื่องมือดิจิทัล

ทักษะด้านข้อมูล (Data Literacy): ความสามารถในการอ่าน วิเคราะห์ และตีความข้อมูล เพื่อทำงานร่วมกับ AI ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การคิดเชิงวิเคราะห์และการแก้ปัญหาที่ซับซ้อน (Critical Thinking and Complex Problem Solving): การนำข้อมูลจาก AI มาใช้ในการตัดสินใจและแก้ปัญหา

ความสามารถในการปรับตัวและเรียนรู้ตลอดชีวิต (Adaptability and Lifelong Learning): ยอมรับการเปลี่ยนแปลงและพร้อมที่จะเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ อยู่เสมอ

ทักษะการสื่อสารและการทำงานร่วมกับผู้อื่น (Communication and Collaboration): เพราะ AI จะเข้ามาช่วยงาน แต่การทำงานร่วมกับมนุษย์ยังคงเป็นสิ่งสำคัญ

AI ไม่ได้มาเพื่อแย่งงานทั้งหมด แต่จะมาเปลี่ยนวิธีการทำงานและสร้างงานใหม่ ๆ ดังนั้น การปรับตัวและพัฒนาทักษะที่จำเป็นจึงเป็นกุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จในยุคนี้