ส่องสัญญาณที่ชวนเหนื่อยใจ ว่าที่ทำงานของคุณกำลังมีระบบอุปถัมภ์แฝงอยู่หรือไม่ พร้อมแนะแนวทางแก้เกม สร้างวัฒนธรรมองค์กรที่วัดค่าคนจากผลงาน ไม่ใช่ความสัมพันธ์ส่วนตัว
ทำงานแทบตายแต่ลูกรักกลับได้ดีกว่า ความลำเอียงในออฟฟิศไม่ใช่แค่เรื่องน่าหงุดหงิด แต่มันคือภัยเงียบที่กัดกินกำลังใจ ทำลายทีมเวิร์ก และเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้คนเก่งๆ ตัดสินใจโบกมือลาองค์กรไปนักต่อนัก
แน่นอนว่าทั้งหมด อาจเกิดขึ้นจากความรู้สึก "ลำเอียง" หรือ "ไม่แฟร์" ในที่ทำงานหนึ่ง ซึ่งเป็นหนึ่งในปัญหาใหญ่ทั่วโลกที่ทำให้ชาวออฟฟิศเก่งๆ หลายคนถึงกับอยากยื่นใบลาออก
การสำรวจของ SideHustles.com เมื่อไม่นานนี้ พบว่าพนักงานชาวอเมริกัน 40% เคยคิดที่จะลาออกจากงานเนื่องจากมองว่าการเลือกปฏิบัตินั้นไม่เหมาะสม
โดย 1 ใน 10 คนมีแผนที่จะลาออกในปีนี้ ปัญหานี้ร้ายแรงเป็นพิเศษ เพราะพนักงานที่ได้รับผลกระทบส่วนใหญ่มักจะทนทุกข์อยู่โดยไม่พูดอะไร และพนักงานเกือบ 75% ไม่รู้สึกสบายใจที่จะรายงานการเลือกปฏิบัติต่อฝ่ายทรัพยากรบุคคล เพราะกลัวว่าจะเกิดผลกระทบเชิงลบ
นอกจากนี้เหตุการณ์นี้ยังเกิดขึ้นบ่อยกว่าเพราะจากการสำรวจพบว่าพนักงาน 9 ใน 10 คนรายงานว่าพบเห็นการเลือกปฏิบัติในที่ทำงาน โดย 25% บอกว่าเกิดขึ้น "ตลอดเวลา"
ส่องสัญญาณอันตราย เช็กว่าที่ทำงานของคุณกำลังมีระบบอุปถัมภ์แฝงอยู่หรือไม่ พร้อมแนะแนวทางแก้เกม สร้างวัฒนธรรมองค์กรที่วัดค่าคนจากผลงาน ไม่ใช่ความสัมพันธ์ส่วนตัว
ส่องความลำเอียงในออฟฟิศ มาในรูปแบบไหนบ้าง
ความไม่แฟร์ในที่ทำงานไม่ได้มีแค่เรื่องตำแหน่งใหญ่ๆ แต่ซ่อนอยู่ในชีวิตประจำวันมากกว่าที่คิด
- มี "แก๊งลูกรัก": สังเกตไหมว่ามีกลุ่มคนที่ดูจะเข้าถึงหัวหน้าได้ง่ายกว่า ได้รับการปฏิบัติเป็นพิเศษ ได้ไปกินข้าว ไปทำกิจกรรมนอกรอบกับหัวหน้าบ่อยๆ ระบุจาก 61% ของคนที่เจอความลำเอียงนี้
- งานดีๆ ไปไหนหมด: งานสำคัญๆ งานที่ได้หน้า หรือโปรเจกต์ที่น่าสนใจ มักจะถูกส่งไปให้คนกลุ่มเดิมๆ ตลอด 44% บอกว่าเจอการมอบหมายงานที่ไม่แฟร์
- สิทธิ์พิเศษเรื่องเวลา/WFH: บางคนขอ WFH หรือปรับเวลาทำงานได้ง่ายๆ แต่อีกคนขอยากเย็นเหลือเกิน ทั้งที่ตำแหน่งงานคล้ายกัน โดยมีถึง 41% เจอความไม่เท่าเทียมเรื่องนี้
น่าสนใจว่า คนที่ทำงานในออฟฟิศมักจะรู้สึกถึงความลำเอียงได้ชัดเจนกว่าคนที่ทำงานทางไกลถึง 24% อาจเพราะการอยู่ใกล้กันทำให้เห็นความแตกต่างชัดขึ้นนั่นเอง
...
