เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ศาลที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของคนปัตตานี ตั้งแต่สมัยโบราณ เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ขึ้นชื่อเรื่องความศักดิ์สิทธิ์ใครเจ็บไข้ได้ป่วย ไปขอ ก็จะหายป่วย หรือค้าขายไม่มีกำรี้กำไร อยากได้เงินทุน ก็ไปเสี่ยงเซียมซีเพื่อขอ บอกกล่าวกับเจ้าแม่ และก็จะได้สมใจหวัง หากใครเดือดร้อนและบอกขอพ้นทุกข์ ก็จะคลายตั้งแต่สมัยอดีตจนถึงปัจจุบัน

เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ประวัติ 

ลิ้มกอเหนี่ยวเป็นน้องสาวของลิ้มโต๊ะเคี่ยม ผู้เป็นโจรสลัดในจีนราชวงศ์หมิงที่ตั้งถิ่นฐานในอาณาจักรปาตานีในคริสต์ศตวรรษที่ 16 ไม่มีใครรู้ว่าเธอมีตัวตนจริงหรือไม่ และชื่อเธอก็ไม่กระจ่างพอ (กอเหนี่ยว แปลว่า "พรหมจารี" หรือ "หญิงสาว") ข้อมูลบางส่วนอ้างว่า เธอมีชื่อว่าสี่เจิน แต่อีกเรื่องหนึ่งที่ลิ้มโต๊ะเคี่ยมออกจากไต้หวันบันทึกชื่อเธอเป็นจินเหลี่ยน ตามตำนาน เมื่อแม่เธอป่วย ลิ้มกอเหนี่ยวจึงตามหาลิ้มโต๊ะเคี่ยม

โดยสาบานว่าจะไม่กลับมาจนกว่าจะนำเขากลับมา เธอพบลิ้มโต๊ะเคี่ยมที่ปัตตานี เขาแต่งงานกับพระราชธิดาของสุลต่าน เข้ารับอิสลาม และกำลังสร้างมัสยิดให้ราชินี แต่เขาไม่ยอมกลับบ้าน นั่นทำให้เธอน้อยใจฆ่าตัวตายโดยการแขวนคอบนต้นมะม่วงหิมพานต์ ก่อนที่เธอจะเสียชีวิต เธอสาปให้มัสยิดที่พี่สร้าง (เชื่อว่าเป็นมัสยิดกรือเซะ) ไม่มีวันสร้างเสร็จ

และก็เป็นจริงดั่งคำสาปแช่งเพราะเมื่อมัสยิดใกล้เสร็จก็มีอันต้องพังลงทั้ง 3 ครั้ง จน ลิ้มโต๊ะเคี่ยม ท้อใจและเลิกสร้างไป นอกจากนี้ท่ามกลางความไว้อาลัย ชาวจีนท้องถิ่นยุคหลังได้สร้างรูปสลักจากต้นไม้ที่เธอแขวนคอ สร้างศาลเจ้าขนาดเล็ก และสักการะเธอเพื่อแสดงถึงความกตัญญู และความรู้สึกรักชาติต่อประเทศจีน

...

กล่าวกันว่า พี่ชายของเธอสร้างสุสานใกล้กับมัสยิดกรือเซะใน ค.ศ. 1574 แต่จริงๆ มันอาจถูกสร้างในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 เชื่อกันว่า ที่ฝังศพของเธอจริงๆ อยู่ริมท่าเรือ ซึ่งถูกน้ำทะเลท่วมแล้ว ทำให้ต้องย้ายสุสานไปตั้งข้างมัสยิดกรือเซะในช่วง ค.ศ. 1919 

เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ขอพรเรื่องอะไร

ส่วนใหญ่ใครเจ็บไข้ได้ป่วย หรือได้รับความเดือดร้อนไม่ว่าด้วยเรื่องอะไร เมื่อไปบนบานที่ศาลเจ้าแม่ก็จะหายเจ็บหายป่วยพ้นจากความเดือดร้อน

มีครั้งหนึ่งคุณพระจีนคณานุรักษ์ หัวหน้าคนจีนในเมืองปัตตานี ได้ป่วยด้วยโรคอย่างหนึ่งรักษากับหมอหลวงมานานก็ไม่หาย ไม่ว่าจะเปลี่ยนหมอกี่คนมาแล้วก็ตาม เมื่อหมดหนทางจึงได้กราบไหว้ถามพระเซ๋าซูกง หรือที่รู้จักกันในนามว่า พระหมอ ซึ่งคุณพระจีนคณานุรักษ์ ได้สร้างศาลเจ้าเล็กๆ ให้ประทับอยู่ใกล้ๆ บ้านของท่านที่หัวตลาด (ปัจจุบันคือ ที่ถนนอาเนาะรู) พระเซ๋าซูกงได้บอกคุณพระจีนคณานุรักษ์ว่าต้องไปขอให้เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวช่วยรักษาจึงจะหายป่วย

หรือเป็นที่เคารพสักการะของประชาชนชาวปัตตานีและจังหวัดอื่นๆ ทั่วไป ผู้ใดมีเรื่องทุกข์ร้อนก็มักจะไปขอให้เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวช่วย หรือถ้าต้องการทราบเรื่องเกี่ยวกับกิจการค้าขายว่าจะกำไรหรือขาดทุนก็ไปเสี่ยงทายล่วงหน้าโดยวิธีเขย่าไม้เซียมซี แล้วไปดูคำทำนายในใบเซี่ยมซีซึ่งมีตัวเลขตรงกัน จะทำให้ทราบได้ว่าจะมีโชคหรือไม่ ถ้าเจ็บไข้ได้ป่วยก็ขอสลากยาจากเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวแล้วนำไปซื้อตัวยาจากร้านขายยามาต้มรับประทานกัน

เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ปัตตานี

การสักการะลิ้มกอเหนี่ยวเริ่มเผยแผ่นอกพื้นที่ปัตตานีในปี 1950 และศาลเจ้าในปัตตานีกลายเป็นจุดดึงดูดนักท่องเที่ยวสำหรับผู้ที่มาจากประเทศมาเลเซียและสิงคโปร์มาตั้งแต่ปี 1960 เป็นต้นมา

เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว เทศกาล

งานเทศกาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว จัดขึ้นทุกปีที่จังหวัดปัตตานี โดยเริ่มต้นในวันปีใหม่จีนในวันที่ 14 กุมภาพันธ์ของทุกปี ต่อมาในวันที่ 15 ชาวบ้านจะยกภาพไม้ของลิ้มกอเหนี่ยวกับเทวรูปอื่นๆ ให้ผู้คนในย่านต่างๆ สักการะ ภาพเหล่านี้จะถูกยกข้ามแม่น้ำปัตตานีผ่านการแช่ในน้ำ และในวันต่อมา ผู้ที่ถือก็จะเดินลุยไฟนั่นเอง

ข้อมูล : ตำนานเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวpattaniheritagecity

...