ทำด้วยใจ ผลตอบแทนคือความสุขทางใจ

สังคมจะน่าอยู่ ถ้าเราทุกคนช่วยกันทำให้มันดีขึ้นมา จิตที่ให้ มีความสุขมากกว่าจิตที่คิดจะเอา เรื่องแบบนี้ใครจะเข้าใจได้ ต้องหัดเรียนรู้และเป็นผู้ให้ก่อน แล้วจะรู้ได้เอง ว่าทำไมการให้จึงอิ่มเอมในหัวใจ

บันเทิงไทยรัฐออนไลน์ จะพาไปคุยยาวๆ แต่ไม่น่าเบื่อ กับอดีตนักร้องสุดฮอตในยุคเก่า ใหญ่ ฝันดี จรรยาธนากร ตอนนี้กำลังลุยเปิดร้านใหม่ บางกอกโรตีชาชัก Bangkok Roti Chachuk แถวเกษตรนวมินทร์ ไปคุยกับ ใหญ่ ฝันดี ในประเด็นน่าสนใจมากๆ กับการที่ใหญ่ ฝันดี ชอบเป็นคนที่ช่วยเหลือคนอื่นๆ มาตลอดหลายปี ดูเหมือนว่าเหนื่อยก็เหนื่อย หนักอยู่นะไม่ใช่งานสะดวกสบายเลย แล้วทำไปทำไม ทำไปเพื่ออะไร อยากรู้ต้องไปค้นหาคำตอบกันเลย

กลุ่มของใหญ่ ชอบไปช่วยเหลือคนที่ประสบภัยฉุกเฉิน? "ใช่! เป็นระดับภัยพิบัติ เช่น ตึกถล่ม น้ำท่วมที่ภาคต่างๆ เราก็ไป ฯลฯ อย่างถ้ำหลวง เชียงราย พวกเราก็ไป" ใหญ่เริ่มชอบช่วยเหลือคนอื่นๆ จริงจังตั้งแต่เมื่อไหร่? "จริงๆ ทำเรื่องการช่วยเหลือคน มาตั้งแต่ปี 2537 แต่โครงการใจถึงใจ คนไทยไม่ทิ้งกัน ผมมาทำเมื่อ 4 ปีที่แล้วทำจนถึงปัจจุบัน

"มันเป็นโครงการ ที่เราหาอุปกรณ์ช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ สำหรับอาสาสมัครในถิ่นที่ห่างไกลทุรกันดาร จัดทำจัดหาโน่น นั่น นี่ รวมถึงการฝึกฝนในเรื่องการเป็นนักกู้ภัยในรูปแบบภัยต่างๆ อย่างรถพยาบาลให้ไป 4 คันแล้ว ให้ไปแถวสามจังหวัดชายแดนใต้ ทำไปนานแล้ว

"หลังๆ เป็นการฝึกคนมากกว่า ว่าจะทำอย่างไรเมื่อเกิดเหตุต่างๆ เช่น ตึกถล่มเอย น้ำท่วมเอย โน่น นี่ นั่น เราไปหมด เพราะเรามีอุปกรณ์ในทีม ในเครือข่ายของเราประมาณ 3-4 พันคน ทั่วประเทศ ในส่วนกลางจะมีอยู่ ร้อยถึงสองร้อยคน ชุดประจำจังหวัดโน่น นี่ นั่น เวลาเราไปเหมือนเราเป็นบรรเทาทุกข์ กู้ภัยเลย ในนามกลุ่มใจถึงใจคนไทยไม่ทิ้งกัน มันเป็นโครงการของเรา ก็ทำไปเรื่อยๆ มันติดตัวเรามาตลอด"

