ดูภาพพระสมเด็จวัดระฆัง องค์ใน คอลัมน์วันนี้ แบบพิมพ์เป็นพิมพ์ใหญ่ แต่สะดุดตา ตรงทรวดทรงองค์พระ ออกไปทางชะลูด บ่วงแขนทอดยาวกว่า หลายๆองค์ที่คุ้นตา ส่งเข้าตาเซียน...ก็อาจถูกทักว่า “ผิดพิมพ์”
คำเดียวนี้ ภาษาวงการก็หมายความ ว่า เป็นพระปลอม
แต่สำหรับคนเป็นพระจริงๆ...จุดสะดุดตา...ผิดพิมพ์ บางเส้นสายไม่เหมือนพิมพ์นิยม...ทั่วไป เป็น “จุดหมายตา” ที่ จะได้พระแท้ราคาไม่แพง
ใคร? มีหนังสือ “ทำเนียบพระพันตา” เล่มที่ทีม “สีกาอ่าง” จัดทำ เมื่อราวปี พ.ศ. 2540 กว่าๆ พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ทั้งเล่มกว่า 130 องค์ ล้วนเป็นพระหน้าเก่า เปลี่ยนมือซื้อขายในวงการจนเป็นตำนาน
หลายองค์มีเรื่องเล่า เคยอยู่กับใคร เปลี่ยนมือไปอยู่กับใคร
จะมี “หน้าใหม่” อยู่บ้างก็ไม่กี่องค์ แต่ก็ชดเชยตามวิถีวงการ ความสวยสมบูรณ์ขององค์พระ บวกที่มาคือ เป็นพระตระกูลดัง
ชื่อทำเนียบพระพันตา...ดูเหมือนจะเป็นที่ยอมรับในวงกว้าง...เมื่อมีบางองค์ เส้นสายลายพิมพ์แปลกแปร่งตา เช่น ป้อมล่ำเตี้ย หรือยาวชะลูด ปะปนมาบ้าง...เมื่อดูธรรมชาติเนื้อหาก็กลมกลืนไปกันได้
จึงเป็นช่องทางให้คนรักพระรุ่นหลังๆ ได้ยึดเป็น “แบบอย่าง”
องค์หนึ่ง...องค์เดียวเท่านั้น ทรวดทรงองค์พระออกไปทางยาวชะลูด...ที่เห็นชัดถนัดตาคือ บ่วงแขนยาวลงมากว่าที่เห็นเจนตา ประกอบด้วยธรรมชาติเนื้อหา และหลังกาบหมาก หลังโฉลกวัดระฆังมาตรฐาน...
เอาองค์ในคอลัมน์วันนี้ ไปทาบ... เทียบ ไปกันได้ทุกเส้นสายลายพิมพ์
นอกจากบ่วงแขนยาวชะลูด กับทรวดทรง วงพระพักตร์เสี้ยม...แบบสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด ลบมุม ในเส้นซุ้มโค้งที่โปร่งสูงกว่า พิมพ์ใหญ่ทั่วไปแล้ว
...
ข้อแตกต่างองค์ในทำเนียบพระพันตา เป็นพระผิวแป้งโรยพิมพ์ เนื้อหนึกนุ่ม...
แต่องค์ในคอลัมน์ เป็นพระผิวเรียบ ค่อนไปทางหนึกแกร่ง แต่ก็ชดเชยด้วยเม็ดมวลสาร ก้อนขาว กากดำ หลุมร่องที่เหลือชิ้นรักเป็นหลักฐาน
จุดด่างดำประปรายในพื้นผนัง เพิ่มเสน่ห์ให้ดูซึ้งตามากกว่า องค์ที่มีโทนสีขาวอมเหลืองสีเดียว
ทั้งหมดที่กล่าวมา...ใช้หลักความโน้มเอียงของวงการ...อย่างที่พูดกันว่า “ที่เขาเล่นๆกัน”
แต่ความจริง พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ ตามหลักครู “ตรียัมปวาย” นอกจากพิมพ์เขื่อง พิมพ์โปร่ง พิมพ์สันทัด พิมพ์ย่อม พิมพ์ป้อม (ในหนังสือทำเนียบพระพันตาไม่มีพิมพ์นี้) มีพิมพ์ชะลูดอยู่ด้วย
และดูเหมือนว่า พิมพ์ชะลูดจะถูก เหมารวมอยู่ในพิมพ์ใหญ่ทั่วไป ถ้าไม่ถูกตัดชิด จนเห็นชัดว่า สูงชะลูดกว่าพิมพ์ใหญ่อื่นๆ
ข้อสะดุดตา หรือจะเรียกว่า“ข้อด้อย” ของพิมพ์ใหญ่แบบชะลูด อีกด้านกลายเป็นข้อดี...เนื่องจากเป็นพิมพ์แปลกตา... ของปลอมแม้มีทำออกมา...แต่จำนวนก็น้อย นานๆครั้งจะเจอสักองค์
เจอพิมพ์ชะลูด เนื้อหาดีธรรมชาติก็ได้ อย่างองค์ในคอลัมน์วันนี้ ส่องแว่นแวบเดียว ก็ตัดสินใจได้เลย.
พลายชุมพล