เลือกตั้ง 2566 : เลือกตั้งครั้งแรกของประเทศไทย เกิดขึ้นครั้งแรกเมื่อใด

เลือกตั้ง 2566 เป็นการเลือกตั้งครั้งที่ 27 ของประวัติศาสตร์ไทย และในข้อสอบวิชาสังคมศึกษามักถามว่า “การเลือกตั้งครั้งแรกของไทยเกิดขึ้นเมื่อใด” หรือ “การเลือกตั้งของไทยเกิดขึ้นมากี่ครั้งแล้ว” ไทยรัฐออนไลน์มีคำตอบ

การเลือกตั้งครั้งแรกของไทย เกิดขึ้นเมื่อใด

การเลือกตั้งครั้งแรกของไทย เกิดขึ้นในวันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2476 โดยไม่นับการเลือกตั้งเพิ่มเติมในปี พ.ศ. 2489 และ 2492 (อ้างอิง เว็บไซต์พิพิธภัณฑ์รัฐสภา) มูลเหตุการเลือกตั้ง มีดังนี้

- ส.ส. ดำรงตำแหน่งครบวาระ 3 ครั้ง
- ยุบสภาผู้แทนราษฎร 13 ครั้ง
- การยึดอำนาจ หรือ รัฐประหาร 10 ครั้ง

การเลือกตั้งแบ่งออกเป็น การเลือกตั้งทางตรง และการเลือกตั้งทางอ้อม การเลือกตั้งทางอ้อมเกิดขึ้นครั้งแรก เพียงครั้งเดียว ในวันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2476 โดยมีจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่มาจากการเลือกตั้ง และการแต่งตั้ง โดย ส.ส. ที่ได้รับการเลือกจากประชาชน จะไปเลือกผู้แทนตำบล แล้วผู้แทนตำบลจะไปเลือกตั้ง ส.ส. แทนประชาชนอีกครั้งหนึ่ง

เลือกตั้งครั้งล่าสุด ปีอะไร

การเลือกตั้งครั้งล่าสุด วันอาทิตย์ที่ 24 มี.ค. 2562 พรรคการเมืองที่เป็นฝ่ายข้างมากในสภาผู้แทนราษฎร คือ พรรคพลังประชารัฐ มีนายประยุทธ์ จันทร์โอชา ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีจนถึงการเลือกตั้ง 2566 ครั้งล่าสุด

การเลือกตั้งของประเทศไทย ครั้งต่างๆ
การเลือกตั้งของประเทศไทยเกิดขึ้นมาแล้ว 26 ครั้ง มีจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวน 500 คน และมีจำนวนผู้มีสิทธิออกเสียงมากขึ้นเรื่อยๆ ตามการเปลี่ยนแปลงของยุคสมัย ดังนี้

• 15 พ.ย. 2476
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 78 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 4.2 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 1.7 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 41.45
• 7 พ.ย. 2480
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 91 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 6.1 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 2.4 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 40.22
• 12 พ.ย. 2481
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 91 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 6.3 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 2.2 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 30.05
• 6 ม.ค. 2489
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 96 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 6.4 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 2 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 32.52
• 29 ม.ค. 2491
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 99 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 7.1 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 2.1 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 26.54
• 26 ก.พ. 2495
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 123 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 7.6 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 2.9 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 38.95
• 26 ก.พ. 2500
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 160 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 9.8 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 5.6 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 57.5
• 15 ธ.ค. 2500
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 160 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 9.9 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 4.3 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 44.07
• 10 ก.พ. 2512
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 219 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 14.8 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 7.2 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 49.16
• 26 ม.ค. 2518
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 269 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 20.2 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 9.5 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 47.17
• 4 เม.ย. 2519
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 279 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 20.6 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 9 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 43.99 
• 22 เม.ย. 2522
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 301 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 21.2 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 9.3 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 43.9
• 18 เม.ย. 2526
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 324 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 24.2 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 12.2 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 50.76
• 27 ก.ค. 2529
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 347 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 26.2 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 16 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 61.43
• 24 ก.ค. 2531
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 357 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 26.6 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 16.9 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 63.56
• 22 มี.ค. 2535
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 360 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 32.4 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 19.2 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 59.35
• 13 ก.ย. 2535
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 360 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 31.8 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 19.6 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 61.59
• 2 ก.ค. 2538
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 391 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 37.8 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 23.4 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 62.04
• 17 พ.ย. 2539
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 393 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 38.5 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 24 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 62.42
• 6 ม.ค. 2544
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 500 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 42.7 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 29.9 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 69.94
• 6 ก.พ. 2548
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 500 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 44.5 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 32.3 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 72.56
• 2 เม.ย. 2549
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 500 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 44.9 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 29 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 64.77
• 23 ธ.ค. 2550
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 480 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 44 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 32.7 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 74.52
• 3 ก.ค. 2554
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 500 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 46.9 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 35.2 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 75.04
• 2 ก.พ. 2557
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 500 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 43 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 20.5 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 47.72
• 24 มี.ค. 2562
  จำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 500 คน
  จำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 51.2 ล้านคน
  จำนวนผู้มาใช้สิทธิ 38.26 ล้านคน
  ร้อยละผู้ใช้สิทธิ 74.69

