แม่พิมพ์พระสมเด็จพิมพ์ใหญ่ องค์ในคอลัมน์ เส้นสายลายพิมพ์อวบอิ่มผึ่งผาย เทียบเคียงได้กับองค์ “เสี่ยดม” ซึ่งทฤษฎีสำนักท่าพระจันทร์ จัดลำดับไว้เป็นพิมพ์ที่ 1
แต่ถ้าใช้ทฤษฎีครู “ตรียัมปวาย” ท่านเรียกชื่อพิมพ์ใหญ่ว่า พิมพ์ทรงพระประธาน ลองเทียบเคียงกับพิมพ์ใหญ่หลายๆพิมพ์ แม่พิมพ์นี้สง่าผ่าเผยกว่า สมควรเรียกพิมพ์ทรงพระประธานมากกว่า
ยกองค์ “เสี่ยดม” หวังว่าคนรักพระสมเด็จวัดระฆังด้วยกันคงพอมโนได้ องค์เสี่ยดม เป็นพระเนื้อขาวสะอาดเกลี้ยงเกลา ไม่มีคราบฝ้ารารักเลย ข้อเด่นคือเส้นสายลายพิมพ์คมชัดกว่า แต่องค์นี้ผิวพรรณแตกต่างชนิดตรงข้าม
สภาพรวมยังอยู่ในสภาพเดิมๆ ไม่สึกช้ำเพราะถูกจับต้อง หรือขัด ขูด ลอก ล้าง (ขอชมเจ้าของพระที่จิตนิ่งมาก ถ้าเป็นคนขายพระ คงถูกขัดสีฉวีวรรณหรือตกแต่งมากน้อยเพื่อขาย)
ผิวพระสีขาวขุ่นไม่นุ่มตาเรียกว่าผิวแป้งโรยพิมพ์ไม่ได้ ต้องเรียกว่าผิวฟูหนา
จุดที่นูนสูง บางตอนของเส้นซุ้ม พระพักตร์ พระอุระ ผิวหลุดล่อน เห็นเนื้อเหลืองเข้ม จุดที่เป็นหลุมร่อง รอยยับรอยแยกมีฝ้ารักจางๆ มองภาพรวมๆ กระดำกระด่างไปทั้งด้านหน้าและด้านหลัง
มีสองข้อพิจารณา ข้อแรก พระสมเด็จองค์นี้เป็นพิมพ์ใหญ่วัดระฆัง ที่ถูกเอาไปเข้ากรุบางขุนพรหม ที่เรียกกันว่า “พระสองคลอง”
ข้อสอง เป็นวัดระฆังที่ลอกรักออกไม่ถูกวิธี ทิ้งร่องรอยกระด้างตาเอาไว้เต็มๆ
ลองเอาเข้าแว่นสิบเท่า ดูแบบลงลึกอีกที... ไม่มีวี่แววของคราบกรุ...ที่เกิดจากความร้อนอบอ้าวในกรุ ไม่ว่าแบบฟองเต้าหู้ หรือตุ่มหนังกระเบน ฯลฯ
จึงน่าจะสรุปว่า องค์นี้เป็นวัดระฆัง ที่ผิวลอกล่อน ทำให้มองเห็นเป็นความแห้งกระด้าง แต่เป็นความแห้งกระด้างบริสุทธิ์ตามธรรมชาติของพระที่ไม่ถูกจับต้องมานาน
...
หากถูกแขวนคอใช้ ให้ไออุ่นจากร่างซึมซับเข้า ความกระด้างอาจเปลี่ยนเป็นความนุ่มซึ้งได้ในเวลาไม่นาน
ผ่านข้อพิจารณาประเด็นผิวพระกระดำ กระด่าง มาถึงการพิจารณาเรื่องพิมพ์
คนเป็นพระสมเด็จ รู้เคล็ดลับ 11 ข้อ ของเส้นสายลายพิมพ์ด้านหน้า ส่วนองค์พระตั้งแต่พระเกศถึงพระเพลา เบี่ยงเบนเอนไปทางซ้าย (ขององค์พระ) ฐานสามชั้นเบนกลับไปทางตรงข้าม (ขวาองค์พระ)
พื้นผนังในซุ้มต่ำกว่าพื้นผนังนอกซุ้มเล็กน้อย ชนิดใช้กล้องตะแคงส่อง ก็ยังมองเกือบไม่ออก
เส้นกรอบกระจกซ้าย (องค์พระ) จากบนมาจรดซุ้มตรงกลางระหว่างแนวพระกร
เทียบเคียงกับสมเด็จวัดระฆังองค์ครูได้ ถูกถ้วนทุกตำแหน่งแห่งที่
ด้านหลังไม่ปรากฏสัญลักษณ์มาตรฐาน หลังวัดระฆัง เช่น หลังกาบหมาก หลังกระดาน ฯลฯ เด่นชัด
แต่ปรากฏสัญลักษณ์เล็กๆผสม หลุมร่อง ริ้วรอยยุบ รอยแยก รูพรุนปลายเข็ม ประปราย ขอบสี่ข้างสึกมนเล็กน้อยตามธรรม ชาติกลมกลืน ไม่มีจุดสะดุดตา
จะเรียกว่า นี่ก็เป็นหนึ่งในแบบหลังวัดระฆังก็ได้ หลังสมเด็จวัดระฆังไม่มีกำหนดกฎเกณฑ์ตายตัว
หากจะว่ากันไป พระสมเด็จวัดระฆังองค์ใหญ่องค์นี้ อยู่ในเกณฑ์ที่ดูยาก ยากที่คนรักพระสมเด็จวัดระฆังมือใหม่ อย่าง พ.ต.ต.ดร.คมสัน สนองพงษ์ ซึ่งเพิ่งใช้เวลาห้าปีศึกษา จะไขว่คว้ามาเป็นเจ้าของ
แต่เรื่องพระนอกจากเป็นเรื่องของบุญวาสนา ยังต้องรวมด้วยสติปัญญา ระดับการศึกษาของคุณคมสัน คงเป็นตัวช่วยให้ผ่านมายาของพระสมเด็จปลอม หาพระสมเด็จวัดระฆังแท้มาขึ้นคอได้ โดยไม่ยากเกินไป
ขอแสดงความยินดีด้วยหัวใจจริงๆ.
พลายชุมพล