ในอุตสาหกรรมการผลิต โรงงานอุตสาหกรรม โรงงานที่มีการใช้งานเครื่องจักรทั้งขนาดเล็กขนาดใหญ่ มักจะพบปัญหาที่เกิดขึ้นบ่อย ๆ ทำให้เครื่องจักรได้รับความเสียหาย จนส่งผลเสียต่อสายการผลิต ส่งผลกระทบสร้างความเสียหายต่อผู้ประกอบการ สาเหตุหนึ่งเกิดจากอุปกรณ์หรืออะไหล่เพียงไม่กี่ชิ้นที่ไม่ได้คุณภาพมาตรฐาน และหนึ่งในชิ้นส่วนสำคัญก็คือ ตลับลูกปืน ซึ่งเมื่อเกิดความเสียหายหรือพัง จะส่งผลให้การทำงานของเครื่องจักรต้องหยุดชะงักลง หรืออาจทำให้เครื่องจักรเสียหายจนกลายเป็นปัญหาใหญ่ได้ วันนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับ ตลับลูกปืน THK อะไหล่คุณภาพมาตรฐานระดับโลก ที่เป็นหัวใจสำคัญในเครื่องจักรอุตสาหกรรม

ตลับลูกปืนคืออะไร

ตลับลูกปืน หรือแบริ่ง (Bearing) เป็นชิ้นส่วนสำคัญที่ใช้กับเครื่องจักร มีหน้าที่รองรับการเคลื่อนที่ของเพลา ตลับลูกปืนมีลักษณะเป็นตลับวงแหวน บรรจุด้วยเม็ดลูกเหล็กอยู่ภายใน ทำหน้าที่ในการรับน้ำหนัก เพื่อถ่ายเทน้ำหนักไปยังอุปกรณ์อื่นๆ ของเครื่องจักร ช่วยลดแรงเสียดทานขณะหมุนหรือเลื่อน ส่งผลให้เพลาเครื่องจักรทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ยืดอายุการใช้งานเครื่องจักรให้ใช้งานได้ยาวนานขึ้น ดังนั้น ชิ้นส่วนอะไหล่อย่างตลับลูกปืน จึงมีความสำคัญต่อเครื่องจักรเป็นอย่างมาก การเลือกตลับลูกปืนที่ได้คุณภาพมาตรฐานโดยเฉพาะ ตลับลูกปืน THK จึงมีความสำคัญมากเช่นกัน

ส่วนประกอบสำคัญของตลับลูกปืน

ตลับลูกปืนประกอบด้วยชิ้นส่วนหลายอย่างเข้าด้วยกัน ตลับลูกปืนที่ได้มาตรฐาน สามารถใช้งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ มีส่วนประกอบต่างๆ มีดังนี้

  • แหวนวงนอก - Outer ring: มีหน้าที่ประคองเม็ดลูกกลิ้ง หรือเม็ดลูกปืน ที่บรรจุอยู่ภายในตลับลูกปืน
  • เม็ดลูกกลิ้ง - Ball or Roller: มีหน้าที่รับน้ำหนัก ถ่ายเทน้ำหนัก ลดแรงเสียดทานขณะที่เครื่องจักรทำงาน
  • ตัวกั้น หรือ รัง - Separator or Retainer: มีหน้าที่กำหนดระยะห่างของเม็ดลูกกลิ้ง หรือเม็ดลูกปืนให้เท่ากัน ป้องกันไม่ให้สัมผัสกัน
  • แหวนวงใน - Inner Ring: มีหน้าที่การป้องกันเม็ดลูกกลิ้ง หรือเม็ดลูกปืนไม่ให้สัมผัสกับเพลาโดยตรง
  • แผ่นป้องกันสิ่งแปลกปลอม - Seal or Shield: มีหน้าที่ช่วยป้องกันสิ่งแปลกปลอม ไม่ให้เข้าไปภายในตลับลูกปืน เพราะอาจทำให้ตลับลูกปืนทำงานติดขัด

