กล้องฮับเบิลสำรวจเนบิวลาดาวเคราะห์สองขั้ว เผยโครงสร้างอย่างละเอียด

เนบิวลาดาวเคราะห์ (PN หรือ PNe) เป็นเนบิวลาแผ่รังสีชนิดหนึ่งที่ประกอบด้วยเปลือกก๊าซและฝุ่นซึ่งถูกขับออกจากดาวฤกษ์ในระหว่างกระบวนการวิวัฒนาการจากดาวฤกษ์ไปเป็นดาวยักษ์แดงหรือดาวแคระขาว ซึ่งเนบิวลาดาวเคราะห์ที่อายุน้อยแบบนี้ค่อนข้างหายาก แต่มีความสำคัญสำหรับนักดาราศาสตร์ที่ศึกษาวิวัฒนาการทางเคมีของดวงดาวและดาราจักรหรือกาแล็กซี

เมื่อเร็วๆนี้ กลุ่มนักดาราศาสตร์นำโดยนักดาราศาสตร์จากสถาบันเทคโนโลยีโรเชสเตอร์ ในนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา เผยว่ากล้อง Wide Field Camera 3 ที่ติดตั้งอยู่บนกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล ได้สำรวจเนบิวลาดาว เคราะห์อายุน้อย NGC 6302 หรือที่รู้จักในชื่อเนบิวลาผีเสื้อ (Butterfly Nebula หรือ Cald well 69) และ บั๊ก เนบิวลา (Bug Nebula) มีลักษณะคล้าย 2 แฉกแยกเป็น 2 ขั้ว มีเอวบีบคล้ายนาฬิกาทราย ห่างออกไปประมาณ 3,400 ปีแสง ตั้งอยู่ในกลุ่มดาวแมงป่อง ภาพถ่ายของกล้องฮับเบิลชี้ให้เห็นว่า NGC 6302 มีโครงสร้างเส้นศูนย์สูตรตรงแกนวงแหวนที่แบ่งเนบิวลาดาวเคราะห์เป็น 2 ขั้ว ซึ่งบริเวณเส้นศูนย์สูตรนั้นเต็มไปด้วยฝุ่น นอกจากนี้ยังเผยโครงสร้างที่ละเอียด เช่น กระจุก ปม และเส้นใยภายในกลีบ สัณฐานวิทยาดังกล่าวถือว่าผิดปกติอย่างมากสำหรับเนบิวลาดาว เคราะห์แบบ 2 ขั้ว

NGC 6302 เป็นเนบิวลาดาวเคราะห์ ที่อุดมด้วยฝุ่นและโมเลกุลก๊าซ จัดเป็นเป้าหมายที่ยอดเยี่ยมสำหรับการถ่ายภาพความละเอียดสูง และศึกษาวิวัฒนาการของโครงสร้างสองขั้วในประชากรของเนบิวลาดาวเคราะห์อื่นๆ.

ภาพ Credit : Kastner et al., 2021