ดูภาพสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ฐานแซม ทั้งด้านหน้าด้านหลัง องค์นี้เสียก่อน ให้เต็มตา แล้วค่อยเข้าสู่หัวข้อพิจารณา เรื่องพิมพ์ทรง เนื้อหา ที่เด่นสะดุดตามากๆ คือริ้วรอยปริแยก ริมขอบด้านหลัง
พระที่ดูได้ง่ายๆสภาพนี้ คนเป็นพระ ยังไม่ต้องส่องแว่นองค์จริง ดูภาพทางโทรศัพท์มือถือ ก็ตัดสินได้ว่าแท้
เริ่มกันที่พิมพ์ทรง...ก็เห็นชัดว่าเป็นพิมพ์ฐานแซม แต่แปลกตาตรงที่องค์พระคมลึกล่ำสัน คนไม่แม่นพิมพ์ อาจเพ้อเป็นพิมพ์ทรงเจดีย์ หรือพิมพ์เกศบัวตูมไปได้เหมือนกัน
พิมพ์นี้แหละ ครูตรียัมปวาย ท่านจำแนกไว้ในหนังสือปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่อง เล่มพระสมเด็จฯว่า เป็นพิมพ์ป้อม
พระสมเด็จฯพิมพ์ฐานแซม ครูท่านบอกว่า มี 8 แบบพิมพ์
6 พิมพ์แรก มีทั้งวัดระฆัง บางขุนพรหม พิมพ์โปร่ง พิมพ์เขื่อง พิมพ์ชะลูด พิมพ์ป้อม พิมพ์สันทัด และพิมพ์ย่อม
2 พิมพ์หลัง มีเฉพาะบางขุนพรหม พิมพ์อกร่องหูยานฐานบาง พิมพ์อกร่องหูยานฐานเส้น
ว่ากันถึงฐานแซมวัดระฆังพิมพ์ป้อม เทียบจำนวนกับพิมพ์อื่นๆแล้วมีน้อยมาก
ในหนังสือพระสมเด็จวัดระฆัง เล่มที่นิตยสารท่าพระจันทร์ พิมพ์ในฐานประกวดพระโรงเรียนนายร้อยสามพราน ปี 2556 รวบรวมพิมพ์ฐานแซมวัดระฆัง ไว้ได้มากถึง 70 องค์
มีพิมพ์ป้อมให้เห็นเด่นๆ สอง–สามองค์เท่านั้น
เนื้อพระสมเด็จองค์นี้ ละเอียดนุ่มสีงาช้าง ลงรักตามมาตรฐานสมเด็จวัดระฆัง แต่ลอกล่อนจนเกือบหมด เหลือปื้นเล็กติดขอบซุ้มด้านขวา ฝ้ารักสีน้ำตาลอ่อนเด่นในพื้นหลังข้างพระพักตร์และไหล่ขวา
แต่ส่วนใหญ่ปกคลุมไว้ด้วยผิวปูน หรือจะเรียกแป้งโรยพิมพ์สีขาวหม่น
พระสมเด็จวัดระฆังแท้ ผ่านกาลเวลา ผ่านสภาพแวดล้อมต่างๆที่ไม่เหมือนกัน ทิ้งร่องรอยด่าง ขาว หนักเบา ให้เห็นเป็นหลักฐาน
เจอองค์ที่พื้นสีขาว สีเทา ฯลฯ เป็นสีเดียวกัน ให้ระวังเอาไว้ ส่วนใหญ่เป็นของปลอม
...
เส้นกรอบกระจกด้านซ้ายองค์พระตัดชิด ถ้าส่งประกวดเทียบกับองค์ที่ตัดกรอบพอดีๆ ถือว่าเสียสมภาคไปบ้าง ทั้งมุมยังบิ่นเล็กน้อย
แต่ความโอ่อ่าผึ่งผายขององค์พระ ก็ชดเชยให้รักพระสมเด็จองค์นี้ได้เต็มอิ่ม
ยิ่งไปดูด้านหลัง...ส่วนใหญ่ของพิมพ์ฐานแซม เป็นหลังเรียบ ทื่อ มีริ้วรอยสัญลักษณ์ รูพรุน หลุมบ่อ รอยยุบรอยแยก ไม่เด่นชัดเท่าด้านหลังพิมพ์ใหญ่
แต่ฐานแซมพิมพ์ป้อม องค์นี้ ไม่แค่เติมพลังเข้มขลัง เริ่มจากรอยปริแยก ริมขอบพระสามด้าน
ยังตามด้วยฝ้ารักสีน้ำตาล เข้มหนา
ไล่ระดับบาง ไปถึงกลางหลังรอยช้ำจากการสึก ออกเป็นสีขาว
สภาพหลัง...ที่อัดแน่นไปด้วยสัญลักษณ์ มาตรฐานสมเด็จวัดระฆัง...อย่างนี้ ไม่ค่อยปรากฏนักในพิมพ์ฐานแซมองค์อื่นๆ
หรือจะว่าไป หลังที่ต้องโฉลกขนาดนี้ ก็ไม่ค่อยปรากฏในพิมพ์ทั่วไป ไม่ว่าพิมพ์ใหญ่ พิมพ์ทรงเจดีย์ พิมพ์เกศบัวตูม
ถ้าดูภาพสีในไทยรัฐ ออนไลน์ได้
น่าจะยิ่งดี สมเด็จวัดระฆัง ทั้งแม่พิมพ์ทั้ง เนื้อหา ทั้งริ้วรอยสัญลักษณ์ ครบเครื่องอย่างนี้ ไม่ค่อยมีให้เห็น
หลังปริแยก ในสมเด็จวัดระฆังปลอม ออกมานาน แต่ก็ยังไม่เป็นธรรมชาติ นุ่มนวลกลมกลืนเหมือนของจริง
มีโอกาสดูของแท้แล้ว ก็ควรดูให้คุ้นตา.
พลายชุมพล