ดาวฤกษ์ที่กำลังสิ้นอายุขัยจะพองตัวและเย็นลงจนกลายเป็นดาวยักษ์แดงในที่สุด พวกมันจะสร้างลมดาวฤกษ์ (stellar wind) มีกระแสของอนุภาคที่ดาวฤกษ์ขับออกมาซึ่งทำให้สูญเสียมวล แต่เรื่องเหล่านี้ยังไม่เคยมีการสังเกตโดยละเอียด นักดาราศาสตร์ได้แต่สันนิษฐานว่าลมดาวฤกษ์มีลักษณะเป็นทรงกลมแบบเดียวกับดวงดาวที่พวกมันล้อมรอบ เมื่อดาวฤกษ์วิวัฒนาการไปไกลขึ้น ก็จะร้อนขึ้น การแผ่รังสีของดาวฤกษ์จะทำให้ชั้นวัสดุที่มีการขยายตัวของดาวฤกษ์ออกมาเรืองแสง จนกลายเป็นเนบิวลาดาวเคราะห์
ล่าสุด ทีมนักดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยคาทอลิกเลอเฟิน ในเบลเยียม ได้อธิบายเกี่ยวกับรูปร่างของเนบิวลาดาวเคราะห์ จากการสังเกตลมดาวฤกษ์รอบดาวยักษ์แดงอายุเก่าแก่ที่เย็นตัวลง ทีมพบว่าลมดาวฤกษ์ไม่ได้เป็นทรงกลม แต่มีรูปร่างคล้ายกับเนบิวลาดาวเคราะห์ สิ่งที่ค้นพบทำให้นักดาราศาสตร์ประหลาดใจ เพราะลมดาวฤกษ์บางแห่ง มีรูปร่างคล้ายแผ่นจาน บางแห่งขดเป็นวง บ้างก็เป็นรูปกรวย นั่นเป็นข้อบ่งชี้ว่ารูปร่างต่างๆ ไม่ได้ถูกสร้างขึ้นแบบสุ่ม
ทีมนักดาราศาสตร์เชื่อว่าดาวฤกษ์ที่มีมวลน้อยหรือแม้แต่ดาวเคราะห์ที่มีน้ำหนักมากในบริเวณใกล้เคียงกับดาวฤกษ์ที่กำลังจะตาย จะก่อให้เกิดรูปแบบลมที่แตกต่างกัน อย่างไรก็ตาม การศึกษานี้ช่วยให้นักดาราศาสตร์จินตนาการได้ว่าดวงอาทิตย์ของเราจะมีลักษณะเป็นอย่างไรเมื่อตายลงในอีก 7,000 ล้านปีข้างหน้า.
...
Credit : L. Decin, ESO/ALMA