จากดราม่าด้อยค่า “นมวัว” ในรายการของวู้ดดี้ พิธีกรชื่อดัง สะท้อนให้เห็นว่ายังมีคนจำนวนไม่น้อยเกิดความเข้าใจผิดเกี่ยวกับนมวัวในหลาย ๆ ด้าน ซึ่งบางส่วนอาจทำให้คนกังวลหรือหลีกเลี่ยงการดื่มนมไปโดยไม่จำเป็น กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข และผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการได้ให้ข้อเท็จจริงเพื่อแก้ไขความเชื่อเหล่านี้ ดังนี้
1. อาการท้องอืด ท้องเสียหลังดื่มนม คือ “การแพ้นม”
ความจริง: ส่วนใหญ่มักเกิดจาก ภาวะย่อยแล็กโทสบกพร่อง (Lactose Intolerance) ไม่ใช่การแพ้ (Allergy)
ภาวะนี้เกิดจากร่างกายผลิตเอนไซม์แล็กเทส (Lactase) มาย่อยน้ำตาลแล็กโทส (Lactose) ในนมได้น้อยลง ทำให้เกิดอาการท้องอืด ปวดท้อง หรือท้องเสียตามมา
การแพ้นมจริง ๆ (Cow Milk Protein Allergy) เกิดจากปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกันต่อโปรตีนในนมวัว ซึ่งจะทำให้เกิดอาการรุนแรงกว่า เช่น ผื่น ลมพิษ หายใจลำบาก มักพบในเด็กเล็กมากกว่าผู้ใหญ่
2. นมมีแต่ไขมัน ทำให้อ้วน
ความจริง: นมไม่ได้มีไขมันสูงอย่างที่หลายคนเข้าใจ แม้แต่นมเต็มไขมัน (Full Fat Milk) ก็มีไขมันเพียงประมาณ 4% เท่านั้น การที่น้ำหนักเพิ่มขึ้นขึ้นอยู่กับปริมาณแคลอรีรวมที่รับประทานเข้าไปทั้งหมดเมื่อเทียบกับการใช้งานของร่างกาย
นมพร่องไขมัน (Low Fat) หรือขาดมันเนย (Skim Milk) มีไขมันและแคลอรีน้อยลงอีก และการดื่มนมในปริมาณที่เหมาะสมมีแนวโน้มที่เป็นกลางต่อการเพิ่มของน้ำหนักตัว
3. การดื่มนมวัวทำให้เป็นสิว
ความจริง: ยังไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่แน่ชัดหรือข้อพิสูจน์ว่านมวัวเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้คนส่วนใหญ่เกิดปัญหาผิวหนังหรือสิว ทั้งนี้สาเหตุของการเกิดสิวเกี่ยวข้องกับหลายปัจจัย เช่น ชนิดของผิว พันธุกรรม และฮอร์โมน
...
4. ดื่มนมเป็นประจำจะทำให้ดื้อยาปฏิชีวนะ
ความจริง: น้ำนมดิบจากฟาร์มโคนมที่เข้าสู่กระบวนการผลิตจะถูกตรวจสอบควบคุมคุณภาพอย่างเข้มงวดตามมาตรฐาน และมีการเฝ้าระวังยาปฏิชีวนะตกค้าง หากพบการปนเปื้อนจะถูกทำลายทิ้ง ดังนั้น นมที่วางจำหน่ายจึงปลอดภัยจากการปนเปื้อนของยาปฏิชีวนะ
5. นมผงมีคุณภาพสู้น้ำนมโคสดไม่ได้
ความจริง: นมผงที่นำมาคืนรูปยังคงมีคุณค่าทางโภชนาการหลัก ๆ เทียบเท่ากับน้ำนมโคสด อาจมีโปรตีนและวิตามินบางส่วนที่สลายตัวไปบ้างจากความร้อน แต่สารอาหารหลักยังคงอยู่ และสามารถเสริมเพิ่มได้ตามมาตรฐาน
6. การดื่มนมวัวทำให้เกิดมะเร็ง
ความจริง: งานวิจัยส่วนใหญ่ยังไม่สามารถสรุปได้ว่าการดื่มนมวัวเป็นสาเหตุของมะเร็ง และบางการศึกษาชี้ให้เห็นว่าอาจช่วยลดความเสี่ยงของมะเร็งบางชนิดได้ด้วยซ้ำ
ดังนั้นการดื่มนมวัวในปริมาณที่พอเหมาะเป็นแหล่งของสารอาหารที่สำคัญ เช่น แคลเซียม โปรตีน วิตามินบี และฟอสฟอรัส ซึ่งมีประโยชน์ต่อร่างกายในทุกช่วงวัย
หากมีอาการไม่สบายท้องหลังดื่มนม ทางเลือกที่ดีคือการดื่มนมที่ ปราศจากแล็กโทส (Lactose-free milk) หรือผลิตภัณฑ์นมที่ผ่านการย่อยแล็กโทสแล้ว เช่น โยเกิร์ต หรือชีส
ประโยชน์ของนมวัว ที่ไม่ควรมองข้าม
นมวัวถือเป็นแหล่งสารอาหารที่ครบถ้วนและมีประโยชน์ต่อทุกช่วงวัย เนื่องจากอุดมไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย ได้แก่
- เสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรง เพราะเป็นแหล่งของแคลเซียม และวิตามินดีที่สำคัญที่สุด ช่วยป้องกันโรคกระดูกพรุนเมื่อมีอายุมากขึ้น และส่งเสริมการเจริญเติบโตด้านความสูงในวัยเด็กและวัยรุ่น
- สร้างและซ่อมแซมกล้ามเนื้อ เพราะมีโปรตีนสูง (ทั้งเคซีนและเวย์) ซึ่งจำเป็นต่อการสร้างและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย ช่วยให้รู้สึกอิ่มนาน
- บำรุงระบบประสาทและสมอง นมมีแล็กโทส ที่เป็นแหล่งพลังงานสำหรับสมอง และมีวิตามินบีหลายชนิดที่ช่วยในการทำงานของระบบประสาท
- เสริมภูมิคุ้มกันและช่วยควบคุมความดัน น้ำนมประกอบด้วยวิตามิน และแร่ธาตุต่าง ๆ เช่น โพแทสเซียม ที่ช่วยควบคุมระดับความดันโลหิตให้เป็นปกติ และเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน