จากข่าวที่มีคนขโมย เครื่อง AED จำนวน 27 เครื่อง ไปขายบนเฟซบุ๊กจนเป็นกระแสดังในโซเชียล ทำให้หลายคนสนใจว่าเครื่อง AED คืออะไร สำคัญต่อชีวิตอย่างไร
เครื่อง AED คืออะไร
เครื่อง AED (Automatic External Defibrillator) หรือเครื่องกระตุกหัวใจไฟฟ้าอัตโนมัติ เป็นอุปกรณ์ช่วยชีวิตฉุกเฉินสำหรับผู้ป่วยที่หมดสติจากอาการทางหัวใจ ที่สามารถอ่านและวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าหัวใจของผู้ป่วยได้อย่างแม่นยำ รวมทั้งสามารถปล่อยคลื่นไฟฟ้าไปกระตุ้นหัวใจให้กลับมาทำงานปกติอีกครั้ง โดยโอกาสรอดชีวิตของผู้ป่วยขึ้นอยู่กับว่าเราสามารถใช้เครื่อง AED ร่วมกับทำการช่วยฟื้นชีวิตขั้นพื้นฐานได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพเพียงใด
ต้องใช้เครื่อง AED ตอนไหน
- กรณีผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว และหมดสติ
- กรณีผู้ป่วยมีอาการแน่นหน้าอก สงสัยว่าโรคหัวใจกำเริบที่ไม่รู้สึกตัว และหมดสติ
- กรณีผู้ป่วยได้รับอุบัติเหตุจากการถูกไฟฟ้าช็อตที่ไม่รู้สึกตัว และหมดสติ
วิธีใช้เครื่อง AED
1. เปิดเครื่อง
ในเครื่อง AED บางรุ่นต้องกดปุ่มเปิดเครื่อง แต่บางรุ่นก็ทำงานทันทีที่เปิดฝาครอบออก เมื่อเปิดเครื่องแล้วจะมีเสียงบอกให้รู้ว่าขั้นตอนต่อไปต้องทำอย่างไร
2. ติดแผ่นนำไฟฟ้าเข้ากับหน้าอกของผู้ป่วย
ติดแผ่นนำไฟฟ้าของเครื่อง AED เข้ากับหน้าอกของผู้ป่วยให้แนบสนิท โดยที่หน้าอกของผู้ป่วยต้องแห้งสนิทดีไม่เปียกเหงื่อหรือเปียกน้ำ เริ่มด้วยการลอกแผ่นพลาสติกด้านหลังออกตำแหน่งติดแผ่นนำไฟฟ้าด้วยความรวดเร็ว แผ่นหนึ่งติดไว้ที่ใต้กระดูกไหปลาร้าด้านขวา และอีกแผ่นหนึ่งติดไว้ที่ใต้ราวนมซ้ายด้านข้างลำตัว จากนั้นตรวจดูให้แน่ใจว่าสายไฟฟ้าจากแผ่นนำไฟฟ้าต่อเข้ากับตัวเครื่องเรียบร้อย
...
3. ให้เครื่อง AED วิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าหัวใจ
เครื่อง AED ส่วนใหญ่จะเริ่มวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าหัวใจทันทีที่ติดแผ่นนำไฟฟ้าเสร็จ เครื่องบางรุ่นต้องให้กดปุ่ม “ANALYZE” ก่อน
4. ห้ามแตะต้องตัวผู้ป่วย
ถ้าเครื่อง AED พบว่าคลื่นไฟฟ้าของผู้ป่วยเป็นชนิดที่ต้องการการรักษาด้วยการช็อกไฟฟ้าหัวใจ เครื่องจะบอกให้กดปุ่ม “SHOCK” ในขั้นตอนนี้ห้ามสัมผัสตัวผู้ป่วยอย่างเด็ดขาด หากเครื่องบอกว่า ไม่ต้องช็อก หรือ “No shock is needed” หรือ “start CPR” ให้เปิดเครื่อง AED ไว้ก่อนและให้เริ่มช่วยฟื้นชีวิตขั้นพื้นฐานด้วยการทำ CPR ทันที โดยทำการกดหน้าอก 30 ครั้งสลับกับช่วยหายใจ 2 ครั้ง เป็นเวลาประมาณ 2 นาทีหรือจนกว่าเครื่อง AED จะวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าหัวใจอีกครั้ง แล้วกลับไปยังข้อ 3 และ 4 สำหรับขั้นตอนที่ 1 และ 2 ไม่ควรใช้เวลาเกิน 30 วินาทีและทำการช่วยเหลือรอจนกว่าความช่วยเหลืออื่นๆ จะตามมา
เครื่อง AED ราคาเท่าไร
เครื่อง AED มีให้เลือกหลายราคา เริ่มต้นตั้งแต่เครื่องละ 20,000 บาท ไปจนถึงหลักแสนต้นๆ โดยต่างกันที่ฟังก์ชันและอุปกรณ์การใช้งานที่ให้มาพร้อมกับเครื่อง ยิ่งมีอุปกรณ์ครบครันก็ยิ่งทำให้ง่ายต่อการใช้งานมากขึ้น
เพราะการเจ็บป่วยและอุบัติเหตุแบบเฉียบพลันสามารถเกิดขึ้นได้ทุกที่ทุกเวลา ดังนั้นเครื่อง AED (Automatic External Defibrillator) หรือเครื่องกระตุกหัวใจไฟฟ้าอัตโนมัติ จึงเป็นอุปกรณ์ช่วยชีวิตฉุกเฉิน ที่ควรติดตั้งไว้ในพื้นที่สาธารณะและพื้นที่ชุมชน นอกจากนี้ยังควรมีการฝึกอบรมการใช้งานเครื่อง AED ในบทเรียนรวมถึงในสถานที่ทำงาน เพื่อให้ทุกคนสามารถใช้งานเป็นและสามารถรับมือกับเหตุไม่คาดคิดที่อาจเกิดขึ้นได้เสมอ
อ้างอิงข้อมูล : คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล