แวดวงพระเครื่องตอนนี้ ดูเหมือนจะมีกูรูผู้รู้มากมาย ได้ยินแว่วๆเข้าหู กูรูหนึ่งทัก พระสมเด็จหลังรอยลายนิ้วมือ...มีด้วยหรือ?
คำตอบที่เสียงดังๆฟังชัดก็คือ มี! และนี่คือ หัวข้อที่จะขอนำมาเสวนากันในวันนี้
ในหนังสือ ปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่อง เล่มพระสมเด็จ (สำนักพิมพ์คลังวิทยาบูรพา พิมพ์ครั้งที่ 6 พ.ศ.2520) “ตรียัมปวาย” เรียงลำดับริ้วรอยสัญลักษณ์ด้านหลังพระสมเด็จวัดระฆัง ไว้ 8 อย่าง
หลังรอยลายนิ้วมือ ท่านครู จำแนกไว้เป็นลำดับที่ 7
ครูอธิบาย หลังรอยลายนิ้วมือ เป็นร่องรอยของลายหัวแม่มือของผู้พิมพ์พระ ในกรรมวิธีการสร้างนั่นเอง เช่นเดียวกับที่เกิดขึ้นโดยทั่วไปกับพระเครื่องโบราณต่างๆเช่น พระผงสุพรรณ พระนางพญาฯลฯ
สำหรับพระสมเด็จนั้น นับเป็นกรณีที่เกิดขึ้นได้ยากมาก
เหตุที่รอยลายนิ้วมือ ด้านหลังพระสมเด็จเกิดขึ้นได้ยาก ครูให้เหตุผล เพราะรอยลายมือมนุษย์เป็นริ้วรอยที่ละเอียดมาก ธรรมชาติของเนื้อปูนขณะอ่อนตัวในสภาพของเหลว ซึ่งถ่ายทอดรายละเอียดของริ้วรอยต่างๆได้ยาก เพราะผิวปูนขณะเหลวตัว จะคลายริ้วรอยเหล่านั้นเสีย เพื่อรักษาพื้นผิวหน้าให้ได้ระดับเดียวกัน
ครั้นเมื่อยุบตัวแห้งลง ริ้วรอยละเอียดต่างๆจึงเลือนหายไป ดังนั้น ลายนิ้วมือจึงแทบจะไม่ปรากฏ
นอกจากจะเป็นองค์ที่มีเนื้อหมาดในขณะการสร้าง และได้มีการกดประทับหัวแม่มืออย่างหนักแน่น
“ตรียัมปวาย” แนะให้เปิดปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่อง เล่มพระสมเด็จฯ ดูภาพพระสมเด็จวัดระฆังทรงเจดีย์ ผมเปิดดู พบว่า ภาพในหนังสือเป็นภาพเล็กขนาดเท่าองค์พระ ทั้งยังเป็นภาพขาวดำ ไม่มีด้านหลังให้ดู จึงได้แต่มโนตามคำอธิบาย...
ด้านหลังมีรอยนิ้วมือสองรอย เคียงกันไปตามด้านยาว ตอนกลางๆมีความชัดเจนพอสังเกตได้ถนัด
...
ภาพหลังพระสมเด็จวัดระฆัง...องค์ดังๆที่แพร่หลายในหนังสือพระเครื่องของวงการ เท่าที่คนรักพระสมเด็จ เห็นกันจนคุ้นตา มีองค์เดียว เป็นองค์ดังระดับตำนาน คือ องค์ที่เรียกกันว่า องค์คุณมนตรี
ก็เกศบัวตูม พิมพ์ฐานสิงห์แคบ เจ้าของผู้ครอบครองรายล่าสุด คือคิง เพาเวอร์ มีบันทึกชัดเจน เปลี่ยนมือกันในราคา 80 ล้าน นั่นแหละ
ใครมีหนังสือใกล้มือ ลองเปิดดู ใครไม่มี ก็ลองมโนตาม หลังองค์นี้มีรอยลายมือชัดเจน เห็นร่องรอยการกดหนักจนลึกเป็นหลุมใหญ่ อาจเป็นเพราะแรงกดนี้ จึงทำให้เกิดรอยแยกกว้างใกล้ๆ
แล้วก็ลองเปิดดูหลังสมเด็จวัดระฆังองค์อื่นๆ ก็อาจจะพบริ้วลายมือติดจางๆ อยู่ในบริเวณหลัง...บางองค์
ถ้ายังหาไม่เจอ ก็เหลือบสายตามาดูสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่องค์ในคอลัมน์ ...นี่คือองค์ที่เห็นรอยลายมือชัดเจนเต็มแผ่นหลัง จนอยากจะคุยว่า เจอเป็นองค์แรก
นี่คือ รอยลายมือ ที่เกิดจากนิ้วหัวแม่โป้งกดย้ำ กดซ้ำๆจนเต็มแผ่นหลัง ในพระสมเด็จองค์ที่กดแม่พิมพ์ตอนเนื้อหมาดๆ ตามคำครูว่า
ดูรอยลายนิ้วมือด้านหลัง...ในพระสมเด็จสภาพที่ผิวปูนนุ่มแบบเดิม แล้วค่อยดูแม่พิมพ์ด้านหน้า พิมพ์ใหญ่มาตรฐานคุ้นตา ทุกเส้นสายลายพิมพ์ รอยยุบรอยแยก หลุมร่อง ยังเห็นก้อนขาว เล็กใหญ่...ครบสูตรริ้วรอยตามธรรมชาติ ไม่มีจุดสะดุดตาตรงไหนให้เห็น
พระสมเด็จวัดระฆังแท้ ดูหลังว่าใช่ ด้านหน้าก็ต้องใช่ แต่พระสภาพผิวสมบูรณ์แบบเดิมๆ ก็อาจจะเป็นพระดูยาก สำหรับมือใหม่ แต่สำหรับมือเก่า นี่คือพระงามสมบูรณ์ในฝันที่เป็นจริง.
พลายชุมพล
คลิกอ่านคอลัมน์ “ปาฏิหาริย์จากหิ้งพระ” เพิ่มเติม