ทำมานานหลายปีแล้ว เริ่มๆ จะเหนื่อยมันเพลียไม่อยากทำต่อแล้ว? "มันไม่ใช่อะ คือชีวิตผมนอกจากจะเป็นนักแสดงแล้ว เปิดร้าน (บางกอกโรตีชาชัก Bangkok Roti Chachuk แถวเกษตรนวมินทร์ซิตี้อเวนิว) คือเราไม่ได้ไปตีกอล์ฟ ไม่ได้ไปขับรถซิ่ง เราไม่ได้ไปทำโน่น นั่น นี่ แต่สิ่งที่เราทำในกลุ่ม ใจถึงใจคนไทยไม่ทิ้งกัน ถือว่าเป็นงานอดิเรก แต่เป็นงานอดิเรกที่ต้องใช้ทักษะ มีจิตแห่งสาธารณะ และมีศรัทธาในตัวตน"

ได้ปลูกฝังให้ลูกๆ ทำตามใหญ่ด้วย? "เขาคงเห็นนะ เวลาที่เราไปทำกิจกรรมโน่น นั่น นี่ เช่นไปแจกของ หรืองานกิจกรรมเกี่ยวข้อง กับที่เขามีส่วนรวมได้ แต่งานของผมเป็นงานค่อนข้างที่หนักครับ เช่น น้ำท่วมอพยพหมู่บ้าน อพยพโรงบาล คนติดอยู่ในนั้น บางทีใช้ระยะเวลา 5-10 วัน อย่างถ้ำหลวง เชียงราย เราก็ไปอยู่กันตั้งแต่แรก แต่เราก็อยู่ในจุดที่เราทำได้ ไปอยู่ในส่วนค้นหาโพรง คนอื่นอยู่หน้าถ้ำกัน เรารู้ว่ามีคนทำอยู่แล้ว เราก็ทำในสิ่งที่เปิดโอกาสสำหรับผู้ที่จะมีชีวิตต่อไปได้"

ทำงานแบบนี้ไปช่วยๆ คนอื่นๆ เหมือนเราเอาเวลาของครอบครัวไปช่วยคนอื่นๆ แทนที่จะเอาเวลาอันมีค่านั้นมาเต็มที่ให้ครอบครัว และเต็มที่กับการทำธุรกิจของเราเอง? "มันก็ไม่นะ คือในความรู้สึกเรา ก็ทำในสิ่งที่เราอยากทำ พลังที่เราอยู่ได้ คือสิ่งที่เราทำอยู่ พลังในแต่ละวันที่ทำให้เราอยู่ได้ มันเกิดจากตัวเราเองที่ทำแบบนี้"

อย่างดาราหลายคนพูดตรงๆ ก็ทำเพื่อตัวเอง ไม่มีเงินจ้างให้ก็ไม่ไปทำให้หรอก แต่กับใหญ่ชอบทำเพื่อคนอื่น? "มองได้สองอย่าง คือสมมติว่าทำแบบนี้เพื่อตัวเอง ใช่! คือทำในสิ่งที่เราชอบและมีความสุข" ก็เหมือนทำเพื่อตัวเองได้นะ? "ใช่! คือเราสนุกกันมันที่ท้าทายชีวิต เช่น บางคนชอบไปดำน้ำ ชอบไปโดดร่ม แต่เราชอบทำแบบนี้ ชอบที่เราได้ไปช่วยคน แล้วเรามีความสุขอิ่มเอมไปกับมัน เราไม่ได้ต้องการชื่อเสียง เพราะชื่อเสียงจากการเป็นนักแสดงเราก็มีอยู่แล้วส่วนหนึ่ง แต่สิ่งที่เราอยู่นี้คือ ทำเพื่อตอบสนองสิ่งที่เราอยากจะเป็น ในตัวตนที่เราอยากจะทำ"

