ชุดความรู้ที่ประจักษ์ชัดเจน ทั้งเรื่องราวที่มาจากคำบอกเล่าของผู้รู้ ประกอบกับหลักฐานการพบพระสมเด็จ แม่พิมพ์วัดระฆังปะปนอยู่ในกรุบางขุนพรหมฯ ถึงบัดนี้คงไม่มีข้อโต้แย้ง
หากใช้คำเรียกว่า สมเด็จวัดระฆังฝากกรุฯ ก็จะหมายถึงองค์ที่พบคราบกรุฯเกรอะกรัง
หากใช้คำ พระสองคลอง ก็ต้องหมายถึงองค์ที่แม่พิมพ์วัดระฆัง แต่ผิวฝ้าคราบไคลแทบไม่มี ฯพณฯ เซียนตอนซื้อจะซื้อเป็นบางขุนพรหม แต่ตอนขาย ท่านอาจล้างไฝฝ้าเล็กน้อย แล้วย้ายเป็นวัดระฆัง เพิ่มมูลค่าได้มากอีกอักโข
พระสมเด็จวัดระฆังฝากกรุฯ จึงเป็นพระดูยาก อย่างพิมพ์ใหญ่ แม่พิมพ์วัดระฆังคุ้นตาองค์ในคอลัมน์
กระทั่งคนเป็นพระด้วยกันดูแล้วยังส่ายหัว
คราบกรุบางขุนพรหมยังเกรอะกรัง เหลือให้เห็นอยู่มาก ผิวเนื้อขาวอมเหลือง ที่ปรากฏ ยังถูกสัมผัสจับต้องน้อย ความนุ่มนวลจึงยังไม่ปรากฏชัด จึงพอดูได้ว่าเป็นเนื้อปูนแกร่ง
เนื้อปูนแกร่ง ตามแนวทางครูตรียัมปวาย ท่านจำแนกไว้เป็นเนื้อบางขุนพรหมเป็นส่วนใหญ่ วัดระฆังถ้ามีก็น้อยเต็มที พระพิมพ์ใหญ่เนื้อนี้มาอยู่ในแม่พิมพ์ผึ่งผาย เส้นสายลายพิมพ์เต็มอิ่ม ถ้าใช้เกณฑ์วัดบางขุนพรหมก็ขัดตา
โดยธรรมชาติของสมเด็จกรุบางขุนพรหม ทั่วไป เมื่อกระบวนการพิมพ์พระในปี 2413 เสร็จสิ้น พระยังไม่แห้งสนิท เนื้อยังหมาดๆ ก็ถูกนำบรรจุในองค์พระเจดีย์ ซึ่งมีความร้อนอบอ้าวสูงกว่าอุณหภูมิข้างนอก
พระท่านเจอความร้อนเหมือนเผา จึงหดตัวมากกว่า เส้นสายลายพิมพ์ส่วนใหญ่จึงบิดเบี้ยว เอียงโย้
มาเจอพิมพ์ที่เส้นสายเต็มอิ่ม ไม่เอียงไม่โย้ เหมือนพิมพ์วัดระฆังทั่วไปเข้า อย่างที่ว่าก็ขัดตาอยู่บ้าง
แต่จะว่าไป ถ้าได้ผ่านตาพระแท้มากๆ ดูเทียบเคียงหลายๆองค์ บางขุนพรหมที่เส้นสายเต็มอิ่มผึ่งผาย ก็มี
ความแตกต่างตามธรรมชาติของพระในกรุฯเช่นนี้ ถือเป็นข้อพิจารณาหนึ่ง ซึ่งต้องใคร่ครวญตามให้ลึกซึ้ง สิ่งใดมีความเป็นไปได้มากน้อย
...
คนดูพระเป็น เขาดูแล้วใช้เหตุผลพิจารณาประกอบทุกกระบวนท่า เขาไม่ดูพระด้วยหู
ต้องยอมรับกันก่อนว่า พระสมเด็จกรุบางขุนพรหมนั้น ดูยากกว่าพระสมเด็จวัดระฆังมาก
พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์เสร็จแล้วแห้งตามอากาศปกติภายนอก ทั้งยังมีองค์ประกอบจากการถูกจับต้องสัมผัส เห็นเงาสว่างเห็นความหนึกนุ่มซึ้งตา ประทับใจ
แม้องค์ที่ไม่ได้ใช้ ความแห้งบริสุทธิ์ ผิวแป้งโรยพิมพ์ที่หม่นเก่าแต่ผ่องใส ช่วยให้ดูได้ง่ายกว่า
แม้พระกรุบางขุนพรหมโดยทั่วไปจะดูยาก แต่ดูพระแท้ให้มากๆจนคุ้นตา ไม่ว่าพระ กรุเก่าหรือกรุใหม่ เห็นพระที่มีองค์ประกอบทั้งพิมพ์ เนื้อ ผิว และคราบกรุเป็นไปตามธรรมชาติ ก็พอตัดสินใจได้
โดยองค์รวม ทั้งเนื้อและคราบกรุ ทั้ง มีแผ่นหลัง ผสมระหว่างหลังกระดาน และหลังกาบหมาก ซึ่งเป็นหลังวัดระฆัง เป็นตัวช่วยสำคัญ
จึงพอตัดสินพิมพ์ใหญ่วัดระฆังฝากกรุองค์นี้ได้ ได้ไม่ยากเกินไปว่า เป็นพระแท้แน่นอน
ดูแค่ภาพขาวดำ ไม่สะใจ ตามไปคลิกดูภาพสี ในไทยรัฐออนไลน์ ขยายใหญ่ให้จะจะ ขอกระซิบว่า เอา “มโน” ช่วยสักนิด พิมพ์ใหญ่องค์นี้ มีเค้าจมูก ปาก ตา ให้เห็นพอชัดเจน
ขอบคุณเจ้าของพระ ไม่อนุญาตให้บอกชื่อ ที่ส่งพระที่เป็น “องค์ครู” ควรค่า แก่การศึกษามาให้ช่วยกันพิจารณา พระสมเด็จแท้ยังพอมี ขอเพียงแต่ว่าฝึกสายตาให้ดูพระเป็น.
พลายชุมพล