หากใช้หลักเทียบจากแม่พิมพ์พระเกศบัวตูมองค์ดัง อย่างองค์ดาราคุ้นตา ที่เรียก “องค์คุณมนตรี” พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์เกศบัวตูม พิมพ์ฐานสิงห์แคบ องค์ในคอลัมน์วันนี้ ก็แค่คล้ายๆ ยิ่งเทียบทุกเส้นสายแล้ว ก็จะเห็นว่า “ผิดพิมพ์”
คำ “ผิดพิมพ์” ที่หลุดจากปากเซียน สื่อความว่า เป็นพระปลอม
แต่สำหรับคนเป็นพระสมเด็จที่มีประสบการณ์ ก็เอาล่ะ! เริ่มต้นที่ “พิมพ์ไม่ใช่” ถ้ากระนั้น ก็ต้องหันไปลุ้นที่เนื้อหา องค์นี้ เนื้อละเอียดนุ่มปานกลาง ทฤษฎี “ตรียัมปวาย” เรียก เนื้อเกสรดอกไม้ สภาพยังเหลือชิ้นรักเก่าทองเก่า เป็นตัวช่วยชี้ว่า “ถึงอายุ”
สภาพของผิว ทั้งองค์พระและที่พื้นผนัง ยังตึงเรียบ หลุมร่อง รอยยุบ รอยแยก และเม็ดมวลสาร กากดำเม็ดแดงก้อนขาว...ด้านหน้าแทบจะหาไม่ได้ ขนาดใช้แว่นขยายสิบเท่าแล้ว
จึงเหลือเสน่ห์ดึงดูดใจแค่ความนุ่มซึ้งของผิว และรอยเปื้อนดำของรักทองที่เหลืออยู่บ้าง
พลิกด้านหลัง ขอบเรียบค่อนข้างคมสี่ด้าน...ถือเป็นข้อด้อย แต่หากผ่านพระสมเด็จวัดระฆังแท้มากพอ ก็จะอุ่นใจได้ หลังคมเรียบอย่างนี้ก็มี ข้อพิจารณาจึงอยู่ที่หลุมร่องใหญ่น้อย ที่พอเห็นประปราย โดยเฉพาะแนวขวางของรอยปูไต่ ซึ่งคนเป็นพระรู้กัน เป็นหนึ่งในคุณสมบัติพระแท้
เมื่อว่ากันถึงเรื่องนี้ ด้วยการให้เป็นคะแนน ถือว่าขั้นปานกลาง แต่องค์รวมตัดสินได้ว่าอยู่ในขั้นดี
เมื่อตัดสินว่าเนื้อหา “ใช่” แล้ว คราวนี้ ก็ต้องใช้ลูกติดพัน หันไปพิจารณาคุณสมบัติเรื่องพิมพ์...ที่ว่ากันด้วยค่านิยมเซียนว่า “ผิดพิมพ์” อีกที
เท่าที่ติดตามวงการ...พิมพ์เกศบัวตูม ที่เคลื่อนไหว...พิมพ์ฐานสิงห์แคบ องค์คุณมนตรีแล้ว ก็มีพิมพ์ที่สอง พิมพ์ฐานสิงห์กว้าง ...ส่วนพิมพ์ที่สามขนาดย่อมลงมาหน่อย ที่เรียกพิมพ์ “ฏิตูม” ย่อมาจากพิมพ์สังฆาฏิเกศบัวตูม ส่วนใหญ่ที่เห็นเป็นบางขุนพรหม แต่เท่าที่พบ วัดระฆังก็มีบ้างแต่น้อยองค์
...
แต่พระพิมพ์เกศบัวตูมแท้นั้น ไม่ได้ขีด วงกลมจำกัดอยู่แค่สามพิมพ์ที่ว่า...คนรักพระหลายคน หากหันไปใช้ทฤษฎีตรียัมปวาย จากปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่องเล่มพระสมเด็จ ก็จะรู้ว่า ครูท่านแนะนำเกศบัวตูมไว้ถึง 5 พิมพ์
พิมพ์เขื่อง พิมพ์โปร่ง พิมพ์สันทัด พิมพ์ย่อม และพิมพ์เกศบัวเรียว
ในเกศบัวตูมห้าพิมพ์นี้ “ตรียัมปวาย” ยังแยกแยะรายละเอียดที่แตกต่างไว้มากมาย วันนี้มาว่ากันเฉพาะส่วนพระเพลา ใครที่ไม่เคยรู้ ก็ค่อยๆเรียนรู้กันว่า ในห้าพิมพ์นี้ พิมพ์เขื่อง พระเพลาแบบขัดสมาธิราบ พิมพ์โปร่ง ขัดสมาธิเพชร พิมพ์สันทัด ขัดสมาธิเพชร พิมพ์ย่อมขัดสมาธิราบ พิมพ์เกศบัวเรียว ขัดสมาธิเพชร
รู้ไว้ใช่ว่า แค่นี้ก่อน แล้วค่อยมาหาพระแท้ดูเป็นตัวอย่าง องค์ในคอลัมน์วันนี้ เป็นพิมพ์สันทัด พระเพลาขัดสมาธิเพชร ครับ ข้อสังเกตง่ายๆ กลางขอบพระเพลาบุ๋ม (บุ๋มแบบพิมพ์ฐานแซม) และยังเห็นปลายพระบาทสองข้างที่ขัดไขว้กันชัดเจน
ไหนๆ บอกให้รู้กันแล้ว เรื่องพระเพลา ก็ขอบอกต่อ ดูที่พระเกศ เกศบัวตูมพิมพ์สันทัด ส่วนที่เป็นกระหย่อมพระเมาลี แตกต่างจากพิมพ์องค์คุณมนตรี ที่กระหย่อมพระเมาลีแบบกว้าง
ความต่างของเส้นสาย...แม่พิมพ์ประดามีเหล่านี้...เมื่อไม่เคยรู้กัน จึงถือเป็นข้อพิจารณาว่า พระปลอมยังทำตามไม่ทัน... ประเด็นความแปลกแตกต่างของเส้นสายลายพิมพ์ จึงเป็นคะแนนเติมให้คุณลักษณะด้อยบางด้านของนี้ “เต็มปรี่” ขึ้นทันที
ทั้งหมดนี้ ขอสงวนให้เฉพาะคนรักสมเด็จแท้ไว้ใช้ขึ้นคอ คนละเรื่องกับพระสมเด็จที่วงการซื้อขาย ทางใครก็ทางใคร ไม่ควรมาว่ากัน.
พลายชุมพล
คลิกอ่านคอลัมน์ “ปาฏิหาริย์จากหิ้งพระ” เพิ่มเติม