ตลับลูกปืน มีกี่ประเภท

ตลับลูกปืนมีด้วยกันทั้งหมด 3 ประเภท คือตลับลูกปืนเม็ดกลม ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก และตลับลูกปืนกาบ แต่ละประเภทแบ่งตามลักษณะรูปร่างของเม็ดลูกปืน ดังนี้

1. ตลับลูกปืนเม็ดกลม

Ball Bearing ผลิตจากโลหะแข็ง เป็นลูกปืนลักษณะทรงกลมบรรจุไว้ภายใน เคลื่อนที่อยู่ระหว่างแหวนวงนอกกับแหวนวงใน มีหน้าที่รองรับการเคลื่อนที่ ลดความฝืดระหว่างเพลากับเครื่องจักร ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการหมุน เหมาะกับการใช้งานรับแรงตามแนวรัศมี หรืองานที่ใช้ความเร็วรอบสูง แบ่งย่อยได้ดังนี้

  • ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก (Deep Groove Ball Bearing): ลูกปืนทำจากสเตนเลสสตีล ใช้รับแรงในแนวแกน และแนวรัศมีได้ดี ติดตั้งง่าย มีฝาปิด-เปิด ป้องกันสิ่งแปลกปลอม และช่วยระบายความร้อน เหมาะสำหรับเครื่องจักรที่ใช้ความเร็วรอบสูง รับแรงหนัก มีสภาวะกัดกร่อนสูง
  • ตลับลูกปืนเม็ดกลมปรับแนวเองได้ (Self-Aligning Ball Bearing): ตลับลูกปืนเม็ดกลมปรับแนวเองได้ ลักษณะจะเป็นวงแหวน 2 ราง มีรางวิ่งในลักษณะโค้งที่วงแหวนวงนอก มีจุดศูนย์กลางความโค้งจุดเดียวกันกับแนวแกนของตลับลูกปืน เหมาะใช้งานกับเพลาที่มีการเยื้องแนวเป็นมุม
  • ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม (Angular Ball Bearing): ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม มีลักษณะเหมือนตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก ใช้รับแรงในแนวรัศมี และแนวแกนได้เป็นอย่างดี จะแตกต่างกันที่ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม สามารถเลือกมุมสัมผัสให้เหมาะกับการใช้งานให้ได้มุมสัมผัสองศาที่สูงขึ้น รับแรงแนวแกนได้มากขึ้น เหมาะกับเครื่องจักรที่ใช้รอบสูง
  • ตลับลูกปืนกันรุน (Thrust Ball Bearing): เป็นลูกปืนที่ออกแบบให้รับแรงในแนวแกนได้สูงเป็นพิเศษ ประกอบไปด้วยแหวนเพลา 1 วง และแหวนเสื้อ 2 วง สามารถแยกและประกอบติดตั้งง่าย เหมาะใช้งานกับเครื่องจักรที่เป็นแนวตั้ง

2. ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก

Roller bearing ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก มีลักษณะเป็นทรงกระบอก ผลิตจากโลหะแข็ง มีหน้าที่รองรับการเคลื่อนที่ ลดความฝืดระหว่างเพลากับเครื่องจักร เหมาะกับการใช้งานหรือเครื่องจักรที่ต้องการความเร็วรอบสูง สามารถรองรับแรงในแนวแกนได้มากกว่า แบ่งย่อยได้ดังนี้

  • ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก (Roller bearing): ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก มีลักษณะทรงกระบอก รองรับแรงกดในแนวรัศมีได้มาก เพราะมีพื้นที่สัมผัสในการรับแรงเยอะ เหมาะสำหรับงานที่ต้องใช้ความเร็วรอบสูง
  • ตลับลูกปืนเม็ดโค้ง (Spherical Roller Bearing): ตลับลูกปืนเม็ดโค้งมีอายุการใช้งานยาวนาน ลักษณะของลูกปืนสามารถใช้งานได้ทั้งปลอกปรับขนาดเพลา และปลอกสวมเพลา รองรับการเยื้องแนวของเพลาได้ดี รองรับแรงกดได้ในปริมาณมาก สามารถใช้งานกับเพลาได้หลายรูปแบบ
  • ตลับลูกปืนเม็ดเรียว (Taper Roller Bearing): สามารถรองรับแรงกดในแนวรัศมีและแนวแกนได้ในปริมาณมาก ช่วยลดปัญหาการเยื้องแนวของเพลาทำให้มีอายุการใช้งานมากขึ้น เหมาะกับงานที่ต้องใช้แรงกด 2 แนวพร้อมกัน
  • ตลับลูกปืนเม็ดเข็ม (Needle Roller Bearing): เป็นลูกปืนขนาดเล็ก รองรับแรงกดในแนวรัศมีได้ในปริมาณมาก เหมาะกับงานที่มีพื้นที่หน้าตัด หรือจำกัดพื้นที่แนวรัศมี

ตลับลูกปืนเม็ดโค้งกันรุน (Spherical Roller Thrust Bearing): ออกแบบให้รองรับแนวเยื้องของเพลา รองรับแรงกดในแนวรัศมีและแนวแกนได้ในปริมาณมาก มีความทนทาน อายุการใช้งานยาวนาน ติดตั้งได้ง่ายเพราะสามารถแยกส่วนออกจากกันได้

3. ตลับลูกปืนกาบ

ตลับลูกปืนกาบ หรือ Plain Bearing เป็นตลับลูกปืนชนิดหนึ่งที่มีโครงสร้างเรียบง่าย ลักษณะวงแหวนด้านนอกทรงกลมเว้า วงแหวนด้านในทรงกลม เป็นลูกปืนพลาสติกที่มีความแข็งแรง ทนทานไม่แพ้เม็ดลูกปืนแบบอื่นๆ มีคุณสมบัติพิเศษในการรองรับแรงกดได้หลากหลายทิศทาง ทั้งแนวแกน และแนวรัศมี โครงสร้างพื้นฐานของตลับลูกปืนกาบมักประกอบด้วยสองส่วนหลัก ดังนี้

  • วงแหวนด้านนอก: มีลักษณะทรงกลมเว้าซึ่งรองรับการเคลื่อนที่ได้ดี
  • วงแหวนด้านใน: มีทรงกลม ช่วยให้การหมุนและเคลื่อนไหวเกิดขึ้นได้อย่างลื่นไหล

ตลับลูกปืนถือเป็นหัวใจสำคัญของการขับเคลื่อนเครื่องจักรในอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นเครื่องจักรขนาดเล็กหรือใหญ่ ตลับลูกปืน THK โดดเด่นด้วยคุณภาพระดับโลก ทั้งความแข็งแรง ทนทาน และเทคโนโลยี Linear Motion Guide ที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพให้เครื่องจักรทำงานได้อย่างราบรื่นและต่อเนื่อง นอกจากนี้ THK ยังเป็นแบรนด์ที่ได้รับการยอมรับจากผู้ประกอบการทั้งในไทยและต่างประเทศ สำหรับผู้ที่มองหาตลับลูกปืนคุณภาพสูง พร้อมทั้งชิ้นส่วนอะไหล่ที่ไว้ใจได้ I.N.B. Enterprise ตัวแทนจำหน่ายอย่างเป็นทางการในประเทศไทย พร้อมให้คำแนะนำและจัดจำหน่ายสินค้าคุณภาพจาก THK พร้อมเป็นส่วนหนึ่งในการยกระดับสายการผลิตของคุณดำเนินไปอย่างมั่นคงและมีประสิทธิภาพสูงสุด ติดต่อ I.N.B. Enterprise โทร. 02-6139166-71 Line ID : @inb-thk