ในห้าพิมพ์มาตรฐานสมเด็จวัดระฆัง เรียงตามลำดับค่านิยมเดิม พิมพ์ใหญ่ ทรงเจดีย์ ฐานแซม เกศบัวตูม ไปถึงพิมพ์ปรกโพธิ์ พิมพ์ฐานแซมนั้น มีคำเรียกขานคล้องจองของนักเลงรุ่นโบราณ “อกร่อง หูยาน ฐานแซม” คำ “ฐานแซม” คำท้าย มีความหมายถึงฐานะที่มีแต่เพิ่มพูน จึงมีค่านิยมเป็นที่หนึ่ง
ว่ากันอีกว่า ต่อมา พิมพ์ทรงเจดีย์ มีรูปทรงมั่นคงได้สัดส่วนสวยกว่า ทรงเจดีย์แซงขึ้นหน้าไประยะหนึ่ง
ต่อมา อีกไม่นาน พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์แรก...ที่เคยเรียกทั้งพิมพ์ใหญ่ พิมพ์พระประธาน จำนวนก็หนาตากว่า...รูปทรงเส้นสาย รวมคำพิมพ์ใหญ่เข้าไป ความนิยมสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ ก็แซงหน้าทุกพิมพ์
ราคาก็แพงกว่าทุกพิมพ์ และยังยืนยงคงมั่นมาถึงวันนี้
ส่วนพิมพ์ฐานแซมทำท่าจะรั้งท้าย...แต่ราคา 8 ล้าน ที่ 4 เซียนใหญ่ โปรโมตศูนย์พระใหม่ ซื้อจากลูกค้า ที่มาเสนอขายในศูนย์การค้าใหญ่... ชวนเชิญเซียนเหรียญ มาซื้อและขายต่อ 9 ล้าน... ก็สะท้านวงการไม่น้อย
ย้ำ...แม้พิมพ์ใหญ่ ซื้อกันแล้ว 120 ล้าน ราคาพิมพ์ฐานแซม ก็ยังแพงจับใจ คนเบี้ยน้อยหอยน้อยจับไม่ลง
มองไปที่สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ฐานแซม องค์หน้าใหม่ในคอลัมน์ วันนี้ ขอทดสอบความรู้พื้นฐาน คนรักพระสมเด็จต้องรู้ ก็คืออยากให้ดู ด้านหลัง... ถ้าภาพเรียงพิมพ์ถูกตำแหน่งแห่งที่ หลังองค์นี้ ด้านบนบาน กว่าด้านล่าง
เรื่องก็คือเส้นซุ้มโค้งระฆังพิมพ์ฐานแซม หลวงวิจารณ์เจียระไน ท่านจงใจแกะให้อ้วนกว่าพิมพ์ทั่วไป ไม่สอบขึ้นบนเหมือนพิมพ์อื่น ...แกะพิมพ์เสร็จ ก็แกะเส้น กรอบบังคับพิมพ์ เป็นแนวให้ตัด หลังเอาพระกดเข้าแม่พิมพ์
คนแกะเส้นกรอบแม่พิมพ์ ที่เรียก “กรอบกระจก” ตั้งใจรักษาระยะห่าง...ให้เหมือนพิมพ์ทั่วไป คนตัดกรอบก็รักษาแนวนั้นไว้...ผลก็คือ ได้พระพิมพ์ฐานแซม ที่บานผายขึ้นบนหลายองค์
...
มีข้อสังเกตจากเซียน ที่น่าสนใจ พิมพ์ฐานแซมบางองค์ คนตัดกรอบตั้งใจจะรักษาระดับตรง...ตัดชิดเส้นซุ้มโค้งเข้าไปทำให้เส้นกรอบกระจกด้านบนซ้ายถูกตัดออก
ข้อสังเกตนี้ เดาเอานะครับ คนปลอมพระไม่ได้ใส่ใจ...เท่าที่ตามๆดู ยังไม่เจอพระปลอมทำตาม
พอเข้าใจ ธรรมชาติพิมพ์ฐานแซม มักบานด้านบนแล้ว เริ่มเข้าสู่หัวข้อพิจารณา เรื่องพิมพ์พระต่อ
พิมพ์นี้ ถือเป็นพิมพ์มาตรฐาน คุ้นตา เทียบเส้นสายได้กับองค์ครูหลายองค์ เส้นกรอบกระจกไม่ปรากฏ เพราะคนตัดขอบตั้งใจตัดตรงตามแนว... พอดีๆ ช่องไฟระหว่างเส้นซุ้มกับขอบพระ ก็ลงตัว ไม่ห่าง ไม่ชิดเกินไป
องค์พระคมชัดปานกลาง ติดหูแซมสองข้าง อกไม่ปรากฏร่อง พระเพลามีเค้าคอดตรงกลาง ส่วนฐานแซมสองเส้น เรียวคมเส้นซุ้มตรงมุมโค้งเนื้อยุบปริแยก นี่ก็อีกหนึ่งธรรมชาติของสมเด็จวัดระฆัง
มาถึงเนื้อหา...ผิวพระขาวอมเหลือง สีงาช้าง เนื้อนี้ครูตรียัมปวาย เรียกเกสรดอกไม้ ละเอียดนุ่มนวล ระดับความหนึกนุ่มชุ่มตาชัดเจน ก้อนขาวก้อนใหญ่ ในผนังระหว่างแก้มซ้ายกับเส้นซุ้ม...ในร่องลึกมีชิ้นรักน้ำเกลี้ยง
นี่ก็คือหมุดรับประกันความเป็นพระสมเด็จวัดระฆังแท้
ด้านหลังมีหลุมร่อง ทั้งที่มีก้อนขาว และทั้งที่ก้อนขาวหลุดไป สลับอยู่กับรอยพรุนรูเข็ม กับฝ้ารักสีเลือดหมูจางๆ ขอบสี่เหลี่ยมสึกมนตามธรรมชาติของการจับต้อง
สรุปได้ สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ฐานแซมองค์นี้ ระดับความสวยปานกลาง...ระดับความซึ้งตาได้คะแนนเต็ม เจ้าของเป็นคนเป็นพระ กล้าซื้อตาเดียว ด้วยราคาหลายแสนเท่านั้น
ราคานี้ เป็นราคาซื้อของศูนย์พระใหญ่ทั่วๆไป แต่เมื่อเป็นราคาขาย รวมค่าโปรโมตโฆษณา แถมค่าคอนเสิร์ตโหมประโคมคนซื้อจึงต้องซื้อไปด้วยราคาใกล้สิบล้าน
ความจริงของกลไกตลาดพระเครื่องเมืองไทยเป็นเช่นนี้เอง อย่าได้คิดอะไรไปมากเลย.
O พลายชุมพล O