วันสิทธิผู้บริโภคสากล ตรงกับวันที่ 15 มีนาคมของทุกปี บ้างก็เรียกว่า "วันผู้บริโภคสากล" หรือ "วันคุ้มครองผู้บริโภคสากล" ถือเป็นวันที่ต้องการให้ทุกคนได้ตระหนักถึงสิทธิขั้นพื้นฐานของตัวเองในฐานะผู้บริโภค ซึ่งเป็นข้อควรรู้ที่ไม่ควรมองข้าม 

ประวัติความสำคัญ วันสิทธิผู้บริโภคสากล มีความเป็นมาอย่างไร? 

วันสิทธิผู้บริโภคสากล (World Consumer Rights Day) หมายถึง วันที่ให้ความสำคัญแก่ผู้บริโภคทั่วโลก ทำให้ประชาชนทั่วไปเข้าใจและตระหนักในสิทธิการคุ้มครองผู้บริโภค มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมให้เกิดการเคารพและปกป้องสิทธิในการเข้าถึงสินค้าและบริการที่จำเป็นพื้นฐานอย่างทั่วถึงทั่วโลก

ประวัติวันสิทธิผู้บริโภคสากล เกิดขึ้นครั้งแรกในปี 1962 เมื่อ "จอห์น เอฟ. เคนเนดี" อดีตประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา ได้ริเริ่มก่อตั้งวันที่ชื่อว่า Consumer Right Day และได้รับการรับรองจาก สหพันธ์องค์กรผู้บริโภคสากล (Consumers International) ซึ่งมีการกล่าวถึงสิทธิผู้บริโภคขั้นพื้นฐานในเริ่มต้น ดังนี้

  • สิทธิที่จะได้รับข้อมูลข่าวสาร
  • สิทธิที่จะได้รับความปลอดภัย
  • สิทธิที่จะเลือกบริโภค
  • สิทธิที่จะได้รับการเยียวยา

วันสิทธิผู้บริโภคสากล เริ่มได้รับการรณรงค์อย่างเข้มข้นจริงจัง ในวันที่ 15 มีนาคม 1983 มีการจัดกิจกรรมต่างๆ ให้ประชาชนได้มีส่วนร่วม โดยมีการเผยแพร่ความรู้ด้านสิทธิคุ้มครองผู้บริโภคผ่านสื่อต่างๆ ให้ทุกคนได้ตระหนักรู้สิทธิขั้นพื้นฐานของตัวเอง

...

สิทธิคุ้มครองผู้บริโภคที่ควรรู้ มีอะไรบ้าง?

ตามข้อกำหนดของ สหพันธ์องค์กรผู้บริโภคสากล ระบุว่า ผู้บริโภคมีสิทธิขั้นพื้นฐานที่จะได้รับการคุ้มครองครอบคลุมทั้งหมด 8 ประการ ดังนี้

1. สิทธิที่จะเข้าถึงสินค้าและบริการที่จำเป็นขั้นพื้นฐาน 
2. สิทธิที่จะได้รับความปลอดภัยจากการใช้สินค้าและบริการ
3. สิทธิที่จะได้รับข้อมูลที่ถูกต้องเกี่ยวกับสินค้าและบริการ
4. สิทธิที่จะเลือกซื้อสินค้าและบริการต่างๆ ได้อย่างอิสระ
5. สิทธิที่จะร้องเรียนความเป็นธรรม
6. สิทธิที่จะได้รับค่าชดเชยความเสียหาย
7. สิทธิที่จะได้รับความรู้และข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการบริโภค
8. สิทธิที่จะดำรงชีวิตอยู่ในสภาพสิ่งแวดล้อมที่ปลอดภัย

หน่วยงานคุ้มครองผู้บริโภคในไทย

สำหรับประเทศไทย มี 2 หน่วยงานหลัก ที่รับผิดชอบในการทำหน้าที่คุ้มครองผู้บริโภค ได้แก่ สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) กับ สำนักงานอาหารและยา (อย.) เพื่อทำหน้าที่ในการปกป้องและคุ้มครองสุขภาพของผู้บริโภค รวมถึงรับเรื่องราวร้องทุกข์จากผู้บริโภคที่ได้รับความเดือดร้อน ถูกเอารัดเอาเปรียบ หรือได้รับความเสียหายจากการกระทำของผู้ประกอบการ 

ทั้งนี้ เนื่องในวันสิทธิผู้บริโภคสากล ทุกคนจึงควรรู้ถึงสิทธิขั้นพื้นฐานของตัวเอง รวมถึงศึกษาข้อมูลเบื้องต้นในการบริโภคสินค้าหรือบริการต่างๆ ให้ปลอดภัย เพื่อไม่ให้ตกเป็นเหยื่อที่ไม่ได้รับความเป็นธรรมจากสินค้าและบริการต่างๆ ทั้งนี้สามารถร้องเรียน สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค หรือ โทรสายด่วน สคบ. 1166

ที่มา : www.ocpb.go.th