คนที่ชอบทำประโยชน์ให้กันคนอื่นๆ มันมีน้อยลงๆ มั้ยในปัจจุบันนี้? "มันมีอยู่ แต่ว่าเราไม่ได้อยู่ในกลุ่มของเขา มันมีเยอะมากนะ แต่เราไม่ได้อยู่ในกลุ่มนั้น เหมือนกลุ่มรักหมาแมว กลุ่มชื่นชอบดารา แต่สำหรับผมเป็นกลุ่มที่ชอบช่วยเหลือสังคมในแบบกู้ภัย ก็จะมีอยู่ คนที่ยอมทำงานแล้วเสียเงิน เอามาซื้ออุปกรณ์ต่างๆ เพื่อช่วยคนอื่น ยอมทำงานเพื่อเอาเงินส่วนหนึ่งมาซื้อรถ เพื่อเอาไปส่งคนเจ็บฟรี ส่งศพฟรี ทำไปไม่คิดอะไรทั้งสิ้น ทำด้วยใจเพื่อความอิ่มเอมในสิ่งที่ทำไป ผลตอบแทนคือความสุขทางใจ" 

แสดงว่าที่หลายคนชอบพูดๆ กันว่า คนไทยจิตใจแย่ลงๆ สังคมเสื่อมลงๆ ก็ไม่ใช่สิ เพราะยังมีกลุ่มคนทำดีอยู่เยอะแยะในสังคมไทยเรา? "คุณไปอยู่ในจุดไหน เหมือนคุณไปอยู่กับคนทัศนคติแบบนั้น ก็จะเป็นแบบนั้น" พวกศีลเสมอกันก็จะอยู่ด้วยกันได้? "เออ! นั่นแหละมันคือศีลเสมอกัน ถ้าเขารู้สึกว่ามันใช่ถูกจิต ก็อยู่แบบนั้นไป แต่สำหรับเราถูกใจคือ การที่เราอยู่กับคนที่มีจิตใจเหมือนกัน"

ใหญ่เป็นคนที่ชอบๆ ช่วยคนอื่น เพราะโดนพ่อแม่ปลูกฝังมาตั้งแต่เด็ก? "ไม่หรอก เราเห็นพ่อแม่เรามาตั้งแต่เด็กๆ ประมาณตั้งแต่ 8 ขวบ เออ พ่อแม่ชอบไปช่วยคนอื่นๆ เราก็ถามว่าแม่ทำไมต้องไปช่วยเขา อะไรอย่างงี้ แม่ก็บอกเราว่า ลื้อไม่เข้าใจหรอก วันหนึ่งลื้อโตขึ้น จะเข้าใจว่าสิ่งที่ทำไปคืออะไร เราเห็นพ่อแม่ชอบช่วยคนอื่นมาตลอด เป็นคำถามในใจเรามาตลอดจนถึงอายุ 13 ว่ามันคืออะไร ไปช่วยทำไม ญาติก็ไม่ใช่ ไปช่วยทำไม ไปเป็นธุระปะปังให้เขา อู๊ย อะไรทุกอย่าง จนเราคิดว่า โอ๊ย ทำไมต้องอะไรขนาดนี้ด้วย บางคนบอกว่าทำแล้วไม่ได้เงิน จะทำไปทำไม ใช่มั้ย ส่ิงที่คุณทำอยู่นี่คุณได้เงินเหรอ ทำไมถึงได้ชื่นชอบและอยู่กับมัน"

แต่จริงๆ แล้วเงินไม่ใช่คำตอบทั้งหมดของชีวิตคนเรา? "ใช่ เงินไม่ใช่คำตอบ" ถ้ามีเงินเยอะๆ ก็ดีนะ? "มันแล้วแต่คน มีเงินเยอะมันก็ช่วยคนได้เยอะขึ้น ไม่มีเงินก็ช่วยคนได้น้อยลง ใช่มั้ย แต่มันก็ยังได้ช่วย มันจะมีคำถามว่า รอให้กูรวยนะ รอให้กูถูกหวยก่อนนะ จะได้ช่วยเต็มที่ แล้วเมื่อไหร่ ดังนั้นงานจิตอาสา งานที่เราทำเพื่อช่วยแบ่งปันให้กับสังคม มันเป็นยังไง

