การเมืองเรื่องห้ามพูดจริงเหรอ ไขคำตอบทำไมผู้กำกับหนังดังถึงไม่ยอมเล่นเฟซบุ๊ก ไอจี เกิดอะไรขึ้นทำไมต้องเมินโซเซียลหนักมากขนาดนั้น และอีกหลายเรื่องชวนอ่านน่าคิดตามมากๆ พูดจาตรงๆ หลายคนอาจจะมองว่าปากจัดจัง แต่ถ้าจริงจากใจ ก็พอไหวอยู่นะ ต้อม เป็นเอก รัตนเรือง เป็นอีกหนึ่งผู้กำกับรุ่นเก๋าที่ปากจัดปากตรงมากๆ ที่สำคัญยังไฟแรงมากๆ อยู่ ขยันสร้างผลงานหนังโดดเด่นระดับอินเตอร์รุ่งแรง สร้างชื่อเสียงให้กับวงการภาพยนตร์ไทย มาอย่างยาวนานหลายสิบปีแล้ว

ล่าสุดพุ่งแรง ต้อม เป็นเอก หันไปลองงานใหม่ครั้งแรกในชีวิต กับการทำซีรีส์สั่นประสาทเรื่องโฟล์กลอร์ (Folklore) ตอนความลับของผีปอบ Pob ให้กับช่องดังระดับโลกเอชบีโอ HBO (Home Box Office) โปรเจกต์นี้ไม่ธรรมดากาไก่แน่นอน เพราะทางเอชบีโอ HBO คัดแล้วคัดอีก เลือกผู้กำกับฝีมือเฉียบของเอเชียมาร่วมทำซีรีส์ถึง 6 คนจาก 6 ประเทศคือ ไทย เกาหลี อินโดนีเซีย มาเลเซีย ญี่ปุ่น สิงคโปร์ ถึงแม้จะทำเป็นซีรีส์แต่เนื้อหาและโปรดักชั่น ก็ต้องให้โดดเด่นมีคุณภาพด้วย ให้เหมือนกับการทำหนังใหญ่ไปเลย 

โฟล์กลอร์ (Folklore) สร้างโดย HBO Asia ร่วมกับ Info-communications Media Development Authority (IMDA) www.imda.gov.sg คลิกตามติดต่อทางเฟซบุ๊ก IMGAsg และทวิตเตอร์ @IMDAsg โดยเป็นส่วนหนึ่งของการร่วมมือประสานงานกันเป็นระยะเวลาสองปีครึ่ง ร่วมมือกันครั้งนี้มีเป้าหมาย ที่จะพัฒนาศักษภาพในการสร้างเนื้อหา ของอุตสาหกรรมสื่อบันเทิงในสิงคโปร์และนักแสดง โดยการอบรมผ่านเวิร์คช็อป และทำงานร่วมกับบริษัทท้องถิ่น ในการสร้างเนื้อหาออริจินอลให้ HBO Asia

บันเทิงไทยรัฐออนไลน์ จะพาไปคุยๆ คุ้ยๆ กันหน่อยกับ ต้อม เป็นเอก ที่โรงแรมโฟร์ซีซั่น Four Seasons ชั้น 20 แถวถนนออชาร์ด สิงคโปร์ ถึงการทำงานหนังเรื่องใหม่ความลับของผีปอบ Pob เพื่อป้อนช่องดัง HBO โดยเฉพาะ หนังเรื่องความลับของผีปอบ Pob เป็นหนังสยองแบบไหน? "เออ!!! มันสนุก มันตลกเ-ยๆ เลยแหละ (น้ำเสียงจริงจัง) มันไม่ได้น่ากลัว แต่มันก็มีความน่ากลัวเหมือนกัน" พี่ต้อมยังอยากจะทำซีรีส์เพื่อทีวีต่อไปอีก? "สมมติถ้าให้ผมมานั่งเขียนบท 4-8 ตอน ผมเอาเวลามานั่งเขียนบทหนังใหญ่เรื่องหนึ่งดีกว่า"

...

