วันพืชมงคล 2568 เป็นวันที่จัดพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งถือเป็นพระราชพิธีโบราณของไทยที่ปฏิบัติสืบต่อมาช้านาน สะท้อนถึงความเป็นสังคมเกษตรกรรมและระลึกถึงความสำคัญของเกษตรกรไทย โดยผสมผสานกับความเชื่อตามคติพราหมณ์

ไทยรัฐออนไลน์ ได้นำสาระน่ารู้เกี่ยวกับวันพืชมงคลมาฝากกัน วันพืชมงคล 2568 ตรงกับวันไหน มีประวัติอย่างไร และถือเป็นวันหยุดราชการไหม ติดตามได้ที่นี่

ทำความรู้จัก "วันพืชมงคล" คือวันอะไร?

วันพืชมงคล (ภาษาอังกฤษ : Royal Ploughing Ceremony) คือ วันสำคัญทางการเกษตรของประเทศไทย โดยจะจัดงานพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งเป็นพิธีไถหว่านตามโบราณประเพณี และมีพิธีสงฆ์เพื่อความเป็นสิริมงคล รวมถึงมีพิธีมีการเสี่ยงทายของพระยาแรกนาเพื่อตั้งข้อพยากรณ์เกี่ยวกับปริมาณน้ำฝนและผลผลิตทางการเกษตรในปีนั้น

วันพืชมงคล 2568 ตรงกับวันที่เท่าไร ตรงกันทุกปีไหม?

วันพืชมงคล ตรงกับเดือนหกของทุกปี ซึ่งมักจะจัดขึ้นในช่วงเดือนพฤษภาคม อันเป็นช่วงต้นฤดูเพาะปลูกและเป็นฤดูกาลทำนาของเกษตรกรไทย โดยต้องมีการดูฤกษ์ยามที่เหมาะสมประกอบด้วย (ส่วนวันที่อาจไม่ตรงกันในแต่ละปี) มีจุดประสงค์เพื่อเสริมขวัญกำลังใจให้แก่เกษตรกร โดยจะมีการพยากรณ์เสี่ยงทายประกอบในพิธีกรรมด้วย

สำหรับวันพืชมงคล 2568 ตรงกับวันศุกร์ที่ 9 พฤษภาคม 2568 มีกำหนดการพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญประจำปี ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนิน เพื่อเป็นองค์ประธานในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ โดยฤกษ์พิธีไถหว่านกำหนดขึ้น ระหว่างเวลา 08.09 - 09.09 น.

...

ความสำคัญของวันพืชมงคล 2568

พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพิธีการที่มีขึ้นเพื่อบำรุงขวัญเกษตรกร และเสริมความเป็นสิริมงคลก่อนเริ่มฤดูกาลเพาะปลูก เนื่องจากประเทศไทยเป็นสังคมเกษตรกรรมมาช้านาน โดยจะมีพิธีเสี่ยงทายสำหรับพยากรณ์ปริมาณน้ำฝน ตลอดจนพืชผลทางการเกษตรของแต่ละปี ซึ่งจะมีการเสี่ยงทายจากของกิน 7 สิ่งที่พระโคเลือกกิน ถ้าพระโคกินสิ่งใดก็จะมีคำทำนายไปตามนั้น ดังนี้

  • ข้าว
  • ข้าวโพด
  • ถั่วเขียว
  • งา
  • เหล้า
  • น้ำ
  • หญ้า 

พระโคกิน ข้าว หรือ ข้าวโพด
พยากรณ์ว่า : ธัญญาหาร ผลาหารจะบริบูรณ์ดี

พระโคกิน ถั่ว หรือ งา
พยากรณ์ว่า : ผลาหาร ภักษาหารจะอุดมสมบูรณ์ดี

พระโคกิน น้ำ หรือ หญ้า
พยากรณ์ว่า : น้ำท่าจะบริบูรณ์พอสมควร ธัญญาหารผลาหาร ภักษาหาร มังสาหารจะอุดมสมบูรณ์

พระโคกิน เหล้า
พยากรณ์ว่า : การคมนาคมจะสะดวกขึ้น การค้าขายกับต่างประเทศดีขึ้น ทำให้เศรษฐกิจรุ่งเรือง

"วันพืชมงคล" มีประวัติความเป็นมาอย่างไร?

วันพืชมงคล หรือ พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพระราชพิธีที่มีมาแต่โบราณตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัย โดยมีพระมหากษัตริย์เสด็จไปเป็นองค์ประธานในพระราชพิธี

ต่อมาในสมัยกรุงศรีอยุธยา พระมหากษัตริย์ไม่ได้เสด็จไปเป็นองค์ประธานแล้ว แต่จะทรงมอบอาญาสิทธิ์ให้ตำแหน่งเจ้าพระยาจันทกุมาร เป็นผู้แทนพระองค์ไปประกอบพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ

เมื่อถึงสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ มีความเปลี่ยนแปลงในการประกอบพระราชพิธีมากมาย และในสมัยรัชกาลที่ 4 ทรงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดมีพิธีสงฆ์เพิ่มขึ้นด้วย ทั้งนี้ การจัดงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญแบบเต็มรูปแบบ ได้จัดขึ้นครั้งท้ายในปี พ.ศ. 2479 

จนกระทั้ง พ.ศ. 2503 คณะรัฐมนตรีได้มีมติให้ฟื้นฟูพระราชประเพณีนี้ขึ้นใหม่ และปฏิบัติสืบเนื่องกันทุกปี โดยเห็นว่าเป็นการให้ความสำคัญและบำรุงขวัญเกษตรกรไทย 

พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร (รัชกาลที่ 9) ทรงมีพระราชกระแสให้ปรับปรุงพิธีการบางอย่างให้เหมาะสมกับยุคสมัย และเสด็จพระราชดำเนินมาเป็นองค์ประธานในพระราชพิธีนี้ทุกปี 

...

วันพืชมงคล 2568 ราชการ-ธนาคาร หยุดไหม?

วันพืชมงคล 2568 ตรงกับวันศุกร์ที่ 9 พฤษภาคม 2568 ถือเป็นวันหยุดเฉพาะข้าราชการ แต่ไม่ได้เป็นวันหยุดเอกชนและธนาคาร โดยธนาคารยังคงเปิดทำการตามปกติ

อ้างอิงข้อมูล : กระทรวงเกษตรและสหกรณ์