"เคยมีผู้ใหญ่พูดกับผมว่า คุณอยากจะมีบ้านหลังใหญ่ในสลัมมั้ย คิดดูสิ สร้างรั้วสูงขนาดไหน บ้านเราอยู่ท่ามกลางคนที่ยากจน เราไม่รู้สึกอยากจะแบ่งปันเขาเลยเหรอ แล้วไปสร้างรั้วสูงขึ้นไปเรื่อยๆ เพื่อป้องกัน ทำไมเราไม่สร้างทรัพย์แห่งมิตร ก็คือการช่วยเหลือกันแบ่งปันกัน เขาก็จะดูแลเรา บ้านเรารั้วก็จะเล็กลงๆ เตี้ยลงๆ จนมันไม่มีรั้ว

"เขาจะรู้ว่าสิ่งที่เราแบ่งปันไปคือแบบไหน และเราก็ไม่ได้ให้ จนเขาไม่รู้จักว่าจะเอาไปทำต่อยังไง เหมือนสามล้อถูกหวยใช่มั้ย (เปรียบให้เห็นว่า พวกที่มีเงินเยอะๆ แบบฉับพลันด่วน แต่ไม่รู้จะเอาเงินไปทำอะไรที่ต่อยอด ให้เกิดประโยชน์งอกเงยต่อไปได้)

"พวกผมการให้คือ ให้ที่ต้นทางและปลายทาง ต้นทางคือปรัชญาของการดำรงอยู่ของจิตอาสา ปลายทางคืออุปกรณ์ในการช่วยต้นทาง คือรวมกลุ่มคนที่มีความรู้ความสามารถ แล้วนำไปแบ่งปันไปช่วยคนอื่นอย่างถูกต้อง การช่วยคนไม่ใช่จะบอกว่า ฉันมีใจอาสาแล้วจะช่วยได้ทุกสิ่ง จิตอาสามีความหลากหลายของมัน เราคือหน่วยหนึ่งเซลล์หนึ่งของการเป็นจิตอาสา มีความสุขทุกครั้งที่ได้ทำ

"มีบางคนบอกว่า อ้าว ใหญ่ทำไมไม่ไปช่วยคนแก่คนเฒ่าล่ะ อ้าว ใหญ่หาเงินได้แล้วก็เอาเงินไปคนสิ เราก็บอกไปว่า นั่นคือจิตอาสาประเภทหนึ่ง แต่เราไม่ถนัด สิ่งที่เราถนัดคือการอยู่กับคนหมู่มาก แล้วยกกำลังกันไปเยอะๆ แล้วช่วยแบบนี้แบบกู้ภัยที่พร้อมทำเลย แล้วเราไปถ่ายทอดให้กับน้องๆ แล้วน้องๆ ก็จะนำสิ่งนั้นออกไปสอนต่อๆ เหมือนเรามีตัวแทนที่จะทำสิ่งนี้ต่อไปเรื่อยๆ

"อย่างช่วงหน้าร้อนเราจะบอกว่า เอาล่ะในพื้นที่นี้มีโรงเรียนมีเด็กน้อยอยู่ ก็ไปสอนเรื่องการลอยตัวในน้ำนะ ว่าเป็นยังไง เพื่อจะได้ลดความเสี่ยงที่เราจะได้ยินข่าวว่า เด็กจมน้ำตาย" ไปสอนเด็กให้ว่ายน้ำเป็นนั่นเองให้รู้จักช่วยตัวเองได้? "ใช่! อย่างล่าสุดกลุ่มน้องๆ อนุบาล มีข่าวตลอดเรื่องเด็กติดอยู่ในรถตู้แล้วตาย เราจะทำยังไง ก็พาไปสอนเด็กๆ ถ้าติดอยู่ในรถอย่างนี้คือปุ่มปลดล็อกนะ ประตูด้านข้างต้องดึงอย่างนี้นะ"

