คุณพ่อหัวใจนักสู้ หลุยส์ ชวนชื่น ได้พาลูกชาย น้องภูมิ ภูมิสิทธิ์ มาเปิดตัวครั้งแรก พร้อมเล่าวิธีการเลี้ยงลูกป่วยออทิสติกนานกว่า 20 ปี สาเหตุของการป่วยจนกลายเป็นเด็กพิเศษเกิดจากอะไร และอะไรที่คุณพ่อยังเป็นห่วงลูกชายคนนี้ ผ่านทางรายการ คุยแซ่บshow ทางช่อง One31
พี่หลุยส์เป็นคุณพ่อที่แข็งแกร่งมากๆ เลี้ยงน้องภูมิมาปีนี้อายุเท่าไรแล้ว?
"20 ปี"
นี่เป็นครั้งแรกที่พาน้องภูมิออกสื่อ?
"เป็นครั้งแรกครับ จริงๆ แล้ว ไม่มีความคิดเลยนะ ที่จะเอาลูกออกมาแบบนี้ บางทีเรากลัวมีผลกระทบกับครอบครัวอื่นที่ลูกเป็นแบบนี้ แต่ผมมองอีกมุมนึงมันถึงเวลาแล้ว ที่ควรจะพาลูกออกมา เพราะว่าเขาอายุ 20 แล้ว เพราะหลังจากนี้มันจะยาก เพราะหลังจากนี้น้องภูมิไม่สามารถเรียนหนังสือต่อได้ เพราะฉะนั้นเวลาที่เหลือหลังจากนี้ไป เราต้องดูแลเขาแบบใกล้ชิด อยู่ด้วยกันทุกวัน บางทีเขาต้องอยู่บ้าน ไปทำอะไรก็ไม่ได้ ถ้าไปทำงานแล้วเอาเขาไปด้วยได้ ผมก็จะไปด้วย ให้เขาได้ไปเจอสังคม"
เห็นว่า 20 แต่เรียนจบแล้ว สอบเทียบ?
"ม.6"
...
เห็นบอกว่าอยากให้เห็นโลกกว้าง?
"ใช่ ก็พาเขาไปเที่ยวที่เขาอยากไป เพราะเด็กพวกนี้เขาอยากเห็นอะไรหลายอย่าง ก็พยายามพาเขาไป ดูแลเขาตลอด ดูพฤติกรรมเขา อันไหนที่เขาทำ ถ้าไม่ดีเราค่อยบอก ต้องให้เขาทำไปก่อน"
ในความออทิสติกมีหลายลักษณะนิสัย?
"ใช่ครับ มีหลายขั้นตอน หลายแบบ แยกออกไว้เยอะ"
อย่างน้องภูมิเป็นแบบไหน?
"ถือว่าผมโชคดี น้องจะเป็นในกลุ่มอารมณ์ดี กลุ่มไม่ทำร้ายตัวเอง กลุ่มไม่โวยวาย ไม่ขว้างข้าวขว้างของ"
มันอยู่ที่เราปลูกฝังตั้งแต่เริ่มเลี้ยงด้วยไหม?
"ผมว่าน่าจะมีส่วนจากพ่อแม่ส่วนนึง ถ้าเราไม่ใช่คนเครียด เราสามารถควบคุม ค่อยๆ สอนเขา สมมติสอนเด็กปกติ 2 ครั้ง แต่นี่ต้องเป็น 100 ครั้งต่อหนึ่งอย่าง"
ระหว่างที่เราคุยกันน้องเขารู้เรื่องไหม?
"ไม่รู้ครับ การประมวลผลความคิดเขาจะช้า บางทีเราถามอะไรเยอะๆ เขาก็จะหยุด งงว่าเขาจะตอบอะไร"
ต้องระวังเรื่องอะไรบ้าง?
"ต้องระวังตั้งแต่รู้ว่าเขาเป็นออทิสติก เราต้องระวังตั้งแต่ตรงนั้นเลย การเดินข้ามถนน เพราะเด็กพวกนี้ทุกคนมีโฟกัสเดียว สมมติว่าเขาอยู่ฝั่งนี้ เราอยู่ฝั่งโน้น เขาจะเดินมาหาเราเลย โดยไม่รู้ว่าซ้ายขวามีอะไร เราต้องสอนเขาเลยว่ารอพ่อนะ แล้วเขาก็จะยืนรออยู่ตรงนั้นเลย ถ้าผมไปทำงาน ออกจากบ้านไปก็โทรไปบอกว่า วันนี้พ่อไม่กลับนะ วันนี้พ่อกลับนะ"
ตอนที่ทราบอาการของน้อง เราสังเกตจากอะไร?
