ปัจจุบัน “ปัญหาการพยายามฆ่าตัวตาย” นับเป็นปัญหาสังคมที่เกิดขึ้นอยู่บ่อยๆ และยังพบว่ามีวัยรุ่นมีการพยายามฆ่าตัวตายเพิ่มมากขึ้น ซึ่งจากข้อมูลปี 2559 ประเทศไทยมีอัตราผู้ฆ่าตัวตายสำเร็จอยู่ที่ 6.35 ต่อประชากรแสนคน

สาเหตุของการพยายามฆ่าตัวตายในวัยรุ่น

• เกิดจากภาวะโรคซึมเศร้า ส่งผลให้ทำร้ายตัวเองและไม่อยากมีชีวิตอยู่

• ปรับตัวไม่เก่ง จึงประชดชีวิตด้วยการฆ่าตัวตายเพื่อหนีปัญหา

• สารเสพติด ถ้าคนไข้มีประวัติเคยใช้สารเสพติด ก็มีโอกาสที่จะทำร้ายตัวเองจนถึงเสียชีวิตได้

• กลุ่มที่มีอาการทางจิต เช่น หูแว่ว เห็นภาพหลอน ทำให้ทำร้ายตัวเองได้เช่นกัน

นอกจากนั้นอาจเกิดจากการเห็นตัวอย่าง เช่น เห็นเพื่อนแก้ปัญหาด้วยวิธีนี้ก็ทำให้เขาทำตาม และเนื่องจากในปัจจุบัน สื่อในสังคมมันแพร่ไปอย่างรวดเร็ว เมื่อมีข่าวการฆ่าตัวตายเกิดขึ้น จึงเหมือนกับเป็นตัวอย่างให้เด็กเห็นว่าการฆ่าตัวตายคือการแก้ปัญหา แต่เด็กจะไม่ทันคิดว่าผลจากการพยายามฆ่าตัวตายที่ตามมาจะก่อให้เกิดปัญหาอีกมากมาย เช่น

• หากเขาเสียชีวิต คนรอบๆ ข้างเขาก็จะเสียใจมาก และอาจมีคนพยายามทำแบบเขา

• ในกรณีที่การพยายามฆ่าตัวตายไม่สำเร็จ เขาอาจจะพิการ ซึ่งจะทำให้เขาทุกข์ทรมานมากกว่าที่เป็นอยู่เดิม และเขาจะเป็นภาระของคนที่รักเขา ทำให้เกิดความทุกข์ทรมานทั้งร่างกายและจิตใจ

...

ลางบอกเหตุ

พ่อแม่ ผู้ปกครอง จึงควรหมั่นสังเกตลูกหลานของท่านว่ามีอาการเหล่านี้หรือไม่ ได้แก่ อารมณ์เปลี่ยนไป เช่น เศร้ามากกว่าปกติ พฤติกรรมเปลี่ยนไป มีการแยกตัวออกจากสังคม การพูดคุยดูหมดความหวัง เคยมีประวัติทำร้ายตัวเองมาก่อน หรือพูดซ้ำๆ ถึงความคิดฆ่าตัวตาย

หากบุตรหลานของท่านมีอาการดังที่กล่าวมาข้างต้น จะต้องดูแลอย่างใกล้ชิด หากทำไม่ได้ให้พามาพบจิตแพทย์ เพื่อประเมินว่าเขาคิดจะฆ่าตัวตายจริงจังหรือไม่ อย่างไร เพื่อจะได้เตรียมทางแก้ไขได้ทัน

การป้องกัน

@ หากลูกของคุณเป็นโรคซึมเศร้าอยู่แล้ว ควรติดตามอาการและรักษาโรคนี้อย่างใกล้ชิด

@ ดูแลลูกให้ห่างไกลจากยาเสพติด

@ สอนลูกด้วยความรัก โดยพ่อแม่จะต้องเป็นผู้ฟังที่ดี ไม่ตำหนิ ไม่ตัดสิน พยายามเข้าใจ ถึงแม้ว่าบางเรื่องพ่อแม่อาจจะไม่เข้าใจ แต่ก็พร้อมที่จะอยู่เคียงข้างและให้กำลังใจเขาเสมอ

@ หากสงสัยว่าลูกกำลังมีความคิดที่จะฆ่าตัวตาย ควรรีบพาไปพบจิตแพทย์ เพื่อจะได้วางแผนการรักษา และป้องกันการฆ่าตัวตายได้ทัน

ปัญหาการพยายามฆ่าตัวตายในวัยรุ่นจึงเป็นเรื่องที่มีความอันตรายเป็นอย่างมาก แต่หากพ่อแม่ ผู้ปกครอง ใส่ใจ เข้าใจ และดูแลลูกหลานของท่านอย่างใกล้ชิด และทำตามคำแนะนำที่กล่าวมาก็จะช่วยลดอัตราการพยายามฆ่าตัวตายลงได้ เพราะในความเป็นจริงคนที่คิดฆ่าตัวตาย เขาเพียงแค่ใช้วิธีนี้เป็นการแก้ปัญหาที่มีอยู่ พ่อแม่จึงเป็นคนสำคัญที่จะต้องคอยให้กำลังใจ ช่วยแก้ปัญหา ปลอบโยน และใช้ความรักเยียวยาจิตใจของลูก ก็จะช่วยให้เขามีความเข้มแข็ง พร้อมเผชิญกับปัญหาและอยู่ในโลกนี้ต่อไปได้อย่างมีความสุข


-----------------------------------------------------------------------------


แหล่งข้อมูล

รศ.พญ.สุวรรณี พุทธิศรี สาขาจิตเวชศาสตร์เด็กและวัยรุ่น ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล