คะเนเอาจากจำนวนพระสมเด็จวัดระฆังทั้งห้าแม่พิมพ์ พิมพ์ใหญ่ ทรงเจดีย์ ฐานแซม เกศบัวตูม ปรกโพธิ์ ที่เปิดโฉมในหนังสือมาตรฐานวงการ พิมพ์ใหญ่มากที่สุด พิมพ์ฐานแซมรองลงมา ทรงเจดีย์ เป็นที่สาม เกศบัวตูม ที่สี่ และปรกโพธิ์ เป็นที่ห้า

พิมพ์ฐานแซม ที่เห็นกันมากเป็นที่สอง แต่ราคาเทียบพิมพ์อื่นไม่สู้จะหวือหวา

องค์คุณบอย ท่าพระจันทร์ ที่กำลังมีกระแสฮือฮา ตั้งกองธนบัตร 20 ล้านเป็นฉากหลัง แต่ราคานี้เจ้าของว่า “ไม่ขาย” ราคาที่อยากขายคือ 40 ล้าน

สภาพสวยเต็มๆอย่างองค์คุณบอย หากเป็นพิมพ์ใหญ่ คุณบอยบอกว่า ว่ากันถึงร้อยล้าน

นี่คือราคาค่านิยมพระในกลไกตลาดบนของวงการ ที่มีฐานที่มั่นอยู่ในศูนย์การค้า มีเครือข่ายเป็นเจ้าสัวเงินถัง แต่ถ้าเป็นราคาของตลาดระดับกลาง ถึงระดับล่าง รู้กัน

จบกันตามความพอใจของผู้ขายผู้ซื้อ

ลองดู พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ฐานแซม องค์ในคอลัมน์วันนี้...เริ่มที่พิมพ์...ไล่เรียงจาก 6 พิมพ์ เขื่อง โปร่ง ชะลูด ป้อม สันทัด ย่อม ทฤษฎี “ตรียัมปวาย” ขนาดและเส้นสายลายพิมพ์องค์นี้ น่าจะจัดเป็น “พิมพ์ย่อม”

 ครูนิยามสัญลักษณ์พิมพ์ฐานแซม เป็นพิมพ์ทรงที่มีความงดงามที่สุด ในลักษณะของความโปร่งบาง และลีลาพุทธลักษณะอันขึงขัง

แต่ลักษณะของปางจับเค้าจากพระพุทธรูปสกุลช่างเชียงแสนปางสมาธิขัดเพชร พิจารณาแนวเส้นของวงนอกจากปลายพระเกศลงมาจรดหัวฐานชั้นช่างทั้งสอง จะได้รูปทรงกรวยที่เรียวชะลูดมาก เทียบได้กับแบบลักษณะพระเจดีย์ทรงข้าวบิณฑ์สุโขทัย

เป็นพุทธศิลป์อิทธิพลช่างสุโขทัย ผสมด้วยลีลากางพระพาหาอันแข็งขันของพระพุทธรูปอู่ทอง

และเนื่องจากเป็นพิมพ์ทรงที่มีพระอาสนะ อันกอปรด้วยเส้นขีดแซมสองเส้น เด่นชัดกว่าของพิมพ์ทรงอื่นๆมาก ฉะนั้นจึงมีนามว่า “พิมพ์ฐานซานแซม” นักพระ เครื่องรุ่นก่อนเรียกว่า “อกร่องหูยานฐานแซม”

...

พิมพ์ฐานแซมวัดระฆังองค์นี้ องค์พระติดแม่พิมพ์ชัดปานกลาง พระพักตร์เสี้ยม พระกรรณทิ้งตรงทั้งสองข้าง ร่องสังฆาฏิลึก ร่างรักแร้ลึก พระเพลาขัดเพชร ปรากฏเส้นนูนผ่ากลาง ฐานสามชั้น เห็นเส้นแซมติดคมสองเส้น เส้นซุ้ม เส้นกรอบกระจก กลมกลืนไปด้วยกันทั้งองค์

สภาพพระไม่สึกช้ำ ผิวปูนนุ่มยังปิดคลุมเนื้อ เห็นเกรนเนื้อสีขาว มีหลุมร่อง รอยยุบ รอยแยกเล็กน้อย ไม่เห็นมวลสาร ฝ้ารักสีแดงแกมเหลือง ปิดคลุมทั่วพื้นผนัง ระดับความซึ้งปานกลาง

ด้านหลังหลุมร่อง และเนินเรียบ ชัดเจนกว่าด้านหน้า...ส่วนที่ถูกจับต้องเห็นสีขาว ตัดกับส่วนฝ้ารักแดงแกมเหลือง...เหล่านี้ คือธรรมชาติหนึ่ง ของหลังพระสมเด็จวัดระฆัง ที่ตัดสินใจได้ไม่ยากเกินไป

มาถึงเรื่องเนื้อ...องค์นี้ เป็นเนื้อปูนนุ่ม เป็นเนื้อหนึ่งของสมเด็จวัดระฆัง

เนื้อปูนนุ่ม ส่วนใหญ่เจอในสมเด็จบางขุนพรหม

ข้อพิจารณาหาความแตกต่าง ระหว่างวัดระฆัง หรือบางขุนพรหม ถ้าเป็นวัดระฆัง เนื้อหาผิวฝ้าเกลี้ยงเกลาสดใส บางขุนพรหม พระลงกรุนาน อยู่กับความร้อน ความอับชื้นมากกว่า กรุเก่าอยู่ในกรุน้อย คราบกรุบาง กรุใหม่อยู่ก้นกรุนาน เจอน้ำท่วมหลายครั้ง คราบกรุหนาเกรอะกรัง แม้ขุดกรอออกแล้วก็ยังเห็น

วงการพระสมเด็จในวันนี้ยังมีเซียนพวกหนึ่ง ไม่ดูแค่พระ ยังเรียกร้องหาประวัติ ฐานแซมวัดระฆังองค์นี้ ประวัติเป็นของตระกูลเก่า คุณเอ๋ ฐานิกา 08-9054-4582 ให้ข้อมูลว่าเป็นพระของพ่อ ตัดสินขายเอาเงินแจกให้ลูกๆ สนใจคุยกันเองนะครับ.

พลายชุมพล