วันสาธารณสุขแห่งชาติ 2564 ตรงกับวันเสาร์ที่ 27 พฤศจิกายน ถือเป็นวันรำลึกถึงการสถาปนากระทรวงสาธารณสุข หน่วยงานที่มีหน้าที่ส่งเสริมด้านอนามัยให้ประชาชนมาอย่างยาวนาน มีประวัติความเป็นมาที่น่าสนใจอย่างไร ติดตามได้จากบทความนี้

รู้จัก "วันสาธารณสุขแห่งชาติ" ตรงกับวันที่เท่าไร? 

วันสาธารณสุขแห่งชาติ คือ วันที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6) มีพระบรมราชานุญาตให้จัดตั้งหน่วยงานราชการ ที่มีหน้าที่ในการรับผิดชอบ ดูแลส่งเสริมสุขภาพ และป้องกันรักษาโรคภัยให้แก่ประชาชน โดยเดิมทีถือวันที่ 10 มีนาคม พ.ศ. 2461 เป็นวันสถาปนากระทรวงสาธารณสุข ตามวันที่ประกาศพระราชบัญญัติและพระราชกฤษฎีกาที่เกี่ยวข้องที่ลงในหนังสือราชกิจจานุเบกษา ในเวลาต่อมาได้เปลี่ยนวันสาธารณสุขเป็นวันที่ 27 พฤศจิกายนของทุกปี โดยเริ่มใช้ตั้งแต่ พ.ศ. 2509 เป็นต้นมา

ประวัติวันสาธารณสุขแห่งชาติ

จุดเริ่มต้นของวันสาธารณสุขไทย ย้อนกลับไปเมื่อปี พ.ศ. 2431 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) ทรงตั้ง "กรมการพยาบาล" ขึ้นเป็นครั้งแรก เพื่อดูแลกิจการศิริราชพยาบาล โดยมีหน้าที่จัดการศึกษาวิชาแพทย์ และจัดการปลูกฝีให้แก่ประชาชน

...

ต่อมาปี พ.ศ. 2432 กรมพยาบาลย้ายมาสังกัดภายใต้กระทรวงธรรมการ เริ่มมีการจัดตั้งกองแพทย์ นำยารักษาโรคราคาถูกมาจำหน่ายให้ประชาชนเข้าถึงได้ง่ายขึ้น จนกระทั่งปี พ.ศ. 2448 กรมพยาบาลถูกยุบ โรงพยาบาลที่อยู่ในสังกัดกรมพยาบาล ถูกโอนย้ายไปใต้สังกัดกระทรวงนครบาลแทน

พ.ศ. 2455 ทางกระทรวงมหาดไทยกราบบังคมทูลขอพระบรมราชานุญาต พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6) ว่าควรมีการจัดตั้งกรมพยาบาลขึ้นอีกครั้ง เพื่อป้องกัน 4 โรคสำคัญที่แพร่ระบาด ได้แก่ โรคฝีดาษ อหิวาตกโรค กาฬโรค และไข้พิศม์ (ไข้มาลาเลีย) โดยจะมีการปรับปรุงกิจการของกรมพยาบาลให้ครอบคลุมมากยิ่งขึ้น จนกระทั่งในวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2461 มีการได้ประกาศตั้ง "กรมสาธารณสุข" และสถาปนาเป็น "กระทรวงสาธารณสุข" ในปี พ.ศ. 2485 มาจนถึงปัจจุบัน

เครื่องหมายของกระทรวงสาธารณสุขไทย

ตราเครื่องหมายกระทรวงสาธารณสุข มีลักษณะเป็นรูปคบเพลิงมีปีก โดยมีงูพันรอบคบเพลิง กลายเป็นสัญลักษณ์ของผู้มีวิชาชีพทางการแพทย์ โดยมีความหมายที่ซ่อนอยู่ ดังนี้

  • ไม้คทา หมายถึง อำนาจความรุ่งเรือง การป้องกันภัย และการมีสุขภาพกายที่ดี
  • งู หมายถึง ความเฉลียวฉลาด และความรอบรู้
  • ปีกสองปีก หมายถึง ความขยันขันแข็ง และความคล่องแคล่วว่องไว

ส่วนที่มาของเครื่องหมายกระทรวงสาธารณสุข มาจาก "คทา" และ "งู" ของ Esculapius ซึ่งเป็น "เทพเจ้าแห่งการแพทย์" ของกรีกโบราณนั่นเอง

เครื่องหมายของกระทรวงสาธารณสุขไทย
เครื่องหมายของกระทรวงสาธารณสุขไทย

กิจกรรมวันสาธารณสุขแห่งชาติ

ทุกวันที่ 27 พฤศจิกายนของทุกปี ซึ่งเป็นวันสาธารณสุขแห่งชาติ หน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐและเอกชน จะจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมสุขภาพ และให้ความรู้เกี่ยวกับการสาธารณสุขแก่ประชาชน

ที่มา : www.moph.go.th

...