เขียน 8 ตอนของซีรีส์ก็น่าจะได้เงิน 8 เท่า ของการทำหนังใหญ่ 1 เรื่อง? "ก็ใช่! แต่เราชอบทำหนังใหญ่มากกว่า" น่าคิดนะ ผีบอปยังยืนยงอยู่ในสังคมไทยมาหลายชั่วอายุคนแล้ว โดยเฉพาะทางภาคอีสาน แต่ส่วนใหญ่จะมีพวกฉวยโอกาส หากินกับความกลัวความเชื่อผีปอบ? "ผมไม่มีความเห็นเกี่ยวกับเรื่องนี้...เพราะเป็นความเชื่อส่วนบุคคล ความเชื่อของแต่ละคนในไทยมาจากวัฒนธรรม มาจากการเมือง มาจากการศึกษา ทำให้แต่ละคนคิดเชื่อแตกต่างกันไป

"เรื่องผีไม่ได้มีความหมายสำหรับผม อย่างพ่อแม่เราตายไป เราสวดมนต์ทุกวันก็ไม่เคยเห็นท่าน เพื่อนที่เป็นโปรดิวเซอร์ตายไปเราก็ไม่เห็น มีอยู่ครั้งหนึ่งในกองถ่าย เราได้ยินเสียงเด็กเล่นดนตรีในหูฟัง เราก็ถามทีมงานว่าได้ยินเสียงมั้ย สักพักโปรดิวเซอร์อีกคนเดินมาบอกว่า มีเด็กเล่นดนตรีอยู่ตรงนั้น พอเราเดินออกไปดูก็เห็นเด็กเล่นดนตรีจริงๆ อยู่ตรงนั้น เราเลยคิดว่าผมไม่มีเซนส์ เกี่ยวกับเรื่องผีเลย" 

ปัญหาของการทำซีรีส์เรื่องนี้ ความลับของผีปอบ Pob มีอะไรบ้าง อยากให้พี่ต้อมแชร์ให้ฟังหน่อย? "ไม่มีนะ! เพราะเราทำงานภายใต้งบประมาณ อีกอย่างผมก็ไม่ได้ทำหนังแบบหักมุกไปมาๆ เหมือนหนังผีเรื่องอื่นๆ อย่างหนังผีเรื่องอื่นๆ จะชอบหักมุมไปมาๆ แต่ผมทำหนังแบบทีละสเต็ปๆ เรื่องนี้จึงดูง่าย"

พี่ต้อมไม่เล่นเฟซบุ๊ก ไม่เล่นไอจี? "เราไม่มีความสนใจอะ" เล่นหน่อยนะเล่นสักนิดหน่อยเพื่อจะได้พีอาร์ตัวเอง พีอาร์ผลงานเราด้วย? "(รีบพูดไวๆ) พีอาร์ตัวเองพี่ยิ่งไม่เอาเลย เวลาทำหนังออกมาสักเรื่องหนึ่ง คือมันมีทีมทำพีอาร์ให้เราอยู่แล้ว มันมีเฟซบุ๊กของหนังอยู่แล้ว อย่างเต๋อ (นวพล ธำรงรัตนฤทธิ์ ผู้กำกับหนัง) มันเห็นชัดว่าการใช้สื่อออนไลน์ของเต๋อ มันมีผลกับรายได้หนังจริงๆ มันมีผลสำเร็จจริงๆ แต่ว่าคุณต้องมีความสนใจกับสิ่งนั้นด้วยนะ อย่างเต๋อเขาสนใจกับสิ่งนั้นอยู่ แต่อย่างเรา ไม่ต้องการให้ใครรู้ว่าเราทำอะไรอยู่ เราไม่ต้องการรู้เรื่องชาวบ้าน และเราไม่ต้องการให้ชาวบ้านรู้เรื่องเราอะ นึกออกมั้ย