"เด็กพวกนี้จะมีพฤติกรรมที่สังเกตง่ายๆ ประมาณ 1-2 ขวบ เขาจะชอบเล่นของหมุนๆ เช่น พัดลมเพดาน เขาจะยืนดูวงล้อหมุน"
อะไรทำให้เอ๊ะ หรือว่าเขามองนานกว่าปกติ?
"ใช่ มองนาน แล้วเขาจะไม่ค่อยโฟกัส เขาจะโฟกัสช้า เคยพาไปตรวจที่โรงพยาบาลทั่วไป เขาบอกไม่เป็นไรหรอก เด็กซนปกติ แต่มารู้จริงๆ ประมาณ 3 ขวบ ผมเลยพาไปโรงพยาบาลเด็ก เขาจะมีการดูแลเด็กพิเศษโดยเฉพาะ เขาก็บอกว่าน้องเป็นเด็กพิเศษ"
พอรู้ว่าลูกเราเป็นเด็กพิเศษ เรารับมือกับสภาพจิตใจของเราขั้นแรกยังไง?
"สำหรับพี่ไม่คิดอะไรเลย ไม่ว่ายังไงก็คือลูก เราไม่ได้คาดหวังอยู่แล้ว พี่เป็นพ่อแบบแนวไม่คาดหวังว่าอนาคตลูกจะเป็นยังไง ลูกจะทำอะไร พอลูกเป็นแบบนี้ ก็ต้องหาวิธีแก้ไขเขาดีกว่า พาเขาไปฝึก พาเขาไปเรียนพิเศษที่เขาสอนกับเด็กด้านนี้โดยเฉพาะ คนที่จะรู้สึกวิตกหน่อยคือแฟน เพราะแฟนเขาเป็นบ้านที่ค่อนข้างเรียน ตอนเขาท้องเขาจะคาดหวังว่าลูกจะต้องเรียนที่นั่นที่นี่ วันนึงเขาก็มีจิตตกบ้าง นอยด์"
ให้กำลังใจกันยังไงบ้าง?
"ผมบอกเขาว่ายังไงก็เป็นลูกเรา เขาเกิดมาเป็นคนแล้ว เราต้องเลี้ยง เขาจะเป็นอะไรก็ได้ เราไม่ต้องคาดหวัง เราไม่ต้องคาดหวังอนาคตว่าลูกจะมาเลี้ยงเรา เป็นแบบนี้ไม่ต้องคาดหวัง"
...
เห็นว่า 5 ปี ค่อนข้างยากลำบาก เพราะว่าต้องรับมือกับลูก ต้องรับมือกับภรรยาด้วย?
"ใช่ แล้วก็รับมืออีกหลายอย่างเลย คือสถานที่เรียนจะมีน้อยมาก เด็กพวกนี้ในกรุงเทพฯ มีค่อนข้างเยอะ เฉพาะเขตมีนบุรีที่พี่อยู่ก็มีค่อนข้างเยอะ ไปโรงเรียนนั้นก็ไม่ได้ โรงเรียนนี้ก็ไม่ได้ เพราะเด็กทุกคนต้องสอบ ครูเขาจะรับต้องดูว่าเด็กเรียนได้ไหม ถ้าเรียนไม่ได้เขาก็ไม่รับเหมือนกัน"
แล้วทำยังไง?
"ถือว่าโชคดี น้องภูมิได้เรียนของโรงเรียนรัฐบาล เป็นโรงเรียนร่วมของรัฐบาลอยู่ที่มีนบุรี ก็เป็นที่เรียนตั้งแต่ ป.1 ถึง ม.6 เลย"
พี่หลุยส์มีแนวทางเลี้ยงน้องให้อารมณ์ดีแบบนี้ได้ยังไง?
"ต้องย้ำเขาไปเรื่อยๆ ถ้าเกิดเขาอารมณ์เสีย พยายามเปลี่ยนพฤติกรรมเขาเลย"
20 เรื่องฮอร์โมนก็สำคัญ วัยว้าวุ่นเริ่มมาแล้ว จัดการยังไง?
"กับครอบครัวอื่นผมไม่รู้นะ ผมใช้วิธีเราไม่บอกเขาเรื่องสรีระ สื่อที่กระตุ้นเขา เราไม่พยายามหาให้ แต่ด้วยวัยของเขา เขาจะมีของเขาเอง เขาก็จะมีวิธีการของเขา เขาจะมีตุ๊กตาตัวนึง เขาจะกอดนอนทุกวัน ถ้าเขาขึ้นไปข้างบน เขาเงียบ ก็ต้องปล่อยเขาไปจนกว่าเขาจะลงมาเอง ไม่งั้นถ้าเราไปเดี๋ยวเขาจะตกใจ ต้องให้เวลาเขา แค่นั้นเอง"
...
