ชวนเช็กสถานะตนเอง ป้องกันความเสี่ยงจาก HIV (โรดเอดส์) โดยคนไทยได้สิทธิตรวจฟรีปีละ 2 ครั้ง พร้อมแนะนำสถานที่ให้บริการตรวจโรค HIV

ข้อมูลจาก HIV FOR HUB ปี 2565 พบว่าประชากรไทย มีผู้ติดเชื้อติดเชื้อ HIV (โรดเอดส์) จำนวน 510,000 - 620,000 คน และผู้เสียชีวิตจากโรดเอดส์จำนวนทั้งสิ้น 11,000 คน 3 อันดับแรกมีสาเหตุมาจากการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างชายและชาย 68% คู่ผลเลือดต่าง 19% และ คู่นอนชั่วคราว 7% 

การทราบสถานะตนเองจึงเป็นเรื่องที่สำคัญ หากมีความเสี่ยง ควรเข้าตรวจ และติดตามผลอย่างใกล้ชนิด เพราะคนไทยได้สิทธิเข้าตรวจโรคเอดส์ฟรี 2 ครั้งต่อปี และยังสามารถรับสิทธิรักษาได้ฟรีหากมีผลเลือดเป็นบวก เพื่อรับการรักษาอย่างถูกวิธีโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

การตรวจสถานะ HIV สำคัญอย่างมาก เพื่อป้องกันความรุนแรงจากโรคฝีดาษลิง และโรคอื่นๆ

ความเสี่ยงของโรคเอดส์ที่ไม่ได้เข้ารับรักษาอย่างถูกต้องมีผลทำให้มีระดับเซลล์ภูมิคุ้มกันชนิดซีดี 4 ต่ำ ทำให้มีความเสี่ยงกับโรคฝีดาษลิง โดยผู้ที่เป็นโรคฝีดาษลิงนั้นมักมีภูมิคุ้มกันบกพร่อง (HIV) ร่วมด้วยถึงปริมาณร้อยละ 40 โดยผู้ติดเชื้อเอดส์ที่มีโรคฝีดาษลิงร่วมด้วยมีอัตราเสียชีวิตสูงถึง 15% ดังนั้นการรู้สถานะตนเองจึงเป็นเรื่องที่สำคัญ

การตรวจ HIV ในปัจจุบันสามารถพบเชื้อได้เร็วสุด คือ หลังได้รับความเสี่ยงมาภายใน 7-30 วัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเข้มขนของเชื้อ โดยมีการตรวจ 3 ประเภทดังนี้ การตรวจแบบ NAT สามารถตรวจพบเชื้อหลังเสี่ยงมาเกิน 7 วัน, การตรวจหา Antibody สามารถตรวจพบเชื้อหลังเสี่ยงมาเกิน 21-30 วัน และการตรวจแบบใช้น้ำยา Fourth Generation สามารถตรวจได้เร็วสุดตั้งแต่ 2 สัปดาห์หลังรับเชื้อ อย่างไรก็ตาม ควรตรวจเชื้อซ้ำหลังผ่านไปแล้ว 3 เดือน เพื่อความแม่นยำ และป้องกันผลตรวจที่คลาดเคลื่อน

...

ผู้ใดมีสถานะเสี่ยงควรตรวจเลือด

  • ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ใส่ถุงยางอนามัย
  • ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์กับคนไม่รู้จัก 
  • ผู้ที่เปลี่ยนคู่นอนบ่อย
  • ผู้ที่เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
  • ผู้ที่สัมผัสผิวหนัง หนอง ตุ่ม เลือดจากผู้อื่น
  • ผู้ที่สัมผัสการคัดหลั่งของผู้อื่น เช่น เลือด น้ำลาย ปัสสาวะ
  • ผู้ที่ใช้เข็มร่วมกัน
  • หญิงตั้งครรภ์ ที่เข้ามาฝากครรภ์
  • บุคลากรทางการแพทย์ที่มีความเสี่ยงใกล้ชิดกับเลือด หรือผู้ติดเชื้อ
  • ถูกล่วงละเมิดทางเพศ

รับสิทธิตรวจ HIV ฟรีได้ที่ไหนบ้าง

คนไทยสามารถตรวจโรคเอดส์ได้ฟรี ปีละ 2 ครั้ง เพียงเช็กสิทธิจากโรงพยาบาลทุกแห่งภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ คลินิกนิรนาม สภากาชาดไทย สถานบริการที่กำหนด และโรงพยาบาลประจำจังหวัดทุกแห่ง เพียงยื่นบัตรประจำตัวประชาชน ประกอบไปด้วย

  • โรงพยาบาลภายใต้หลักประกันสุขภาพ
  • ศูนย์การแพทย์บางรัก กรมควบคุมโรค
  • คลินิกนิรนาม สภากาชาดไทย
  • คลินิกชุมชนสีลม
  • มูลนิธีเพื่อนพนักงานบริการ
  • คลินิก ฮักษา กลางเวียง จ.เชียงใหม่
  • คลินิกรักษ์เพื่อน
  • ศูนย์บริการสาธารณสุข
  • สมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย คลินิกเทคนิคการแพทย์ฟ้าสีรุ้ง
  • มูลนิธิเอ็มพลัส
  • ศูนย์บริการสุขภาพชุมชนมูลนิธิเอ็มเฟรนด์ จ.อุดรธานี
  • แคร์แมท จ.เชียงใหม่
  • แอ๊คทีม จ.ขอนแก่น

นอกจากนี้ในปัจจุบันมีทางเลือกที่สามารถช่วยตรวจหาเชื้อเอดส์ (HIV) ได้ด้วยตนเอง 2 ชนิด ที่สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาชั้นนำทั่วประเทศ คือ

  1. ชุดตรวจจากการเจาะเลือดที่ปลายนิ้ว สามารถรู้ผลใน 1-20 นาที
  2. ชุดตรวจโดยใข้สารน้ำลายในช่องปาก สามารถรู้ผลใน 20 นาที

ข้อมูล : กรมควบคุมโรค 

ภาพ : istock