"เดี๋ยวเราทำหนังเสร็จออกมา เดี๋ยวคนก็รู้เรื่องเราอยู่แล้วใช่มั้ย แต่ว่าไม่ได้ต่อต้านนะ แค่ไม่ได้มีความสนใจมันขนาดนั้น สมมติว่าพรุ่งนี้เกิดจะขายรองเท้าออนไลน์ เราก็จะมีเฟซบุ๊กมีอะไรทันที เพื่อโปรโมตรองเท้าฉิบหาย ไม่ได้ต่อต้าน แต่ทุกวันนี้เราสามารถใช้ชีวิตอยู่ได้โดยไม่มีมัน และก็ถือว่าเป็นความสำเร็จอย่างหนึ่งในชีวิต แล้วมันอันตราย เราเป็นคนปากไว เดี๋ยวโดนเรียกไปปรับทัศนคติ แล้วเรื่องการเมืองไม่ได้เลย เราขึ้นเร็วมาก"

งั้นถามเลยเรื่องการเมือง ท่านนายกฯ ตู่ ประยุทธ์​ ที่ผ่านๆ มาทำงานเป็นอย่างไรบ้าง? "เขาไม่ให้พูดเรื่องนี้...ถ้ามี (โซเชียลมีเดีย) มันอันตราย!!! เพราะฉะนั้นอย่ามีดีกว่า เพราะเราเห็นคนเสียคน เพราะเรื่องนี้มาเยอะมาก (หัวเราะ)"

หนังเรื่องใหม่เตรียมงานไว้แล้ว? "อุ๊ย ยังเขียนบทอยู่เลย...ไอเดียเวลามันจะโผล่มา มันเหมือนท้องเสีย มันจะโผล่มาพรวดเลย" ต้องพรวดออกมาเลยอะ พี่ต้อมพูดได้เห็นภาพมากเลย? "มันไม่ต้องบิลต์เลย" หลายคนยังเชียร์พี่ต้อม ให้ทำหนังใหญ่ต่อไปนะ ยังไม่เลิกทำ? "(รีบพูด) อุ๊ย ทำๆ แต่ว่ามันไม่ได้ขึ้นอยู่กับเรา มันขึ้นอยู่กับคนให้เงิน วันหนึ่งถ้าไม่มีคนให้เงินเราทำหนังก็ต้องเลิก (หัวเราะ) คือหนังแบบที่เราทำ ตลาดมันตายไปเรื่อยๆ อย่างเมื่อก่อนที่เมืองนอกมันขายได้ๆ แต่ตอนนี้หนังแบบเรามันก็ขายยากขึ้นเรื่อยๆ คือหนังเราที่มันอยู่ได้เมื่อก่อน เพราะหนึ่งมันขายดีวีดีได้ และอีกอย่างขายเมืองนอกไง พอไปฉายตามเทศกาลหนังที ก็มีคนมาซื้อๆๆๆ"

...

"เดี๋ยวนี้เมืองนอกก็ขายยากขึ้นๆๆๆ เรื่อยๆๆๆ คนดูหนังน้อยลง โลกมันเปลี่ยนไป มันมีช้อยส์หนึ่งที่คนบอกว่า เราต้องปรับตัว แต่ว่าเราไม่อยากจะปรับตัว (ยิ้ม) ไม่ชอบปรับตัว เราไม่ค่อยปรับตัว...ก็ต้องดูกันไป แต่ไม่เป็นไรหรอก เราทำหนังมาเยอะแล้ว ถ้าวันหนึ่งจะต้องเลิกทำไป ก็ไม่เห็นแปลก" ไม่ๆ อย่าหยุดทำหนัง ต้องทำหนังต่อไป ยังมีหลายคนรอดูอยู่? "ไปหาเงินมาดิ!!!"  

