ความรู้เดิมๆ พระซุ้มกอพิมพ์ใหญ่ ไม่มีลายกนก...เนื้อดำ ส่วนพระซุ้มกอพิมพ์ใหญ่ มีลายกนก...เนื้อแดง ความรู้ต่อไป พระซุ้มกอพิมพ์ใหญ่ไม่มีลายกนก เนื้อแดง ก็พอมี แต่จำนวนน้อยกว่า
แต่ซุ้มกอพิมพ์ใหญ่ มีลายกนก...เท่าที่ผ่านตาจากวงการ...เนื้อดำ ยังไม่เคยมี
ยิ่งมาเจอ ซุ้มกอพิมพ์ใหญ่ องค์ในคอลัมน์วันนี้...ทุกเส้นสายลายพิมพ์ ถูกต้อง เนื้อเก่าถึงอายุ เป็นพระแท้ทุกมิติไม่ขัดตา... ประเด็นมีเพียงว่า เนื้อพระซุ้มกอองค์นี้ ผิวสีกระดำกระด่าง แดงอ่อนปนเทา ไปถึงดำ
พระเนื้ออย่างนี้ นักเลงพระรุ่นโบราณ เรียก “เนื้อผ่าน”
เซียนโบราณ ไม่ได้สอน “ เนื้อผ่าน” เพราะอะไร มาถึงรุ่นคุณเชียร ธีรศานต์ ที่ค้นคว้าพระชุดเมืองเหนือ...เริ่มจาก “พระรอด” ลำพูน เสนอทฤษฎี สีพระที่เกิดจากความร้อนจากการเผาไฟ 5 ลำดับขั้น
เริ่มแต่ขั้นไฟอ่อน ได้เนื้อพระสีขาว ขั้น อิฐสุกดี ขาวปนเหลือง ไฟแรงหน่อย สีเหลือง ไฟแรงไปอีก สีแดง และขั้นสุดท้ายไฟแรงเต็มที่ ได้เนื้อพระสีเขียว ละเอียดแกร่ง
สีนอกลำดับ 5 ขั้น คือสีของพระที่อยู่ไกลไฟ...จะเรียกว่าไม่ถูกไฟก็คงได้ กลายเป็นพระดิบ ได้พระสีดำ...สีดำนี้มีในพระคง...แต่พระรอด คุณเชียรบอกว่า เคยได้ข่าวเจอในดิน...แต่เมื่อเอาขึ้นก็ละลาย รักษาสภาพองค์พระไว้ไม่ได้
พระชุดลำพูน เป็นพระที่เผาในเตาเผามาตรฐาน คือเตาเผาจาน...จึงได้พระรอดที่เนื้อในเขียว เนื้อนอกเหลืองแดง...เหตุผลกลใด เคยเล่าขานกันไปแล้ว
แต่กับพระชุดซุ้มกอ...คุณเชียร ที่มีประสบการณ์ขั้น ตามไปซื้อพระถึงปากหลุม ศึกษาสภาพพระที่เกรอะกรังจากคราบดิน จนถึงขั้นสภาพพระที่ผ่านการประคบ...ล้าง
ซุ้มกอพิมพ์ใหญ่ มีลายกนก ที่วันนี้สร้างตำนาน มีผู้กล้าให้ราคาเกิน 50 ล้านที่ไต้หวัน...ก็เป็นพระที่คุณเชียร...ซื้อจากปากหลุม คราบฝ้ารารักหนา ต้องใช้วิธีค่อยๆล้างถึง 11 ครั้ง จึงได้พระองค์งาม ได้สมญา “เจ้าเงาะ”
...
ประสบการณ์ขั้นลึก...ระดับนี้ คุณเชียร จึงกล้าบอกว่า พระซุ้มกอ เป็นพระที่เผาไฟอ่อน เผาแบบเผามัน...ดูผิวเผิน คล้ายดินสอพอง ได้พระที่เปลือกไหม้ ไส้ดิบ
พระซุ้มกอหักกลาง ที่ซื้อจากปากหลุม คุณเชียรพบไส้ในสีดำ เหมือนขนมเปี๊ยะ
ส่วนที่เป็นสีดำ ก็คงไม่ต้องอธิบาย ความร้อนจากไฟ ไปไม่ถึง
เอาชุดความรู้นี้มาคลี่คลาย พระซุ้มกอพิมพ์ใหญ่องค์ในคอลัมน์ ก็พออธิบายได้ว่า เป็นพระที่ถูกความร้อนจากไฟไม่สม่ำเสมอ...ส่วนที่ถูกไฟมาก พระเนื้อสุกก็สีเหลือง ส่วนที่ถูกไฟน้อย หรือไม่ถูกไฟ ก็ได้เนื้อสีเทา สีดำ
เจอพระสภาพ ผิวกระดำกระด่างอย่างนี้ ถ้าเป็นพระราคาถูก ก็อาจมีคนกล้าท้าพิสูจน์ หักดูเนื้อใน ดำเหมือนไส้ขนมเปี๊ยะหรือไม่... แต่ศักดิ์ศรีพระซุ้มกอพิมพ์ใหญ่ คงไม่มีใครบ้า กล้าทำ
ข้อน่าพิจารณาต่อมา ด้านหลัง ซุ้มกอพิมพ์ใหญ่องค์นี้ ไม่มีรอยกาบหมาก มีแต่หลุมร่องและเนินไล่ระดับ...เห็นสีเนื้อดำ เทา ไปถึงเหลือง...ชัดเจนกว่าด้านหน้า
แนวแตกยาว จนเข้าใจว่า แตกเป็นไปด้านขวาง...แตกเป็นกาบ ไม่ค่อยพบในซุ้มกอทั่วไป
เคยมีเซียนรุ่นเก่า เซียนเปีย (ปิยะ ถาวโร) มือระดับพระรางวัลงานประกวด รุ่น พ.ศ.2500 เคยกระซิบสอนรุ่นน้อง...การแตกเป็นกาบในพระซุ้มกอ เป็นทีเด็ดเคล็ดลับพระแท้อีกข้อหนึ่ง
ความรู้ประดามีเหล่านี้ นอกจากรู้ไว้ไม่หนักบ่า...ยังเป็น “ตัวช่วย” การพิจารณา ในยุคต่อๆมา ที่พระซุ้มกอมีราคาแพงแสนแพง มีพระปลอมฝีมือดีทดสอบสายตามากมาย
คุณเชียร ธีรศานต์ สอนการอ่านอักษรภาพจากองค์พระ...พระซุ้มกอ นั่งสมาธิผึ่งผาย สงบมั่นคงบนบัลลังก์ มีซุ้มรัศมี และซุ้มลวดลาย มีความหมายว่า ให้คุณในทางอยู่เย็นเป็นสุข ชนิดนั่งกินนอนกิน...ใครมีท่านไว้ นอกจากไม่จนแล้วก็ไม่ต้องดิ้นรนหรืออนาทรร้อนใจต่อเภทภัยทุกประการ.
พลายชุมพล