เคยสอนไปแล้ว? "โอ้!!! สอนไปแล้ว สอนไปสองรุ่นแล้ว อย่างบางกลุ่มของเรา ชอบสอนดับเพลิงก็สอนเรื่องดับเพลิงไป หรือชอบไปล้างทำความสะอาดวัด ก็ไปกัน เราก็มีกลุ่มแบบนี้อยู่ด้วย อย่างสมาคมนักข่าวมีการจัดฝึกอบรมประจำปี เราก็ไปสอนการขึ้นเรือกู้ภัย ว่าจะดูแลตัวเองอย่างไร ชูชีพควรใส่มั้ย การไปเจอเหตุซึ่งหน้าจะทำยังไง อย่างงี้เราก็ทำไปเรื่อยๆ มันไม่มีที่สิ้นสุด

"เราไม่สามารถทำให้คนอื่น มามีแนวคิดเหมือนเราได้หรอก แต่เราสามารถทำในกลุ่มของเราได้ แล้วกระจายสิ่งนี้ไปในกลุ่มคนที่มีจริตเหมือนกัน ทุกสิ่งมีความหลากหลายมาก เราต้องรับให้ได้ทั้งคนที่ชอบและไม่ชอบเรา

"เราฝึกในระดับสากล ทุกอย่างมีกฎระเบียบกลุ่มของเราจะทำอะไรก็แล้วแต่ ขึ้นอยู่กับกฎระเบียบสากล ทีมของผมมีทุกสิ่งทุกอย่าง มีหมอประจำทีม มีพยาบาทประจำทีม สามารถสร้างเต้นท์ขึ้นมาเพื่อให้อยู่ได้ มีระบบขนของ มีทีมช่วยเหลือแต่ละประเภท มีระบบสื่อสาร ฝ่ายวิศวกรรม มันมีหมด มันเหมือนยูนิตหนึ่ง เหมือนหน่วยรบหนึ่งเลย ผมถูกฝึกมาว่า ความปลอดภัยของนักกู้ภัยต้องมาเป็นอันดับ 1 ต้อง 100% เท่านั้น!!! ไม่สร้างภาระ ไม่สร้างปัญหา มันจะเป็นแบบฟอร์มในการทำงานของเราเสมอ"

เยอะแยะนะนั่น แล้วใหญ่เอาเงินมาจากไหน ในการไปช่วยเหลือคนอื่น? "วางเงินกันเองของพวกเรา เราไม่มีการเปิดรับบริจาค" กลัวโดนคนอื่นว่า? "มันไม่ใช่กลัวโดน มันเป็นสิ่งที่เราชอบ เหมือนคนชอบขับรถออฟโรด แล้วจะไปขอเงินรับบริจาค เพื่อไปซื้อรถออฟโรดมาสนองความต้องการของตัวเอง มันไม่ใช่! (เสียงดัง)" เปิดรับบริจาคก็ได้นะ อย่างหลายคนก็ไม่สะดวกมาช่วยหน้างาน แต่สะดวกที่จะโอนเงินให้? "เรามีเงินของพวกเราอยู่แล้ว เดือนละ 300 บาททุกคนเอามาใส่รวมกัน" เวลาเกิดเหตุฉุกเฉิน จะได้ใช้เงินก้อนนี้ได้เลย? "ใช่ๆ"

ให้คนนอกมาร่วมบริจาคด้วย จะได้มีเงินเยอะๆ ช่วยคนได้เยอะๆ ดีมั้ย? "การช่วยคนมันไม่ได้ขึ้นอยู่กับตัวเงิน เงินไม่สามารถซื้ออะไรได้ทั้งหมดทุกอย่าง อย่างพอไปถึงที่เกิดเหตุ เราไม่สามารถบอกได้ว่า อยากได้เรือสักลำหนึ่ง ไม่ได้! ทีมผมถ้าไปคือพร้อมหมดทุกอย่างแล้ว!