ดูหนังออนไลน์ค่ายยักษ์เน็ตฟลิกซ์ (Netflix) เคยมาคุยกับพี่ต้อมแล้ว บอกให้ทำหนังให้หน่อย? "เคยมาคุยแต่ให้ทำเป็นซีรีส์ 7-8 ตอน เราก็บอกไปว่าถ้าอยากจะให้ทำหนังใหญ่ค่อยมาคุยกันใหม่" คุยกันนานหรือยัง? "ก็ตอนนั้นเขามาคุยกับผู้กำกับไทยทุกคนเลย ตอนนี้ วิศิษฏ์ ศาสนเที่ยง กำลังทำให้เน็ตฟลิกซ์อยู่"

หนังเกย์อยากจะลองทำบ้างมั้ย อย่างผู้กำกับจีนชื่อดังอั้งลี่ ก็เคยทำไปแล้วจากเรื่องโบรคแบ็ก เมาน์เทน Brokeback Mountain หรือชื่อไทยว่า หุบเขาเร้นรัก ก็ดังระเบิดโลกไปเลย หรืออย่างล่าสุดหนังเรื่อง คอลมีบายยัวร์เนม Call Me by Your Name หนังเกย์เรื่องนี้ ก็ดันดังให้สองพระเอกไปแล้ว พี่ต้อมอยากจะลองทำหนังแนวชายรักชายสักเรื่องดูบ้างมั้ย? "มันยังไม่มีไอเดีย อุ๊ย โปรดิวเซอร์ของเราที่ตายไปแล้ว เคยบอกเรานานแล้ว ทำหนังเกย์สักเรื่องสิ" อ๋อ! โปรดิวเซอร์ของพี่ต้อม เคยบอกให้ทำหนังเกย์ เขาได้บอกก่อนตายกี่เดือน? "เคยพูดครับ...จำไม่ได้ครับ (ว่าพูดก่อนตายไปกี่เดือน)" 

เราควรจะสร้างวัฒนธรรมการดูหนังที่หลากหลายดีมั้ย ไม่ใช่ดูแต่หนังแมส (mass) หนังฮิตๆ แนวซุปเปอร์ฮีโร่ หนังแนวตลาดๆ อย่างเดียว ควรจะหันไปดูหนังแนวอื่นๆ บ้าง หรือไม่ว่าไม่จำเป็นต้องสร้างวัฒนธรรมการดูหนังที่หลากหลายหรอก ก็ปล่อยๆ มันไปเถอะ? "ไม่หรอกครับ เราคิดว่าปัจจุบันก็ไม่ได้มีแค่เรา มีคนพยายามจะสร้างหนัง ที่มันอาจจะไม่ได้แมส (mass) สักทีเดียว คนทำหนังไทยชอบบ่นกันนะว่า อุตสาหกรรมหนังไทยมันแย่นะ หนังมันเจ๊งเอาๆ เรากลับคิดตรงข้าม ว่าหนังที่มันเจ๊งๆ"

...

ก็จริงนะหนังบางเรื่องก็สมควรเจ๊ง? "คือหนังที่มันเจ๊งๆ เป็นหนังตลาด ยกเว้นหนังของ GDH เพราะเขาทำดีตั้งใจทำ และเขารู้รสนิยมคน เขาทำให้คนไทยดูหนังไทยแล้วไม่อาย หนังแมสดูแล้วไม่อาย เขาก็เลยได้รับกำไรตรงนั้น นอกจากค่าย GDH แล้วนอกนั้นที่ทำหนังตลาดๆ ไปก๊อปไปลอกเขา พอพี่มากดัง ก็ไปทำคล้ายๆ พี่มาก มันก็เจ๊ง ก็อย่างที่คุณว่าแหละ มันก็สมควรเจ๊ง เรามองว่าหนังฝั่งอินดี้กลับเบิกบาน โอเคหนังมันอาจจะไม่ได้ตังค์ก็จริง แต่ว่าหนังอินดี้หาเงินทำได้มากขึ้น ง่ายขึ้นกว่าสมัยที่ผมทำหนังเมื่อยี่สิบปีที่แล้ว

