เป็นเรื่องธรรมดาที่เราจะรู้สึกตื่นตระหนกและรู้สึกกังวล เมื่อต้องเผชิญกับความเครียด แต่ในบางรายความวิตกที่เกิดขึ้นอยู่บ่อยครั้ง ก็อาจเป็นสัญญาณของโรคแพนิก (Panic Disorder) ได้เช่นกัน ผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้มักประสบปัญหาในการดำเนินชีวิตประจำวัน การทำความเข้าใจถึงสาเหตุและอาการของโรคจะช่วยให้สามารถหาแนวทางการรักษาอย่างถูกวิธีมากยิ่งขึ้น
รู้จัก "โรคแพนิก" คืออะไร?
โรคแพนิก คือ ภาวะตื่นตระหนกต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่ง มักเกิดขึ้นอย่างกะทันหัน โดยที่ผู้ป่วยเองก็ไม่ทราบสาเหตุ บางครั้งโรคนี้ถูกเรียกว่า "โรคตื่นตระหนก" มีความเชื่อมโยงกับโรคทางจิตเวช ผู้ที่มีโรคแพนิกจะมีความวิตกกังวลจนอาจรุนแรงถึงขั้นไม่สามารถอยู่คนเดียวได้ ต้องพึ่งพาผู้อื่น ไม่กล้าทำกิจกรรม หรือเดินทางไปไหนมาไหนคนเดียว ในบางรายอาจพบภาวะซึมเศร้าร่วมด้วย
สาเหตุของโรคแพนิก มีอะไรบ้าง?
สาเหตุของโรคแพนิกเกิดจากระบบประสาทอัตโนมัติทำงานผิดปกติ ทำให้สารเคมีต่างๆ ในสมองเสียสมดุล จึงส่งผลให้พฤติกรรมและความคิดเปลี่ยนไปด้วย แต่จริงๆ แล้วยังมีอีกหลายปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดโรคดังกล่าว เช่น กรรมพันธุ์ ฮอร์โมนที่ผิดปกติ ใช้สารเสพติด ถูกทำร้ายร่างกายและจิตใจอย่างรุนแรง ถูกข่มขืน และโรคซึมเศร้า เป็นต้น
...
อาการของโรคแพนิกเป็นอย่างไร?
เมื่ออาการแพนิกกำเริบ ผู้ป่วยจะรู้สึกหัวใจเต้นแรง ใจสั่น เหงื่อออก ท้องไส้ปั่นป่วน หายใจไม่อิ่ม แน่นหน้าอก วิงเวียน มือเท้าเย็น จนรู้สึกเหมือนควบคุมตนเองไม่ได้ ในรายที่เป็นหนักๆ จะวิตกกังวลกลัวคนมาทำร้าย ไม่กล้าอยู่คนเดียว หรือคิดไปเองว่าตนกำลังจะเสียชีวิต ซึ่งอาการส่วนใหญ่จะอยู่ที่ประมาณ 10 นาที ถึง 1 ชั่วโมง
สำหรับวิธีการรับมือกับอาการดังกล่าวเบื้องต้น แนะนำให้พยายามหายใจเข้า-ออกช้าๆ อย่าพยายามทำให้ตนเองตกอยู่ในบรรยากาศตึงเครียด ออกกำลังกาย และทำกิจกรรมผ่อนคลายต่างๆ ส่วนผู้ใกล้ชิดที่ต้องดูแลผู้ป่วยแพนิก สิ่งสำคัญคือต้องพยายามทำความเข้าใจ อย่ามองว่าผู้ป่วยกำลังเสแสร้งแกล้งทำ ไม่เช่นนั้นอาการก็จะยิ่งแย่ลงได้
วิธีการรักษาทางการแพทย์
หากรู้สึกว่าโรคแพนิกส่งผลกระทบร้ายแรงในการดำเนินชีวิตประจำวัน ก็ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อเข้ารับการวินิจฉัยตรวจหาสาเหตุ แพทย์มักจะให้กินยาปรับสารเคมีในสมอง เพื่อคลายความวิตกกังวล รวมทั้งทำจิตบำบัดควบคู่ไปด้วย สำหรับรายที่เจอเหตุการณ์รุนแรงกระทบกระเทือนจิตใจ ก็ต้องรับการเยียวยาทางจิตใจ รวมถึงตัวผู้ป่วยต้องเรียนรู้ที่จะปรับเปลี่ยนแนวคิดและพฤติกรรมต่างๆ เช่น ทำกิจกรรมผ่อนคลายในเวลาว่าง หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เครื่องดื่มกาเฟอีน พักผ่อนให้เพียงพอ และพยายามเล่นโซเชียลให้น้อยลง
สำรวจตนเองด้วยแบบทดสอบโรคแพนิก
หากกำลังสงสัยว่าตนเองป่วยเป็นโรคแพนิก เนื่องจากมักเกิดอาการตื่นตระหนก วิตกกังวลอย่างฉับพลันอยู่บ่อยครั้ง สามารถประเมินด้วยตนเองง่ายๆ ด้วยแบบทดสอบโรคแพนิก ว่าในทุกๆ ครั้งที่รู้สึกตื่นตระหนก มีอาการเหล่านี้รวมด้วยอย่างน้อย 4 ข้อหรือไม่?
- ใจเต้นเร็วและรัว
- เหงื่อแตก
- ตัวสั่น
- อึดอัดหายใจไม่ออก หายใจได้แบบสั้นๆ
- หายใจติดขัดไม่สะดวก
- คลื่นไส้ หรือปั่นป่วนในท้อง
- รู้สึกมึนงง โคลงเคลง วิงเวียนศีรษะ เป็นลม
- รู้สึกหนาวๆ ร้อนๆ
- ตัวชา หรือเป็นเหน็บ
- รู้สึกเหมือนตกอยู่ในความฝัน เหมือนไม่เป็นตัวของตัวเอง
- กลัวที่จะเสียการควบคุม หรือเสียสติ
- กลัวว่าอาจตายได้
หากต้องการทำแบบทดสอบโรคแพนิกฉบับเต็ม ก็สามารถลองเข้าไปประเมินตนเองได้ที่ เว็บไซต์ของโรงพยาบาลมนารมย์ หรือ >> คลิกที่นี่ <<
...
แม้ว่าโรคแพนิกจะไม่ได้เป็นโรคร้ายแรง หรือเป็นอันตรายแก่ชีวิต แต่ก็เป็นจุดเริ่มต้นที่ส่งผลต่อปัญหาด้านสุขภาพจิต ควรปรึกษาแพทย์และรักษาให้ถูกวิธี เพื่อให้กลับมาใช้ชีวิตประจำวันอย่างมีความสุข และสามารถรักษาสมดุลของอารมณ์ที่มีต่อสถานการณ์ต่างๆ ได้.