"ไม่ใช่ว่าขาดอันนี้ ขาดอันโน่น ใครอยากจะบริจาค ทีมเราไม่ใช่แบบนั้น ไม่มี! คือทีมผมถ้าไปคือต้องทำเลย อาหาร น้ำมัน ที่พักพร้อมหมด ถ้าอันไหนไม่รู้จริง ข้อมูลไม่แน่น ไม่ไป! หรือถ้าไปแล้วเป็นภาระ ไม่เอาเลย ถ้าไปต้องพร้อมเลย ไม่ใช่พอไปถึงที่เกิดเหตุ พี่ครับมีที่พักมั้ยครับ พี่ครับมีเติมน้ำมันมั้ยครับ ทีมเราไม่มี! ทุกอย่างต้องสมบูรณ์หมดแล้ว"

ไม่อยากจะไปรบกวนคนอื่น? "ไม่อยากจะไปรบกวนใคร นอกจากระยะเวลามันยืดออกไป คนที่อยู่ในทีมเราก็จะมาช่วยกัน" ถ้ามีคนรวยมากๆ อยากจะบริจาคเงินแสนหนึ่ง อย่างนี้ใหญ่แนะนำที่บริจาคให้ได้ แต่ไม่ใช่มาบริจาคกับเรานะ เพราะเรารู้ดีว่าหน่วยงานนี้ๆ ดีจริงนะ ไม่ใช่พวกหลอกลวงต้มตุ๋น? "ใช่! เอาเงินไปซื้ออันนี้นะๆ ราคาเท่านี้นะๆ"

คนรวยๆ แล้วโทรมาหาใหญ่ อยากจะบริจาคให้กลุ่มใหญ่เยอะๆ มีเข้ามาบ่อยๆ มั้ย? "ผู้ให้และผู้รับมันมีความหลากหลาย มันตอบไม่ได้ บางคนทำสิ่งนี้ แล้วมาพูดว่าฉันทำดีแล้ว ทำไมไม่ให้ฉัน แต่ของเราไม่ใช่ว่าเราดี สิ่งที่เราทำดี นั้นคือสิ่งที่เราชอบเฉยๆ" 

พวกชอบทำดีแล้วหวังเอาหน้า? "ไม่ใช่เอาหน้า แต่เหมือนเอาชีวิตของส่ิงที่เราทำดี แล้วต้องมาแปรเปลี่ยนเป็นผลประโยชน์ให้กับตัวเองได้ด้วย" ใหญ่อยากปลูกฝังเรื่องการทำเพื่อคนอื่นให้กับลูกๆ ด้วย ก็เลยเอาลูกๆ ไปช่วยทำด้วย? "งานของเราเสี่ยงภัยเยอะ งานของพวกผมคือ คนอื่นวิ่งหนีแต่เราวิ่งเข้า" ก็เลยน่ากลัวเนอะ? "เออ มันต่างกัน"

ยังอยากจะช่วยคนไปเรื่อยๆ ยังอยากจะทำไปเรื่อยๆ? "ก็ทำไปเรื่อยๆ จนกว่าจะไม่ไหว ตอนนี้เราก็กำลังเพาะเมล็ดพันธุ์พืชอยู่" เพื่อให้เด็กๆ รุ่นใหม่มาทำงานแทนเราต่อไป? "ใช่ๆ มันก็จะเป็นรุ่นๆ ต่อไปเรื่อยๆ"

เล็ก ฝันเด่น ชอบๆ ทำแบบนี้เหมือนใหญ่มั้ย? "โอ๊ย!!! เล็กนี่หนักกว่าอีก เรียกว่าทุกลมหายใจเข้าออก เล็กเป็นทีมที่เร็วที่สุดเวลาไปออกปฏิบัติการ...ส่ิงที่เราพูดถึงกันทั้งหมด ในเรื่องการกู้ชีพกู้ภัยของกลุ่มเรา หรือกลุ่มใดก็ตามที่ทำกันอยู่ คนเราถ้ายังไม่ถึงจุดวิกฤติในชีวิต เขาจะไม่รู้ จะไม่เข้าใจเลย ว่าที่พวกเราทำๆ ไปนี้ ทำไปเพื่ออะไร (ยิ้มอ่อน)".