คนที่กำลังจะไปฉีดวัคซีนเพื่อกระตุ้นเข็ม 3 หรือเข็ม 4 ตอนนี้อาจยังสงสัยว่าวัคซีน “ไฟเซอร์” “โมเดอร์นา” หรือ “แอสตราเซเนกา” มีผลข้างเคียงต่างกันหรือคล้ายกันอย่างไรบ้าง ไทยรัฐออนไลน์ได้รวบรวมข้อมูลการเปรียบเทียบอาการผลข้างเคียง จากหน่วยงานต่างๆ ที่รายงานไว้ ดังนี้
ผลข้างเคียงวัคซีน ไฟเซอร์ โมเดอร์นา และแอสตราเซเนกา
อาการทั่วไปที่พบได้บ่อยสำหรับผู้ที่ฉีดวัคซีนทั้ง 3 ยี่ห้อ มีดังนี้
ไฟเซอร์
- ปวด บวม แดง คัน หรือช้ำในจุดที่ฉีด
- มีไข้ หนาวสั่น
- อ่อนเพลีย ไม่สบายตัว ครั่นเนื้อครั่นตัว
- ปวดศีรษะ
- ปวดเมื่อยตามข้อ และปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ท้องเสีย
โมเดอร์นา
- ปวด บวม เล็กน้อยถึงปานกลาง บริเวณที่ฉีด
- มีไข้ หนาวสั่น
- เหนื่อย อ่อนเพลีย
- ปวดศีรษะ
- ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ หรือปวดตามข้อ
- วิงเวียน คลื่นไส้ อาเจียน
แอสตราเซเนกา
- เจ็บหรือปวดบริเวณที่ฉีด
- มีไข้ หนาวสั่น
- อ่อนเพลีย
- ปวดศีรษะ
- ปวดกล้ามเนื้อ ครั่นเนื้อครั่นตัว
- คลื่นไส้ อาเจียน
...
ผลข้างเคียงเหล่านี้จะเริ่มแสดงอาการภายใน 1-2 วันหลังจากรับวัคซีน โดยอาการจะค่อยๆ ดีขึ้นภายใน 2-3 วัน สามารถรับประทานยาพาราเซตามอลเพื่อบรรเทาอาการปวดหรือมีไข้ได้ และควรดื่มน้ำมากๆ เพื่อลดอาการไข้
อย่างไรก็ตาม แต่ละบุคคลอาจพบอาการที่แตกต่างกันไป บางคนอาจแค่มีอาการอ่อนเพลียเล็กน้อย ขณะที่บางคนอาจมีอาการครบตามที่ระบุไว้
สำหรับวัคซีนแอสตราเซเนกา มีข้อมูลจากโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย เผยว่าผู้ที่มีอายุน้อยมักมีอาการตอบสนองต่อวัคซีนชนิดนี้มากกว่าผู้สูงอายุ เช่น มีไข้ ปวดศีรษะ ท้องเสีย อาเจียน ปวดเมื่อยตามตัวคล้ายเป็นไข้หวัดใหญ่ และโดยส่วนใหญ่พบว่าผู้หญิงมักมีอาการมากกว่าผู้ชาย รวมทั้งยังพบว่าอาการข้างเคียง เช่น อาการไข้มักมีอาการประมาณ 24-48 ชั่วโมง มีส่วนน้อยที่จะมีอาการนานถึง 3 วัน ซึ่งเป็นภาวะที่เกิดขึ้นชั่วคราว ไม่มีอันตราย สามารถหายเองได้
อาการแพ้รุนแรงหลังฉีดวัคซีน ไฟเซอร์ โมเดอร์นา และแอสตราเซเนกา
หากพบว่าตนเองมีอาการต่อไปนี้หลังจากฉีดวัคซีนไฟเซอร์ โมเดอร์นา และแอสตราเซเนกา ให้รีบพบแพทย์ทันที เพราะนี่คือสัญญาณของอาการแพ้รุนแรง
ไฟเซอร์
- มีผื่นขึ้นตามตัว
- มีอาการคัน บวม ตามจุดต่างๆ โดยเฉพาะใบหน้า ลิ้น และลำคอ
- เวียนศีรษะมาก
- หายใจลำบาก
โมเดอร์นา
- มีผื่นขึ้นตามตัว
- หน้าบวม คอบวม
- ใจสั่น วิงเวียน หรืออ่อนแรง หรือมีอาการแขนขาอ่อนแรง
- หายใจลำบาก
แอสตราเซเนกา
- มีผื่นขึ้นตามตัว
- คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
- เวียนศีรษะ เป็นลม
- หอบเหนื่อย หายใจมีเสียงหวีด
วัคซีนแต่ละชนิดเหมาะกับใคร
- วัคซีนไฟเซอร์เหมาะกับผู้ที่มีอายุ 16 ปีขึ้นไป
- วัคซีนโมเดอร์นา เหมาะกับผู้ที่มีอายุ 12 ปีขึ้นไป
- วัคซีนแอสตราเซเนกา เหมาะกับผู้ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไป
สำหรับวัคซีนทั้ง 3 ชนิด ผู้หญิงตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรควรปรึกษาแพทย์ก่อนทำการฉีดวัคซีน
...
ทั้งนี้วัคซีนไฟเซอร์สำหรับเด็กอายุ 5-11 ปี จะเป็นคนละชนิดกับที่ฉีดให้ผู้ใหญ่ โดยบรรจุภัณฑ์ของวัคซีนจะเป็นฝาสีส้มในปริมาณ 10 ไมโครกรัม/โดส แตกต่างจากวัคซีนไฟเซอร์ที่ใช้ในกลุ่มผู้ใหญ่ ซึ่งเป็นฝาสีม่วงในปริมาณ 30 ไมโครกรัม/โดส ซึ่งไม่สามารถใช้ทดแทนกันได้ (ไม่สามารถนำวัคซีนฝาสีม่วงมาแบ่งใช้ 3 คน) เนื่องจากต้องใช้ให้ตรงตามกลุ่มอายุเท่านั้น เพื่อความปลอดภัย
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าการฉีดวัคซีนจะมีผลข้างเคียงอยู่บ้าง แต่ช่วยให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันไวรัสโควิด-19 ได้มากกว่าการไม่ฉีดวัคซีนป้องกันเลย ซึ่งช่วยลดอาการเจ็บป่วยในกรณีที่ติดเชื้อโควิด-19 ให้อาการไม่รุนแรง และสามารถกลับมาหายเป็นปกติได้อย่างรวดเร็วมากขึ้น
อ้างอิง:
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, ศูนย์ข้อมูล COVID–19, องค์กรอนามัยโลก (WHO), โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์