น้ำพริกชอุ่ม

น้ำพริกถ้วยนี้ มีรูปลักษณ์หน้าตาสมชื่อทีเดียว คือ มีความชอุ่มชุ่มฉ่ำ เป็นน้ำพริกเก่าแก่ตำรับชาววัง ที่สืบทอด กันมาโดยท่าน อ.เยื้อน ภาณุทัต และ คุณยายพยูร พนมวัน ณ อยุธยา ทองแถม ลูกสาวคนเดียวที่ยังมีชีวิตอยู่ได้นำมาบอกต่อเพื่อให้เป็นที่รู้จักกัน

คุณยายพยูรเล่าว่า ได้วิชาความรู้ด้านอาหารตำรับชาววังมาจากคุณแม่ (อ.เยื้อน ภาณุทัต) เนื่องจากท่านได้เข้าไปใช้ชีวิตอยู่ในรั้วในวังตั้งแต่อายุ 7 ขวบ จึงได้มีโอกาสเห็นวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของคนในวัง รวมทั้งงานประณีตศิลป์ต่างๆ และได้ฝึกฝนด้วยใจรัก จนมีฝีมือทั้งงานเย็บปักถักร้อย แกะสลัก จนได้รับความไว้วางใจให้เป็นผู้ปักผ้าม่านบังพระเพลิง ในหลวงรัชกาลที่ 5 อีกด้วย ส่วนเรื่องอาหาร ด้วยความที่เห็นอยู่ตลอด ท่านก็สามารถทำได้ และถ่ายทอดสู่ลูกหลาน

ผลงานด้านหัตถ์ศิลป์ของท่าน อ.เยื้อน ไม่เพียงแต่ได้รับการยกย่องในประเทศไทยเท่านั้น แต่ยังเลื่องชื่อถึงต่างประเทศอีกด้วย โดยท่านได้เปิดโรงเรียนสอนด้านงานหัตถ์ศิลป์ เพื่อถ่ายทอดวิชาความรู้แก่คนทั่วไป ในชื่อว่า “โรงเรียนสตรีภาณุทัต” เป็นแห่งแรกในไทย และยังบินไปสอนในต่างประเทศด้วย ทั้งญี่ปุ่น และกัมพูชา ลูกศิษย์ลูกหาของ อ.เยื้อน ล้วนแต่เป็นผู้มียศถาบรรดาศักดิ์เสียส่วนใหญ่ รวมทั้ง อ.จักรพันธุ์ โปษยะกฤต ศิลปินแห่งชาติ ก็ฝากตัวเป็นศิษย์คนสุดท้ายของท่านด้วย

สำหรับเครื่องปรุงน้ำพริกชอุ่ม : มันหมู 1/2 กก./กุ้งแห้ง 1/2 ขีด/กะปิเผา 1 ชต./พริกขี้หนูสด 15 เม็ด/มะนาว 3 ชต./มะอึก 10 ลูก/ระกำหรือสละ 10 ลูก/น้ำตาลโตนด 2 ชต./กระเทียมไทย 4-5 กลีบ/กระเทียมโทนดอง 1 ถ้วยเล็ก/น้ำกระเทียมดอง 3 ชต./น้ำสุก 1/2 แก้ว...

วิธีทำ 1) หั่นมันหมูเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วเจียวให้สุกเหลือง ช้อนขึ้นแต่กากหมู แล้วพักให้สะเด็ดน้ำมัน 2) นำพริกขี้หนูสัก 4-5 เม็ด ใส่ครกบุบเบาๆ พร้อมกับกระเทียมประมาณ4-5 กลีบ และกะปิเผาไฟ 3) ใส่มะอึก โดยขูดขนที่ผิวออกจนหมด แล้วผ่ากลางก่อนจะซอยเป็นชิ้นเล็กๆ ตามด้วยระกำหรือสละที่ปอกเปลือก ฝานเป็นชิ้นบางๆ แล้วหั่นขวางเป็นชิ้นเล็กๆ 4) ตามด้วยกุ้งแห้งป่น คลุกเคล้าส่วนผสมทั้งหมดให้เข้ากัน 5) ปรุงรสด้วยน้ำมะนาว น้ำปลา น้ำตาลโตนด และน้ำกระเทียมดอง ชิมให้มีรสชาติทั้ง 3 รสคือ เปรี้ยว หวาน และเค็ม 6) จากนั้นตั้งกระทะใช้ไฟกลาง เหยาะน้ำมันลงไปเล็กน้อย 7) นำส่วนผสมที่โขลกรวมกันไว้ลงผัดจนหอม ค่อยเติมน้ำสุก เพื่อให้น้ำพริกไม่แห้งเกินไป 8) ใส่พริกขี้หนูสดที่เหลือลงไปผัดกับน้ำพริก แล้วใส่กากหมูที่เจียวไว้ พร้อมกับกระเทียมดองซอยบางๆ แล้วยกขึ้นจากเตาเลย ทานกับผักเครื่องเคียงที่เข้ากันอย่างดีคือ ขมิ้นขาว และยอดกระถิน...ขอบอกเลยว่า เมนูนี้เปลืองข้าวมากๆ.