ที่สุดแห่งความตรึงใจ กับเดือนสำคัญของประชาชนชาวไทยแบบนี้ ไทยรัฐออนไลน์ พาทุกคนไปดูภาพบรรยากาศของ "พระเมรุมาศ" ที่วิจิตรตระการตาสมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 แห่งราชวงศ์จักรี

และเราขอนำเสนอเรื่องราวเบื้องต้นของ พระเมรุมาศ เพื่อให้ทุกคนได้รู้จักกันก่อน

ตระการตา
ตระการตา

งานประติมากรรมเทวดา เทพนม เทพชุมนุม
งานประติมากรรมเทวดา เทพนม เทพชุมนุม

...

1. "พระเมรุมาศ" และ "พระเมรุ" คือ สถาปัตยกรรมชั่วคราว หรือสถาปัตยกรรมเฉพาะกิจที่สร้างขึ้น ณ กลางใจเมือง เป็นพระเมรุขนาดสูงใหญ่ มีลักษณะเป็น "กุฎาคาร หรือ เรือนยอด" คือเรือนซึ่งหลังคาต่อเป็นยอดแหลม โดยในอดีตนิยมสร้างเป็นแบบ ยอดปรางค์ อาจมีพรหมพักตร์หรือไม่มีก็ได้

เหมือนสรวงสวรรค์
เหมือนสรวงสวรรค์

งานศิลปกรรมประกอบพระเมรุมาศ
งานศิลปกรรมประกอบพระเมรุมาศ

2. พระอภิมหาเมรุมาศ เป็นพระเมรุขนาดสูงใหญ่ ใช้ในพระราชพิธีพระบรมศพ พระมหากษัตริย์ พระอัครมเหสี พระบรมราชินี พระราชชนนี พระบวรราชเจ้า พระยุพราช

ครุฑ
ครุฑ

งานศิลปกรรม
งานศิลปกรรม

3. สำหรับการตายที่ใช้ราชาศัพท์ว่า "สวรรคต" ภายในพระเมรุมาศมี "พระเมรุทอง" ลักษณะของพระเมรุมาศที่ปรากฏการสร้างมี 2 รูปแบบ คือ พระเมรุมาศทรงปราสาท และพระเมรุมาศทรงบุษบก

...

สัตว์หิมพานต์
สัตว์หิมพานต์

ราชสีห์
ราชสีห์

4. พระเมรุมาศทรงปราสาท สร้างมาแต่โบราณ มีขนาดใหญ่โตมโหฬาร และพระเมรุมาศทรงบุษบก ส่วนพระเมรุ เช่นเดียวกับพระเมรุมาศ แต่มีขนาดเล็กลง และไม่มีพระเมรุทองภายใน ใช้สำหรับราชวงศ์ที่ทรงฐานานุศักดิ์ใช้ราชาศัพท์ว่า "ทิวงคต" หรือ "สิ้นพระชนม์"

...

มีท้องน้ำสีฟ้า
มีท้องน้ำสีฟ้า

เมื่อแล้วเสร็จคงสวยงามสมพระเกียรติ
เมื่อแล้วเสร็จคงสวยงามสมพระเกียรติ

5. การออกแบบสถาปัตยกรรมพระเมรุมาศ พระเมรุ ต้องอาศัยการสร้างสรรค์ออกแบบจากผู้รอบรู้เจนจบงานศิลปกรรมของชาติ ช่างที่ได้รับการถ่ายทอดวิชาความรู้จากครูบาอาจารย์ ทั้งงานออกแบบรูปลักษณ์ ก่อสร้างอาคาร การคิดลวดลายขึ้นประดิษฐ์ตกแต่งทุกส่วนให้เข้ากับอาคาร โดยมีหลักเกณฑ์ที่คำนึงถึงว่า พระเมรุมาศของพระองค์ใด ที่แสดงลักษณะของพระองค์นั้น

...

สัตว์หิมพานต์
สัตว์หิมพานต์

งานประติมากรรมต่างๆ
งานประติมากรรมต่างๆ

ใกล้แล้วเสร็จ
ใกล้แล้วเสร็จ

อาคารประกอบ
อาคารประกอบ

และนี่คือบรรยากาศยามค่ำคืน

สวยงาม
สวยงาม

เสาสวย
เสาสวย

อาคารประกอบ
อาคารประกอบ

หลังฝนฉ่ำยามเย็น
หลังฝนฉ่ำยามเย็น

วิจิตรยิ่งนัก
วิจิตรยิ่งนัก

แปลงนา
แปลงนา

วิจิตรยิ่งนัก
วิจิตรยิ่งนัก