ประวัติพระอุปคุต เชื่อกันว่า พระอุปคุตพระอรหันต์ผู้มีฤทธิ์มากจะออกจากการจำพรรษาเหาะขึ้นมาจากมหาสมุทร (หรือสะดือทะเล) ถ้าผู้ใดได้ใส่บาตรกับพระอุปคุตจะมีเหลือกินเหลือใช้ ร่ำรวยเป็นเศรษฐี สุขภาพแข็งแรง มีรักที่ยืนยาว บังเกิดแต่สิ่งที่ดีที่เป็นมงคล 

ประเพณีตักบาตรเป็งปุ๊ด

วันเป็งปุ๊ด หรือเพ็ญพุธ ประเพณีตักบาตรเที่ยงคืน เป็นประเพณีของทางภาคเหนือ ในทุกปีที่มีวันขึ้น 15 ค่ำที่ตรงกับวันพุธนั้น พระภิกษุสามเณรจะออกบิณฑบาตในตอนเที่ยงคืน โดยมีความแตกต่างของการนับเวลาคือ ที่ชาวล้านนาจะตักบาตรวันอังคาร เวลา 00.00 น. ซึ่งเป็นช่วงที่เข้าสู่วันพุธ พุทธศาสนิกชนจะเตรียมข้าวสารอาหารแห้งไว้ใส่บาตร 

วันวิสาขบูชา 2567 มีความพิเศษเพราะตรงกับวันพุธ เรียกว่า วันเพ็ญพุธ คือ วันขึ้น 15 ค่ำที่ตรงกับวันพุธ ซึ่งบางปีไม่มีเลย ปีนี้ตรงกับวันพุธที่ 22 พฤษภาคม (เวลาเที่ยงคืน) เท่ากับเป็นคืนวันอังคารที่ 21 พฤษภาคม โดยการไหว้พระอุปคุต เราจะเน้นขอพรเรื่องเงินทอง โชคลาภ ความมั่งมีศรีสุข การค้าการขายเจริญก้าวหน้า

วิธีการบูชาพระอุปคุต ใส่บาตรถวายข้าวพระพุทธ

  • นำข้าวสุก ข้าวเหนียว ใส่ถ้วย มีน้ำ 1 แก้ว ตั้งหน้าพระอุปคุต บนหิ้งพระ หรืออัญเชิญไว้ที่นอกบ้าน จุดธูป 3 ดอก เทียน 1 คู่
  • กล่าวคาถาบูชาพระอุปคุต ตั้งจิตระลึกถึงพระอุปคุตมารับบิณฑบาต
  • อธิษฐานจิตนึกถึงคุณความดีของเราเป็นที่ตั้ง ขอบารมีองค์พระอุปคุตได้โปรดดลบันดาลประทานพรให้ข้าพเจ้า เอ่ยชื่อ-นามสกุล เหลือกินเหลือใช้ ให้มีสุขภาพแข็งแรงอายุยืน ให้มีคนรัก และมีรักที่มั่นคง
  • ลาข้าวสุกเมื่อธูปดับหมด และน้ำ ไว้ที่พื้นดิน หรือต้นไม้ เพื่อให้กับสัมภเวสี และนำน้ำรดพื้นดิน
  • อย่าลืมเช็กธูปเทียนอีกรอบหนึ่งก่อนเข้านอน 

...

(ตั้งนะโม 3 จบ)

คาถาบูชาพระอุปคุต

อุปะคุตโต จะ มะหาเถโร สัมพุทเธ นะ วิยากะโต มารัญจะ มาระพะลัญจะ โสอิทา นิมะหาเถโร นะมัสสิตตะวา ปะติฏฐิโต
อะหัง วันทามิ อิทาเนวะ อุปะคุตตัง จะมะหาเถรัง ยัง ยัง อุปะทะวัง ชาตัง วิธัง เสติ อะเสสะโต มะหาลาภัง ภะวันตุเมฯ

สวดคาถาขอลาภพระอุปคุต

(สวดหรือไม่ก็ได้ หรือจะสวดแต่คาถาบูชาอย่างเดียวก็ได้)

มหาอุปคุตโต จะ มหาลาโภ พุทโธลาภัง สัพเพชะนา พะหูชะนา ราชาปุริโส อิถีโยมานัง นะโม โจรา
เมตตาจิตตัง เอหิจิตติจิตตัง ปิยังมะมะ สะเทวะกัง สะพรหมมะกัง มนุสสานัง สัพพะลาภัง ภะวันตุ เมฯ
เอหิจิตติจิตตัง พันธะนัง อุปะคุโต จะ มหาเถโร พุทธะสาวะกะ อานุภาเวนะ มาระวิชะยะ นิระภะยะ เตชะปุญณะตา
จะเทวะตานัมปิ มะนุสสานันปิ เอหิจิตตัง ปิยังมะมะ อิมังกายะ พันธะนัง อะทิถามิ ปะอัยยิสสุตัง อุปัจสะอิ

ท่องเสร็จให้อธิษฐานขอพร ขอโชคลาภ ขอความสำเร็จได้เลย

หมายเหตุ : เวลาในการสวด เที่ยงคืนดีที่สุด (คืนวันอังคาร 21 พฤษภาคม) หรือถ้านอนดึกไม่ไหว ให้สวดช่วงค่ำก็ได้ผลเช่นกัน.