ปัญหาของแม่พิมพ์พระ พิมพ์ทรงเจดีย์ ถึงวันนี้ วงการยังลงหลักปักฐานกันไม่ “ลงตัว”

อย่างองค์ในคอลัมน์วันนี้ สภาพของเส้นซุ้มและองค์พระโย้เอียงไปทางด้านขวา (องค์พระ) บางเซียนเรียกเคยปาก “พิมพ์โย้”

แต่หากแม่พิมพ์เดียวกัน เส้นซุ้มและองค์พระตั้งตรง...บางเซียนเรียกตามขนาดที่ย่อมกว่า...เรียกทรงเจดีย์พิมพ์เล็ก แต่ก็อาจจะสับสนปนไปกับอีกพิมพ์ตามทฤษฎี “ตรียัมปวาย” ที่เรียกพิมพ์ชะลูด

ใครมีโอกาสได้เทียบเคียงสององค์ อาจแยกทรงเจดีย์พิมพ์เล็กไว้พิมพ์หนึ่ง และพิมพ์ชะลูดไว้อีกพิมพ์หนึ่ง

ไม่ว่าจริงๆแล้ว จะเรียกพิมพ์อะไร... สุดท้าย ขอให้ลงตัวเป็น ทรงเจดีย์ วัดระฆังแท้ ก็น่าจะพอ

เพราะพิมพ์นี้ พระปลอมฝีมือดีออกมาปะปน จนคนรักพระสมเด็จน้องใหม่...ไม่กล้าแตะต้อง เรียกว่าขยาดกันมานาน

วลี พระแท้ สองคำ พูดง่าย แต่ข้อพิสูจน์ แท้แค่ไหน อย่างไร นี่น่ะซี ยาก ยากมากๆ

เริ่มต้นที่ความโย้ของเส้นซุ้ม และองค์พระกันก่อน...ความโย้ของพิมพ์ทรงเจดีย์พิมพ์นี้ น่าจะพอมโนได้ว่า เกิดขึ้นจากตอนยกองค์พระออกจากแม่พิมพ์ คนทำอาจจะเป็นหนุ่มวัยรุ่นมือไว ใจเร็ว

ดึงองค์พระออกจากมุมหนึ่ง ปล่อยให้อีกมุมเอียงหลุดออกทีหลัง ความหนืดของเนื้อพระเกิดแรงดึงดูดรุนแรง ทำให้เกิดความ “วิกล” ทางพิมพ์ทรง ชัดเจน

หากเป็นพระจากแม่พิมพ์เดียวกัน แต่คนถอดพระจากแม่พิมพ์เป็นอีกคน สมมติให้ เป็นผู้หญิงใจเย็น ค่อยๆประคองให้ทั้งสองมุมขึ้นมาไล่เลี่ยกัน ได้องค์พระและเส้นซุ้มตรง ...ดูให้ดีๆ เป็นแม่พิมพ์เดียวกัน

ผ่านประเด็นพิมพ์โย้ พิมพ์ไม่โย้ไปแล้ว คราวนี้มาถึงเนื้อหา...

ทรงเจดีย์องค์นี้ ลงรัก (ปิดทอง) มาก่อน แต่ยังเหลือเนื้อรักฝังเป็นแผ่น ในซอกแขน ซอกซุ้มแน่นหนา...เนื้อพระที่รักลอกล่อน สลับผิวนุ่มซึ้ง เงาสว่างกระทบตา ทำให้เห็นความงาม และความง่าย

...

ความง่าย...เกิดจากหลายๆองค์ประกอบ ผิวพระที่สึกช้ำ ส่องแว่นสิบเท่าจะเห็นหลุมร่องขนาดเล็ก เรียก “รูพรุนปลายเข็ม” ถ้าเป็นหลุมร่องขนาดใหญ่ ที่เกิดจากเม็ดมวลสาร กากดำ เม็ดแดง ก้อนขาว หลุด

ก็มักจะมีเนื้อรักสีดำแกมน้ำตาลเข้าไปแทน จุดนี้ก็เป็นข้อพิจารณาพระแท้ที่สำคัญ

ผิวพระสภาพที่มีลายในเนื้อหลากสี เนื้อพระที่สึกช้ำสีขาวขุ่น สีชิ้นรักดำแกมน้ำตาล ฝ้ารักที่เหลืองเข้ม หรืออ่อน กระจายไปทั่วพื้นผนัง นี่แหละ! ธรรมชาติของเนื้อพระสมเด็จวัดระฆัง ที่เซียนรุ่นเก่านิยม

และธรรมชาติด้านหน้ามี ก็ปรากฏทุกอย่างที่ด้านหลัง แต่จะเข้มข้นกว่า

ธรรมชาติด้านหลัง จะมีสัญลักษณ์ ที่บางตำแหน่งเรียกรอยปูไต่ บางตำแหน่ง เรียกรอยหนอนด้น รวมทั้งเนินสูง เนินลาด หลุมร่องเล็กใหญ่ เนื้อรักที่ฝังทำให้เห็นสัญลักษณ์เหล่านี้เด่นชัดขึ้น

ทั้งด้านหน้าและด้านหลังทรงเจดีย์พิมพ์โย้องค์นี้ มีระดับความดูง่าย...พอๆกัน

คนเป็นพระมือเก่า ดูหน้าอย่างเดียว หรือดูหลังอย่างเดียว ผมเคยได้ยินคำคุยโม้เข้าหู ถ้าราคาเบาๆ ก็จ่ายตังค์ได้สบายๆ

พระสมเด็จวัดระฆังที่มีสภาพงามและง่าย อย่างองค์นี้ นิมนต์ท่านเข้าตลับแขวนคอ ยืดอกแสดงบารมีคนมีสมเด็จวัดระฆังได้ตามสมัยนิยม.

พลายชุมพล

คลิกอ่านคอลัมน์ “ปาฏิหาริย์จากหิ้งพระ” เพิ่มเติม