“หมู่บ้านผาผึ้ง” อำเภอวังเจ้า จังหวัดตาก เป็นหมู่บ้านของ “ชนเผ่าม้ง” มีประชากรประมาณ 2,400 คน อยู่ห่างจากตัวอำเภอไป 40 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทาง 1 ชั่วโมงครึ่งไปตามทางยางมะตอยสลับกับดินลูกรัง มีโค้งหักศอกปราบเซียนอยู่หลายโค้ง...
เริ่มทางลูกรังเมื่อไหร่สัญญาณโทรศัพท์ทุกค่ายถูกตัดขาด เข้าสู่ธรรมชาติแท้จริง ตอนแรกรู้สึกว่าดีแฮะจะได้ไม่มีโทรศัพท์มากวนใจแต่ไม่รู้เลยว่าจะทำให้ยุ่งยากภายหลัง บ้านเรือนอยู่กันเป็นป๊อก (กลุ่ม)
ถนนในหมู่บ้านตัดลัดเลาะไปตามรั้วของบ้านจึงไม่เป็นระเบียบมีดินแดงๆที่เป็นสันตามร่องน้ำ ดูแล้วก็เป็นบ้านชนบทที่เงียบสงบ...เข้าปากทางหมู่บ้านมีคนทำ “หุ่นปลอม” มาตั้งไว้หน้าบ้าน...ฉันเดาว่าน่าจะเอาไว้ไล่ “สิ่งชั่วร้าย” ซึ่งตอนนี้ก็น่าจะหมายถึง “ไวรัสโควิด” ตัวร้ายที่เข้ามาคุกคามชีวิตเรียบง่ายของพวกเขา
เขาว่ากันว่ามีคนในหมู่บ้าน 2 คนกลับมาจากกรุงเทพฯไม่ได้กักตัวเพราะไม่มีอาการ และไม่รู้ว่าต้องกักตัวยังไง ชาวบ้านที่นี่เท่าที่ฉันถามเขาไม่มีความเข้าใจเรื่องโควิดมากนักเพราะบ้านบนดอยนั้นไม่มีทีวี ไม่มีไฟฟ้า ไม่มีสัญญาณโทรศัพท์และไม่มีอินเตอร์เน็ต เราอาจจะได้ยินเรื่องโควิดกรอกหูมันทุกวัน
...
แต่สำหรับพวกเขามันห่างไกล...ใครจะไปคิดว่าจะเข้ามาได้ เขาจึงไม่มีมาตรการตั้งรับที่ดีพอ
กว่าจะพบเคสป่วย 1 เคสก็แพร่ไปไกลแล้ว สองอาทิตย์ที่ผ่านมามีงานเลี้ยงพิธีกรรมในหมู่บ้าน มีงานกีฬาที่คนมารวมกันมากๆ มีการกินอาหารกินน้ำแก้วเดียวกัน พูดคุยกันโดยไม่สวมแมสก์
นานวันเข้าจึงแพร่กระจายไปเกือบทั้งหมู่บ้าน แน่นอนวิธีการเดียวที่จะเอาให้อยู่หมัดได้ คือ การล็อกดาวน์หมู่บ้านและปูพรมตรวจ PCR 100% ...คนไข้ 113 คนถูกลำเลียงไปยังโรงพยาบาลสนาม โรงพยาบาลตากสินมหาราช โรงพยาบาลวังเจ้า สามเงา บ้านตาก ทุกโรงพยาบาลผนึกกำลังมาช่วยกันเต็มที่
ส่วนคนที่เสี่ยงสูงประมาณ 120 คนนำเข้าโรงเรียนประจำหมู่บ้านที่แปลงร่างเป็นสถานกักกันชั่วคราว แบ่งเป็นห้องๆอยู่แล้วทำให้ใช้ได้เลย คนที่มีความเสี่ยงรองๆลงมาก็อยู่บ้าน เจ้าหน้าที่สอบสวนโรคไปช่วยกันหลายโรงพยาบาลเพราะว่าตอนที่แม่สอดมีระบาดหนักทุกๆอำเภอก็เคยมาช่วยหามรุ่งหามค่ำเหมือนกัน
...ฉันคิดเสมอว่าทุกคนคือพี่น้อง และพี่น้องของเราต้องปลอดภัยในการปฏิบัติงาน
N N N