ประวัติศาสตร์การเลือกตั้งที่ไม่โปร่งใส

การเลือกตั้งครั้งที่ 7 เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2500 ถือว่าเป็นการเลือกตั้งที่ไม่โปร่งใส อาทิ

- มีการบังคับให้ชาวบ้านเลือกตัวแทนจากพรรครัฐบาล
- มีการทำร้ายฝ่ายตรงข้ามด้วยใบปลิวโจมตี
- ใช้คนเวียนกันลงคะแนน
- เมื่อปิดหีบแล้วสับเปลี่ยนบัตรลงคะแนนในที่ลับตาคน

การเลือกตั้งครั้งดังกล่าว ใช้เวลานับคะแนนถึง 7 วัน 7 คืน ทำให้นิสิต นักศึกษาไม่พอใจ เดินขบวน เหตุการณ์สงบเพราะ จอมพล ป.พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรีในสมัยนั้นออกมายอมรับและเตรียมจัดตั้งการเลือกตั้งใหม่ แต่การเลือกตั้งใหม่ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเกิดการรัฐประหารโดยจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ เมื่อวันที่ 16 กันยายน 2500

จากประวัติศาสตร์การเลือกตั้งในอดีต จึงทำให้มีการแจ้งเบาะแสการเลือกตั้งที่ กกต. จังหวัด หรือ โทร. 1444 กด 2 เพื่อแจ้งเบาะแสการทุจริตได้ หรือผ่านทางเว็บไซต์ กกต. คลิกที่นี่

เลือกตั้งครั้งแรก ต้องทำยังไง

เลือกตั้งครั้งแรก อายุ 18 ปีบริบูรณ์ จะมีจดหมายจากทางหน่วยงานท้องถิ่นที่คุณมีสิทธิตามทะเบียนบ้าน ส่งจดหมายมาแจ้งลำดับที่ และคูหาที่คุณต้องเดินทางไปใช้สิทธิ แต่หากไม่มีชื่อในรายการดังกล่าว รีบแจ้งติดต่อกับหน่วยงานท้องที่ตามบัตรประชาชน เพื่อสอบถามสิทธิ

การเลือกตั้งครั้งแรก 2566 ต้องทำอย่างไร

- เมื่อเดินทางไปถึงคูหาแล้ว ตรวจสอบรายชื่อตนเองกับเอกสารที่ได้รับ
- ตรวจสอบเบอร์ และรายชื่อ ส.ส. และ พรรคการเมือง ที่หน้าคูหาอีกครั้ง
- นำบัตรประชาชนยื่นให้กับเจ้าหน้าที่คูหา
- รับบัตรเลือกตั้ง 2 ใบ
- เข้าคูหา กาบัตรเลือกตั้ง
- นำบัตรเลือกตั้งมาหย่อนในตู้ที่เขียนกำกับไว้ให้ถูกต้อง ทั้งพรรค และบัญชีรายชื่อ

สิ่งที่ไม่ควรทำในการเลือกตั้งครั้งแรก 2566 ของคุณ คือการทำลายบัตรเลือกตั้ง ห้ามถ่ายรูป หรือโพสต์ชักจูงการเลือกตั้งในคูหา เพราะนอกจากจะถูกดำเนินคดีเพราะผิดกฎหมายการเลือกตั้งแล้ว ยังรบกวนผู้ใช้สิทธิคนอื่นๆ ด้วย มารอดูกันว่าเลือกตั้ง 2566 นี้ จะมีผู้ออกมาใช้สิทธิมากน้อยเพียงใด และพรรคใดจะได้เป็นแกนนำจัดต้ังรัฐบาล

ที่มา :

1. พิพิธภัณฑ์รัฐสภา, การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร., เชษฐา ทองยิ่ง (25 กุมภาพันธ์ 2564)., https://parliamentmuseum.go.th/2564/ar64-election-01.html