เช็กอาการ "ฮีตสโตรก" พร้อมวิธีป้องกันก่อนสายเกินแก้

ฮีตสโตรก (Heat Stroke) หรือโรคลมแดด เป็นอาการที่ต้องเฝ้าระวังในหน้าร้อน มีวิธีป้องกันหรือไม่ ทำได้อย่างไร

จากกรณีที่ ชนม์สวัสดิ์ อัศวเหม นักการเมืองชื่อดังเสียชีวิตจากอาการฮีตสโตรก (Heat Stroke) หรือโรคลมแดด เนื่องจากอากาศร้อนจัด ซึ่งเป็นอาการที่เกิดขึ้นได้กับทุกคน ทุกเพศ ทุกวัย มีลักษณะอาการอย่างไร และมีวิธีป้องกันหรือไม่ เรารวมข้อมูลมาให้ดังนี้

รู้จักอาการฮีตสโตรก

ฮีตสโตรก มักเกิดกับเราเมื่ออุณหภูมิเปลี่ยนแปลง อากาศร้อนจนเกินไป อาการที่พบเห็นบ่อย คือ เป็นลมกลางแดด ซึ่งเกิดจากร่างกายขาดน้ำ เพราะระบบร่างกายทำงานผิดปกติ โดยอาการฮีตสโตรกสามารถสังเกตได้ดังนี้

• ตัวร้อนขึ้นเรื่อยๆ จนทำให้ความร้อนในร่างกายสูงถึง 40 องศา
• ไม่มีเหงื่อออก รู้สึกกระหายน้ำมาก
• หายใจถี่ ชีพจรเต้นแรง
• ปวดศีรษะ หน้ามืด ความดันโลหิตต่ำ
• อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน

หากพบผู้มีอาการฮีตสโตรก ให้รีบนำเข้าที่ร่มที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก ให้นอนราบยกเท้าทั้งสองข้างขึ้นสูง เพื่อเพิ่มการไหลเวียน ถอดเสื้อผ้าให้เหลือน้อยชิ้น คลายชุดชั้นใน ใช้ผ้าชุบน้ำเย็น น้ำแข็งประคบตามซอกคอ หน้าผาก รักแร้ ขาหนีบร่วมกับใช้พัดลมเป่า เพื่อระบายความร้อน และลดอุณหภูมิร่างกายให้ต่ำลงอย่างรวดเร็วที่สุด หากไม่หมดสติให้ดื่มน้ำเปล่ามากๆ และนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด เพราะอาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้

การป้องกันอาการฮีตสโตรก

แม้ว่าอาการฮีตสโตรกจะดูรุนแรงและมีอันตรายถึงชีวิตหากรักษาไม่ทัน แต่ก็สามารถป้องกันเพื่อไม่ให้เกิดอาการเหล่านี้ได้ด้วยการ

• ดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว
• ใส่เสื้อผ้าสีอ่อน เนื้อผ้าระบายอากาศได้ดี
• ใช้ครีมกันแดด SPF 50 และไม่ควรทาครีมกันแดดหนาจนเกินไป
• หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแดด หรือการเล่นกีฬาในสภาพอากาศที่ร้อนจัด
• งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

กลุ่มเสี่ยงภาวะฮีตสโตรก

แม้ว่าฮีตสโตรกจะเกิดขึ้นได้กับทุกคน ทุกเพศ ทุกวัย แต่ก็มีคนกลุ่มเสี่ยงที่อาจทำให้มีภาวะฮีตสโตรกได้มากกว่าคนทั่วไป เช่น

• ผู้ที่ต้องทำงานกลางแจ้ง เช่น เกษตรกร, คนงานก่อสร้าง, นักกีฬา เป็นต้น
• ผู้สูงอายุ เด็ก เพราะมีร่างกายที่สูญเสียความร้อนที่ง่ายกว่าวัยรุ่น
• ผู้มีโรคประจำตัว เช่น ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง, ผู้ป่วยพาร์กินสัน และผู้ป่วยโรคอื่นที่ต้องใช้ยาโรคประจำตัว

เนื่องจากประเทศไทยเป็นประเทศที่มีอากาศร้อน โดยเฉพาะในฤดูร้อนแบบนี้ยิ่งมีอากาศร้อนจัดกว่าปกติ จึงควรระวังอาการฮีตสโตรกเป็นพิเศษ ซึ่งเป็นอาการที่เกิดขึ้นได้กับทุกคน ทุกเพศ ทุกวัย แม้แต่ผู้ที่มีร่างกายแข็งแรงก็มีความเสี่ยงที่จะมีอาการเหล่านี้ได้หากอยู่ในที่ร้อนจัด ซึ่งนอกจากอาการฮีตสโตรกในคนทั่วไปแล้ว สัตว์เลี้ยงเองก็สามารถเป็นฮีตสโตรกได้เช่นเดียวกัน ดังนั้นหน้าร้อนนี้จึงควรระมัดระวังให้ความใส่ใจกับคนรอบข้าง และสัตว์เลี้ยงเป็นพิเศษ เพื่อป้องกันการสูญเสียก่อนสายเกินแก้

อ้างอิงข้อมูล: โรงพยาบาลเปาโล, โรงพยาบาลรามาธิบดี