ชาวบ้านน่าสงสารมาก พวกเขาตกใจกับสิ่งที่เกิดขึ้น บางคนยังไม่รู้ว่าคือโรคอะไร บางคนไม่เชื่อจะขอตรวจใหม่ โควิดเป็นโรคของการพรากทุกสิ่ง มีคนไข้ที่แม่ป่วยแล้วลูกยังกินนมอยู่ต้องแยกแม่ไปโรงพยาบาลและให้ลูกกินนมชงไปก่อน ลูกก็ร้องไห้จ้าเพราะหิวนม แม่ก็ร้องไห้กับชะตากรรมครั้งนี้...บางบ้านเป็นผู้ป่วยหมดเลย ปิดประตูเงียบเชียบ แบ่งทีมกันเข้าไปสอบสวนโรคและ Swab PCR ขี่มอเตอร์ไซค์เข้าไปในพื้นที่ที่เข้าถึงยาก
อากาศก็ร้อนมากชวนเป็นลม ทีมตั้งใจว่าต้องทำให้หมดทั้งผู้ใหญ่และลูกเด็กเล็กแดง ไม่งั้นการระบาดครั้งนี้จะไม่จบง่ายๆ...ตอนนี้ชาวบ้านกว่า 2,400 คนก็ขาดแคลนอาหาร น้ำดื่มเพราะต้องกักตัวนานกว่า 14 วัน ความช่วยเหลือจากทางราชการก็มีให้ตลอด แต่ก็ยังไม่เพียงพอกับทุกครอบครัว
“เบียร์” ในฐานะ “หมอ” คนหนึ่งที่ได้มีโอกาสไปร่วมงานสอบสวนที่นั่น จึงอยากจะเชิญชวนผู้ที่อยากจะบริจาคข้าวสาร อาหารแห้ง น้ำ เครื่องดื่ม นม และที่บริโภคได้ส่งมาให้ชาวบ้านผาผึ้งและเหล่าเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานด้วยความเข้มแข็งที่บนนั้น โดยสามารถส่งมาให้ที่สำนักงานสาธารณสุขอำเภอวังเจ้า จังหวัดตาก
...
หรือติดต่อ พี่อ้อย พรพรรณ โทร. 08–1596–3602 ผู้ประสานงานเพื่อนำของขึ้นไปส่งที่หมู่บ้าน (เบียร์ขอพี่อ้อยเป็นผู้ประสานงาน เพราะการขนส่งค่อนข้างลำบากจะต้องฝากรถขึ้นไปค่ะ) โดยสามารถส่งมาให้ที่อยู่ สำนักงานสาธารณสุขอำเภอวังเจ้า (บริจาคให้ผาผึ้ง) ตำบลเชียงทอง อำเภอวังเจ้า จังหวัดตาก 63180
บทเรียนครั้งนี้ทำให้เรารู้ว่าสำหรับโควิดประมาทไม่ได้เลยสักนิด ไม่ว่าไกลแค่ไหนโควิดก็ไปถึง...เพื่อนมนุษย์ทุกคนได้รับผลกระทบ เจ็บป่วย ทุกข์ทรมานกายใจ เจ้าหน้าที่สาธารณสุขปฏิบัติหน้าที่อย่างเต็มที่ด้วยความภาคภูมิใจ คนที่ยังไม่เสี่ยงและแข็งแรงช่วยร่วมแบ่งปันค่ะ
เรื่องราว “หมู่บ้านผาผึ้ง” นี้ตัดตอนคัดลอกมาจากเฟซบุ๊ก เพจ : “เรื่องเล่าหมอชายแดน” (22 พ.ค.64) ป.ล. ไม่เกี่ยวข้องกับความช่วยเหลือจากทางราชการนะคะ สำหรับผู้ที่อยากช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์
N N N
ความเชื่อเกี่ยวกับการทำ “หุ่นปลอม” เพื่อขับไล่สิ่งชั่วร้าย ด้วยว่า “ชาวม้ง” เชื่อกันว่าการที่เจ็บไข้ได้ป่วยนั้นมาจากการกระทำของ...“ผีม้ง” คนเฒ่าคนแก่มีความเชื่อเกี่ยวกับ เรื่องผีอย่างมากที่เกี่ยวโยงโดยเฉพาะ...การเจ็บป่วยมาจากการเลี้ยงผีบรรพบุรุษไม่ดี ผีบรรพบุรุษจึงมาเรียกร้องขอ ทำให้คนในบ้านเจ็บป่วย
...