"แน่ๆ พอทำหนังเสร็จแล้ว มีโรงฉาย เดี๋ยวนี้มีโรงหนังเฮ้าส์ (House แถวอาร์ซีเอ RCA) มีโรงหนังเอสเอฟ SF บางทีเขาก็ให้รอบฉาย ใช่มั้ย วันละสองรอบ อยู่นานเป็นสองอาทิตย์ใช่มั้ย คือเรากลับรู้สึกว่ายุคนี้หนังไทยอินดี้กลับเป็นบรรยากาศที่ดีนะ เพราะดูหนังไทยเรื่องกระเบนราหู (Manta Ray) ที่เพิ่งไปได้รางวัลที่เทศกาลหนังเวนิช ที่อิตาลี เห็นหนังแล้วคุณภาพมากเยี่ยมเลย!!! สุดยอด!!! อย่างงี้เดี๋ยวมันก็จะเข้าโรงที่เมืองไทย

"เรากลับไม่คิดเหมือนคนทำหนังไทยหลายๆ คนว่าหนังไทยแย่ เรากลับคิดว่ายุคนี้เป็นยุคที่เปิดกว้างมาก หนังไทยมันหลากหลายขึ้นนะ โอเคแต่ว่ามันช้า อย่างประเทศไทยมันจะเดินก้าวหน้าไปสองก้าว แล้วถอยหลังสามก้าว แล้วมันก็ก้าวไปอีกสองก้าว แล้วก็ถอยหลังไปอีกสามก้าว" เอ๊ะ ใครทำให้ประเทศไทยถอยหลัง? "มันก็หลายๆ อย่าง วัฒนธรรมทั้งหมดมันเป็นแบบนั้น แต่ว่าหนังไทยพัฒนานะ มันไม่ใช่ว่าไม่พัฒนา"

เห็นมีผู้กำกับไทยหลายคนไปทำหนังจีนกันอยู่ ทางจีนเคยมาชวนพี่ต้อมให้ไปกำกับหนังมั้ย? "ไม่มี" พี่ต้อมก็เป็นผู้กำกับหนังที่ดังอินเตอร์มานานแล้ว เดินทางไปต่างประเทศบ่อยๆ เวลาที่ได้ยินคนต่างชาติพูดๆ ถึงเมืองไทยในแง่ลบๆ ส่วนมากจะไปอธิบายให้เขาเข้าใจมั้ย หรือว่าก็แล้วแต่ปล่อยมันไป? "ถ้าเรื่องไม่ถูกต้องเราก็อธิบาย แต่ถ้าเรื่องที่ถูกต้องเราก็เห็นด้วยในทันที (ยิ้มแรงมาก)"

...

มีเรื่องไหนบ้างที่พี่ต้อมชอบๆ อธิบายให้ฝรั่งเข้าใจไทย แล้วเรื่องไหนของไทยเรา ที่เห็นด้วยกับต่างชาติเวลาเม้าท์ๆ ไทยเรา? "มันนึกเป็นเรื่องๆ ไม่ออกอะ แต่ว่าก็มีอาการเวลาพวกฝรั่งชอบเหมารวม บางทีมันไม่ถูก เราก็จะเฮ้ย!!! มันไม่ใช่หวะ แต่เราไม่ได้พูดว่า โอ๊ย เมืองไทยไม่มีกะ-รี่ ไม่หรอกใช่มั้ย"

ใครเป็นแฟนหนังของ ต้อม เป็นเอก รอตามติดได้ในโฟล์กลอร์ (Folklore) พร้อมดูต่อผลงานสยองแรงของอีก 5 ผู้กำกับจาก 5 ชาติด้วย อย่าลืมต้องไปกดดูพิสูจน์ชัดๆ เริ่มออนแอร์ตอนแรก 7 ตุลาคม 21.00 น. ห้ามพลาด! ทางช่อง HBO เท่านั้น! ตอนใหม่จะออกอากาศทุกวันอาทิตย์ในเวลาเดียวกัน ยังคลิกดูได้ทางสตรีมซีรีส์ผ่าน HBO GO และดูย้อนหลังได้อีกทาง HBO On Demand หรือจะดูได้ไวทันใจจังทาง AIS Play และ AIS Playbox.