หัวข้อ อิทธิพลของเนื้อในหนังสือปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่อง เล่มพระสมเด็จ (ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 6 พ.ศ.2520) ครูตรียัมปวายบอกไว้หลายข้อ ข้อแรกเป็น “ข้อยุติขั้นเด็ดขาด”

ความเท็จจริงของพระ ขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยทางเนื้อยิ่งกว่าทางพิมพ์ทรง

ของปลอมที่ใช้วิธีถอดออกมาจากของจริง เนื้อไม่หดตัวผิดขนาด การพิจารณาทางพิมพ์ทรงอาจผิดพลาดได้ การใช้ทฤษฎีทางเนื้อ ตัดสินในขั้นสุดท้าย ก็จะจับเท็จได้

“แต่?” ครูก็ยังให้ความสำคัญกับพิมพ์ทรง ด้วยเหตุผลว่า ถ้ามีความชำนาญถึงขนาดจะต้องได้รับตรงกัน กล่าวคือถ้าพระมีลักษณะผิดทางเนื้อ ย่อมหมายความว่า ลักษณะทางพิมพ์ทรงก็ผิดด้วย

ดังคติที่ว่า “ย่อมจะไม่มีของแท้และปลอมรวมอยู่ในพระองค์เดียวกัน”

เช่น ไม่ได้พิจารณาริ้วรอยธรรมชาติของขอบ ด้านข้างและด้านหลัง ซึ่งแม้จะเป็นของปลอมที่ใช้วิธีถอดพิมพ์อย่างแนบเนียน ก็ไม่อาจทำให้เหมือนได้ เพราะด้านขอบทั้งสี่ และด้านหลัง ย่อมไม่มีแบบจะให้ถอดได้

จำหลักครูไว้ ดูภาพพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์องค์ในคอลัมน์ สภาพพระสึกช้ำ แสดงว่าถูกใช้มานาน จนผิวแป้งโรยพิมพ์หมดไปเท่าที่ตาเห็น เนื้อพระหน้าหลังปรากฏมวลสาร กากดำ เม็ดแดง ก้อนขาว ฯลฯ คละเคล้า

สภาพด่างๆดำๆเป็นหย่อมๆ ดูผิวเผินเหมือนเนื้อไม่ละเอียดเนียนอย่างนี้ ครูตรียัมปวาย เรียกว่า “เนื้อกระยาสารท”

ลักษณะของพระเนื้อกระยาสารท ค่อยๆ พิจารณา ความคมชัดของเส้นสายลายพิมพ์ลบเลือน องค์พระ เส้นซุ้ม และขอบสี่ด้านกลมมน แต่ก็เกิดผลด้าน ความนุ่ม ความซึ้งออกมาชดเชย

เนื้อพระสภาพนี้ คนรักพระรุ่นโบราณ ถือกันว่า เป็นเนื้อพระยอดนิยม มีเนื้อพระเก่าที่ดิบๆด้านๆในมือ ก็พยายามหาวิธีขัดสีฉวีวรรณ ให้เนื้อพระเกิด “เงาสว่าง”

...

ภาพจำของวงการพระเครื่องรุ่นเก่า ในมือเซียนมักมีใบตอง เวลาว่างก็ขัดแต่งผิวเรื่อยๆไป

ครูตรียัมปวาย...ก็ยอมรับค่านิยมนี้...แนะนำว่า ถ้าเจอพระสภาพซีดเซียว หมดราศี วิธีแรกหาน้ำหอมชนิดดีๆฉีดใส่ น้ำหอมจะช่วยเสริมให้เนื้อผ่องใส แต่ถ้ายังไม่พอ

ก็มีวิธีทำให้เกิดเงาสว่าง ใช้ทั้งครีมทาให้ชื้น โรยแป้งเด็กลงไปให้เนื้อซึมซับ แล้วค่อยๆปัดออก

วิธีเหล่านี้ ปัจจุบันวงการปฏิเสธ ต้องการพระที่มีสภาพเดิมๆ เนื้อสกปรกคร่ำคร่า ก็แค่หาวิธีล้างทำความสะอาด ...พระองค์ไหนมีร่องรอยคราบไคลขัดแต่งทำเงาสว่าง หรือดมได้กลิ่นน้ำหอม ถูกประเมินเป็นพระปลอมไปทันที

เหตุผลที่ครูตรียัมปวาย เรียกเนื้อพระ กระยาสารท ก็เพราะมโนเทียบได้กับขนมกระยาสารท สีเนื้อขนมออกเหลืองเข้ม ปะปนด้วยเม็ดถั่วลิสง เม็ดงา ...แท้จริงแล้ว คือเนื้อพระที่ผิวเปิดเห็นเนื้อใน

คนเป็นพระรู้กัน หากเอาพระแช่น้ำอุ่น หรือทินเนอร์ ในบริเวณพื้นผนัง หรือส่วนลึกจากเส้นสาย...ผิวปูนยังไม่หลุดล่อนออกไป ผิวพระขาวหม่นก็จะคืนกลับสภาพเดิม

แต่ส่วนเส้นสาย...ที่นูนหนา...ผิวพระหมดแล้ว ก็จะเห็นพระส่วนเนื้อที่สึกช้ำ ปรากฏความนุ่มซึ้งจัด ตัดกับพื้นผนังผิวปูนดิบๆด้าน เกิดเป็นมิติใหม่ที่ซึ้งตาซึ้งใจขึ้นมาแทน

ในทัศนะผม...พระสมเด็จที่ใช้ช้ำ ถ้าเปรียบเพชรพลอย หรือหยก ก็คือมณีที่ผ่านการเจียระไนแน่นอน ดูความแท้ ดูความงามของเนื้อได้ง่ายกว่า ก็เข้าหลักครูข้อที่ว่า เนื้อพระเป็นข้อยุติขั้นเด็ดขาด

สมัยนี้พระปลอมทำแนบเนียนขึ้นทุกที จนคนรักพระมากมายถอดใจไม่อยากแตะ ขอแนะถ้าเลือกได้ เลือกพระที่สึกช้ำแบบเนื้อกระยาสารท? องค์นี้ นี่คือพระสมเด็จวัดระฆังแท้ที่นิมนต์ขึ้นคอได้ไม่อายใคร.

พลายชุมพล

คลิกอ่านคอลัมน์ "ปาฏิหาริย์ จาก หิ้งพระ" เพิ่มเติม