ถัดมา...ก็เกี่ยวโยงกับผีร้าย ผีป่า ผีเขา ที่ทำให้ชาวม้งเกิดเจ็บป่วยขึ้นมาได้
หากพอจะจำกันได้เมื่อไม่นานมานี้ก็มีข่าว ชาวม้งอำเภอพบพระก็ตั้งหุ่นไม้ “เทพปราบโควิด” ขึ้นมาที่ปากทางเข้าหมู่บ้าน ประกอบพิธีกรรมตามความเชื่อ ศรัทธาที่ว่าจะช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายให้ออกไปจากหมู่บ้านได้ อีกทั้งในทางปฏิบัติก็ยังมีการรวมพลังกันปิดหมู่บ้านตรวจคัดกรองคนเข้า...ออกกันอย่างเข้มข้น
กล่าวกันว่า “เทพปราบโควิด” นี้ ผู้เฒ่าผู้แก่จะทำพิธีกรรมตามความเชื่อโบราณ เป็นการอัญเชิญขอผีสางเทวดาหมู่บ้านที่ชนเผ่านับถือมาร่วมกัน ช่วยกันไม่ให้สิ่งชั่วร้าย สิ่งเลวร้ายเข้ามาในหมู่บ้าน
เพื่อปกป้องคนในหมู่บ้านให้รอดพ้นจากภัยอันตรายใดๆทั้งปวง
ซึ่งก็มีความเหมือนในบางแง่มุมกับกรณีศึกษาวิจัยความเชื่อเรื่องผีของชาวม้งเข็กน้อย (ปัทมาพร เอี่ยมสังวาลย์ คณะศิลปศาสตร์ ม.ธรรมศาสตร์ : 2554) ที่ว่าในเรื่องของอิทธิพลของ “ผีม้ง” ที่มีบทบาทหน้าที่และความสัมพันธ์กับชาวม้งที่ถูกจัดประเภทไว้เป็น...ผีดี ผีร้าย ผีฟ้า เพื่อแบ่งแยกในการทำพิธีกรรม การเคารพนับถือ
...
ซึ่ง...“ชาวม้ง” ยังเชื่ออีกว่า ผีมีอิทธิพลสามารถทำให้ได้รับความเจ็บป่วยได้
“อโรคยา ปรมาลาภา”...ความไม่มีโรคเป็นลาภอันประเสริฐ
อย่างไรก็ตาม “มนุษย์” ทุกคนย่อมหนีไม่พ้นการเจ็บไข้ได้ป่วยและการตาย ดังคำสุภาษิตม้งที่แปลเป็นไทยว่า “เป็นคนซื่อสัตย์ย่อมหนีพ้นคุกตาราง อยู่ดีกินดีย่อมหนีไม่พ้นเรื่องยา (สมุนไพร) เป็นคนซื่อสัตย์ย่อมหนีไม่พ้นครอบครัว อยู่ดีกินดีย่อมหนีไม่พ้นเรื่องยาสมุนไพร”
“ศรัทธา”...นำมาซึ่งปาฏิหาริย์? เชื่อไม่เชื่อโปรดอย่าได้...“ลบหลู่”.
รัก-ยม