เกี่ยวไหมมีลูกตอนอายุมาก มีน้องภูมิตอนอายุเท่าไร?
"ตอนนั้นผม 40 ละ ตรงนี้เกี่ยวบอกเลย น้องเป็นเด็กหลอดแก้ว เป็นเด็กอิ๊กซี่ยุคแรกๆ เมื่อก่อนผมมีลูกยาก ไปทำหลายโรงพยาบาลไม่ติด ไปติดที่ศิริราช"
ณ ตอนนั้นภรรยาอายุเท่าไร?
"แฟนอ่อนกว่าผม 3 ปี ก็ 40 เหมือนกัน ก็อายุเยอะเหมือนกัน"
ตอนนั้นคุณหมอได้มีการพูดคุยไหม โดยอายุเยอะสิ่งที่ควรระวังคืออะไร?
"ตอนที่น้องเขาท้อง เขาแข็งแรงเหมือนปกติ แต่แฟนเป็นไส้ติ่งแตกตอนท้อง ก็เลยต้องผ่าไส้ติ่ง จริงๆ ติดแฝด แล้วก็หลุดไปคนนึง เลยเหลือน้องภูมิคนเดียว จนถึงวันคลอด เขาก็คลอดออกมาโดยผ่า แล้วสายรกพันคอ เขาขาดออกซิเจนประมาณ 2 นาที ผมก็ไม่แน่ใจว่าเป็นสาเหตุนี้หรือเปล่า"
เห็นว่าการพัฒนาของน้องดีขึ้น ค่อยเป็นค่อยไป?
"ดีขึ้น ก็พูดคุยเยอะขึ้น"
แต่ที่น้องพิเศษคือความจำเขาดีมากในการจำคน?
"ใช่ครับ เขาจะจำคนแม่น"
...
ให้ไปเรียนว่ายน้ำด้วยไหม?
"ผมพยายามมองเรื่องป้องกันอันตรายมากกว่า พาเขาไปเรียนว่ายน้ำตั้งแต่เด็ก ตอนนี้เขาก็ว่ายน้ำได้ระดับนึง ซึ่งน้องเขามีปัญหาเรื่องกล้ามเนื้อมัดเล็ก เขาจะควบคุมเร็วไม่ได้ จะถอดกระดุมเสื้อไม่ได้ แต่ก็พยายามฝึก"
อยากให้ลูกเติบโตไปเป็นแบบไหน?
"ผมไม่คาดหวังกับลูกอยู่แล้ว แค่ฝึกเขาให้อยู่ในสังคมให้มากที่สุดเท่าที่ทำได้ เท่านั้นพอ"
อะไรที่พี่หลุยส์ยังห่วงน้องมากที่สุด?
"ที่ห่วงก็คือเรื่องสุขภาพ เรื่องการกินของเขา อย่างน้องเขาไม่รู้เรื่องการขบเคี้ยว ต้องสอนเขา จริงๆ ทุกคนมีความคาดหวังหมด ผมก็คาดหวังให้เขาดีกว่านี้อีกสัก 10-20%"
ไม่ผลักดันให้เขาเข้าวงการบันเทิงไหม?
"ไม่ดีกว่า อย่างนี้ไม่ได้ เราเป็นนักแสดง เป็นตลก เราจะรู้ อย่างสายัณห์เขาจะรู้ แต่นี่ไม่รู้อะไรเลย การประมวลผลไม่ได้ สอนเล่นตลกก็ไม่ได้"
อนาคตถ้าเราไม่อยู่แล้ว เราจะวางแผนน้องยังไง?
"ผมเป็นคนมีพี่น้อง มีเพื่อน มีพวกเยอะ ก็อาจจะฝาก แต่ได้ไม่ได้อีกเรื่องนึง ส่วนหนึ่งเราคิดว่ามนุษย์ ขนาดคนที่เขาเสียสติเลย เขาหิวเขาก็หาของ อย่างน้องเขาหิวเขาก็บอกว่าหิวข้าว ไม่มีใครใจดำไม่หาข้าวให้เขากินหรอก ก็ต้องฝากในกลุ่มพี่น้อง"
ฝากเขาว่ายังไงบ้าง?
"ฝากหลานด้วย ทั้งชีวิตยกให้อย่าทิ้งเขาแค่นั้นเอง เราไม่มีการคาดหวังอยู่แล้ว"
เห็นว่านอนด้วยกันยังหอม ยังกอดกันอยู่เลย?
"ตั้งแต่เขาเกิด จนทุกวันนี้ เขานอนข้างผมมาตลอด"