เช็กลิสต์ออฟฟิศคุณกำลังมีระบบอุปถัมภ์แฝงอยู่หรือเปล่า
เกิดวงในชัดเจน หรือมีกลุ่มคนที่สนิทกับผู้บริหารเป็นพิเศษ ได้รับโอกาสพูดคุย หรือไปไหนมาไหนด้วยกันตลอด ในขณะที่คนอื่นๆ เหมือนอยู่นอกวงโคจร
กฎระเบียบเดียวกัน แต่ใช้บังคับกับคนต่างกัน หรือเรียกว่า สองมาตรฐาน โดยคนนึงทำผิดนิดหน่อยโดนเรียกคุย แต่อีกคนทำเหมือนกันกลับรอดตัวไปเฉยๆ หรือความคิดเห็นของบางคนดูจะมีน้ำหนักมากกว่าเสมอ
โอกาสไม่เท่าเทียม งานที่ท้าทาย โอกาสในการเรียนรู้พัฒนา หรือการมีพี่เลี้ยงดีๆ มักจะตกไปอยู่กับคนโปรดซ้ำๆ ทำให้บางคนโตเอาๆ แต่อีกหลายคนย่ำอยู่กับที่
ชมคนโปรด ออกนอกหน้า ผลงานของบางคนได้รับการชื่นชมออกสื่อ มีรางวัลให้เห็นชัดเจน แต่ผลงานที่เท่ากันของคนอื่นกลับเงียบกริบ รวมถึงเรื่องเงินเดือน โบนัส ที่ดูจะไม่สอดคล้องกับผลงานจริง
เลื่อนตำแหน่งแบบงงๆ ดูเหมือนว่าความก้าวหน้าในงานจะขึ้นอยู่กับว่าสนิทกับใคร มากกว่าวัดกันที่ผลงานจริงๆ
"ความลำเอียง" ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ แต่มันทุบทำลายอะไรบ้าง เมื่อความไม่แฟร์กัดกินองค์กร ผลกระทบที่ตามมามันร้ายแรงกว่าที่คิด
- ใจพัง หมดศรัทธาในผู้นำ ส่งผลให้พนักงานกว่า 72% บอกว่าความเชื่อมั่นในตัวหัวหน้าลดลง
- ทีมเวิร์กพังทลาย 68% รู้สึกว่าบรรยากาศในทีมแย่ลง ขวัญกำลังใจตกต่ำ
- หมดไฟทำงาน พนักงานกว่า 60% มีความสุขในการทำงานลดลงอย่างเห็นได้ชัด
- รู้สึกไร้อนาคต กว่าครึ่ง (49%) เชื่อว่าโอกาสเติบโตของตัวเองถูกจำกัด และ 46% รู้สึกว่าความก้าวหน้าในอาชีพช้ากว่าที่ควรจะเป็น
วิธีแก้ไข และแก้เกมความลำเอียงในออฟฟิศ
เปิดอกคุยเรื่องเกณฑ์เลื่อนขั้น : ทำให้ชัดเจนไปเลยว่าแต่ละตำแหน่งต้องมีคุณสมบัติ ทักษะ หรือผลงานอะไรบ้าง พอทุกคนรู้กติกาที่โปร่งใส ก็จะยอมรับผลได้มากขึ้น แม้ตัวเองจะไม่ได้โปรโมทก็ตาม
หัวหน้าก็ต้องรับผิดชอบ : ใช้ระบบประเมินผลแบบ 360 องศา ให้ลูกน้องได้ฟีดแบ็กหัวหน้าเรื่องความยุติธรรมบ้าง เอาเรื่องความเท่าเทียมในการพัฒนาทีมมาเป็น KPI ของหัวหน้าด้วยเลย
เปิดช่องทางลับให้ฟีดแบ็ก : มีกล่องรับความคิดเห็น ตู้ปณ. หรืออีเมลกลางแบบไม่ระบุตัวตน ให้พนักงานกล้าบอกความกังวลเรื่องความไม่แฟร์ได้ โดยไม่ต้องกลัวผลกระทบ
โอกาสเรียนรู้ต้องเท่าเทียม : ไม่ใช่แค่หัวหน้าเลือกคนไปอบรม แต่ควรมีระบบเปิดให้ทุกคนที่มีคุณสมบัติสมัครได้เอง ทำให้ทุกคนมีสิทธิ์พัฒนาตัวเองอย่างทั่วถึง
สร้างกติกา : กำหนดนโยบายชัดเจนเรื่องความสัมพันธ์ส่วนตัวกับการทำงาน เช่น ถ้าเป็นญาติกัน หรือเพื่อนสนิทกัน จะมีผลต่อการจ้างงาน ประเมินผล หรือเลื่อนตำแหน่งยังไง ต้องเปิดเผยข้อมูล และอาจต้องปรับโครงสร้างการรายงาน เพื่อให้มั่นใจว่าไม่มีการเอาเปรียบกัน
ความลำเอียงในที่ทำงานไม่ใช่แค่เรื่องดราม่าส่วนตัว แต่มันคือความเสี่ยงทางธุรกิจที่ทำให้คนเก่งๆ ลาออก บั่นทอนกำลังใจ และลดประสิทธิภาพขององค์กร
การสร้างกติกาที่โปร่งใส ทำให้ผู้นำต้องรับผิดชอบ และเปิดโอกาสให้ทุกคนอย่างเท่าเทียม จะช่วยสร้างวัฒนธรรมที่วัดกันที่ ผลงาน ไม่ใช่เส้นสายซึ่งท้ายที่สุดแล้ว ทั้งพนักงานและองค์กรนั่นแหละที่จะมีความสุขและเติบโตไปด้วยกัน ร่วมกันเปลี่ยนจากลำเอียง เป็นเท่าเทียมเพื่อออฟฟิศที่น่าอยู่กว่าเดิม
ข้อมูล : Forbes
...